در بورس اصطلاحات بورسی که باید دانست
اگر بخواهید در بازار بورس فعالیت کنید و یا بهتر است بگوییم؛ آگاهانه در بورس فعالیت کنید، در ابتدای امر باید با اصطلاحات بورسی آشنا شوید و مرسوم ترین آن ها را یاد بگیرید در هنگام مواجه با آن ها در بازار سرمایه، بدانید چه مفهوم و عملکردی دارند و چطور می توانند در راستای کسب سود در بورس به شما کمک کنند. در این مطلب ما مهم ترین، کلیدی ترین و رایج ترین اصطلاحات بورسی را لیست کرده ایم تا دیگر نیاز به هیچ منبع یا مطلب دیگری نباشد و تنها به وسیله همین مقاله بتوانید اصطلاحات بازار بورس را به زبان ساده و کاملا کاربردی یاد بگیرید، پس از این فرصت به دست آمده نهایت استفاده را ببرید و مطمئن باشید که تا ۱۵ دقیقه دیگر، بیشترین اطلاعات بورسی زندگیتان را دریافت خواهید کرد؛
اصطلاحات بورسی
آغاز فعالیت در هر زمینه تخصصی، به یادگیری برخی مفاهیم و نکات اولیه و پایه ای احتیاج دارد؛ لذا به منظور ورود به بورس و کسب سود از این بازار پرپتانسیل نیز باید با اصطلاحات بورس و مفاهیم اصلی بازار سهام آشنا شوید و چنانچه شخصی بدون یادگیری مفاهیم بورس و اصطلاحات بازار بورس وارد این بازار تخصصی شود، احتمال زیادی دارد که دچار ضرر و زیان سنگینی شود و بازار را ترک کند! مطمئنا یک سرمایه گذار حرفه ای و از آن مهم تر، یک انسان منطقی خود را در معرض چنین اشتباهاتی قرار نخواهد داد!!
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
با اطلاع از اصطلاحات بورسی به زبان ساده ، پایه لازم برای آغاز معامله، کسب تجربه و یادگیری موارد تخصصی تر را به دست می آورید. بدین ویسله قادرید مطمئن باشید که به دلیل ناآگاهی از اصول اولیه بازار، پس انداز و سرمایه خود را از دست نمی دهد و حتی این امکان فراهم می شود تا بتوانید با کشف فرصت های مناسب، سود مناسبی را نیز به دست آورید. در این مطلب قصد داریم ۳۰ مورد از این اصطلاحات بورسی را با هم مرور کنیم؛ در نظر داشته باشید که در قسمت توضیح برخی از مفاهیم لینک هایی وجود دارد که شما را به صفحه توضیحات بیشتر درباره آن مفهوم هدایت می کند، پس اگر به توضیحات بیشتر نیاز داشتید، حتما از این لینک ها استفاده فرمایید؛
شاخص کل بورس
یکی از اصطلاحات کاربردی بورس که باید همین ابتدای امر در مورد آن بدانید، شاخص کل بورس است که مطمئنا عدد مربوط به آن را در اخبار و رسانه های مختلف دیده اید؛ برای مثال شنیده اید که شاخص کل بورس ۳ هزار واحد مثبت شد و یا مثلا ۲۵ هزار واحد منفی خورد و به عدد ۲ میلیون و ۲۰۰ رسید! خب این به چه معناست؟
ما برای سنجش بازارهای مالی مختلف، به معیارهایی برای سنجش نیاز داریم؛ فرض کنید معیار سنجش بازار سکه، قیمت سکه امامی ضرب سال ۸۶ است و یا ملاک سنجش تحرکات قیمتی بازار ارز، قیمت دلار آمریکاست؛ اما چطور می توان میانگینی از تحرکات قیمتی بیش از ۷۰۰ سهم بورسی ارائه داد؟! به همین دلیل است که شاخص کل بورس به وجود آمده است تا شرکت ها به اندازه وزنی که دارند (تعداد سهام و ارزشی در بازار دارند) روی شاخصی عددی تاثیر بگذارند تا بتوان از نوسانات عددی شاخص کل، پی برد که وضعیت در بازار بورس چگونه است. (در مورد شاخص کل بورس اینجا مفصل تر توضیح داده ایم)
البته همان طور که گفتیم، وزن و اندازه شرکت ها در این شاخص تاثیرگذار است و مثلا تاثیر مثبت بودن سهم شستا (تامین اجتماعی) یا سهام فارس به مراتب از سهم های کوچک سیمانی بیشتر است و به همین دلیل، بعضا نمی توان از وضعیت کل بازار به وسیله شاخص کل بورس اطلاع پیدا کرد، چرا که می توان با مثبت کردن چند سهم بزرگ، شاخص را مثبت نگاه داشت ولی این به این معنا نخواهد بود که جامعیت بازار سبز رنگ هستند و وضعیت بازار مساعد است! به همین خاطر شاخص دیگری به وجود آمد که در شماره ۲ آورده ایم؛
شاخص هم وزن
به علت این که شاخص کل بورس نمی تواند نشان دهنده وضعیت بیشتر سهام های بازار باشد، شاخص دیگری تحت عنوان شاخص هم وزن تعریف شد تا همان طور که از نامش پیداست، وزن یکسانی به شرکت های بورسی بدهد؛ بدین وسیله اگر سهام شرکت شستا صعود کند ولی سهام شرکت کوچک سیمانی منفی بخورد، هر دو به یک اندازه در شاخص هم وزن تاثیر می گذارند و بدین وسیله می توان از حال و روز سهام های بازار بهتر مطلع شد.
سهم
هر سهم در واقع نشان دهنده میزان مالکیت یک سرمایه گذار از یک شرکت است. به بیان دیگر مالکیت یک شرکت به تعدادی سهم تقسیم می شود که دارندگان سهام آن شرکت به تعداد سهم هایی که خریده اند در مالکیت آن شرکت سهیم اند؛ برای مثال این طور فرض کنید که یک شرکت را به ۱۰۰ قسمت تقسیم کرده ایم؛ لذا چنانچه شما ۲۰ قسمت این شرکت را در اختیار داشته باشید، بدین معنی خواهد بود که شما مالک یک پنجم این شرکت هستید و در واقع ۲۰ درصد سود یا زیان شرکت به شما اختصاص پیدا خواهد کرد.
حتما بخوانید : انواع افزایش سرمایه شرکت های بورسی
بیشترین حجم معاملات در بورس به معاملات سهام اختصاص دارد، به صورتی که به بازار بورس، نام بازار سهام را داده اند. سهام به نسبت اوراق بدهی ریسک به مراتب بالاتری دارد ولی با این وجود بازهم سرمایه گذاران ترجیح به خرید و نگهداری سهام دارند، به این خاطر که از طرفی بازدهی بیشتری هم دارد. شایان ذکر است سهامداران صاحب سود سهام سالیانه، دارای حق رای در مجامع آن شرکت و برخوردار از منافع افزایش یا کاهش قیمت سهام هستند و سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که بیانگر مالکیت صاحب آن در یک شرکت می باشد.
عرضه اولیه
هر شرکتی که در حال حاضر وجود دارد و فعالیت می کند، ولی سهامی عام نمی باشد و هنوز وارد بازار بورس نشده است، پس از طی کردن فرآیند ورود به بازار بورس یا فرابورس، از طریق مکانیزم عرضه اولیه، برای اولین بار وارد بازار بورس شده و سهام خود را بین سهامداران مختلف توزیع می کند. عرضه های اولیه در ایران معمولا سود خوبی به همراه دارند، چرا که اغلب زیر ارزش ذاتی هر سهم شرکت ارزش گذاری می شوند و بدین وسیله توصیه می کنیم برای خرید عرضه اولیه در بورس اقدام فرمایید و سهام های اینچنینی را به صورت بلندمدت در حساب کاربری یک کارگزاری دیگر نگه داری کنید.
اطلاعات مربوط به عرضه اولیه ها، همواره از طریق سازمان بورس، کانال ها و پیج های بورسی و کارگزار ناظر در بازار بورس اعلام می شود و بدین وسیله شما آگاه خواهید شد که در چه روزی، چه ساعتی، چه مقدار از سهم چه شرکتی را در چه قیمتی باید سفارش گذاری کنید تا عرضه اولیه به شما اختصاص پیدا کند.
فرضا گفته می شود شرکت x با قیمت ۱۵۰۰ تومان، سقف تعداد سفارش ۳۰۰ سهم، در تاریخ y به مدت ۳ ساعت از ساعت ۱۰ صحبت تا ۱۳ سفارش می پذیرد و افرادی که دوست دارند در این عرضه اولیه شرکت کنند، باید در آن بازه زمانی سفارش خرید عرضه اولیه را در مبلغ و حجم مورد نظر (محدودیت دارد) ثبت نمایند تا در ادامه و چند ساعت بعد، آن مقدار سهامی که قصد عرضه آن را داشتند، بین همه افرادی که سفارش گذاشته اند، به صورت مساوی تقسیم شود. نحوه خرید عرضه اولیه در بورس ایران را همین الان در این مطلب یاد بگیرید؛
سبد سرمایه گذاری یا پرتفوی
تمامی سهام و اوراق بهاداری که خریداری می کنید، در یک مکانی تحت عنوان پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری شما جای می گیرند و جدا از این که سود و زیان برای هر یک از سهام های خریداری شده محاسبه می شود، سود و زیان پرتفوی نیز محاسبه شده و شما باید سعی کنید به نحوی پرتفوی و سهام های داخل آن را مدیریت کنید که بیشترین سود را در پرتفوی سرمایه گذاری خودتان تجربه کنید.
به صورت کلی پیشنهاد می شود تک سهم نشوید، بیشتر از ۵ یا نهایتا ۶ سهم در پرتفوی خود نداشته باشید و برای این که خرید عرضه های اولیه موجب شلوغ شدن پرتفوی شما را فراهم نکند، عرضه های اولیه را با یک حساب کاربری دیگر در کارگزاری دیگر خریداری کنید. شما به وسیله تشکیل پرتفوی مناسب در بازار بورس، ریسک سرمایه گذاری خود را تا حدود زیادی کاهش خواهید داد. در مورد این که پرتفوی یا سبد سهام چیست اینجا بیشتر توضیح داده ایم.
صندوق های سرمایه گذاری etf
یکی از روش های سرمایه گذاری در بورس این است که شما به صورت مستقیم وارد بازار سرمایه شده و برای خرید و فروش در بورس اقدام کنید و یک روش دیگر این که سرمایه خود را به صندوق های سرمایه گذاری بسپارید تا آن ها سرمایه ها را جمع کنند و در جای مناسب سرمایه گذاری کنند که بدین وسیله شما غیر مستقیم در بورس سرمایه گذاری کرده اید؛ حال بعضی از صندوق های سرمایه گذاری هستند که از نوع قابل معامله در بورس یا همان ETF هستند و شما می توانید واحدهای آن ها را از طریق بازار بورس مورد معامله قرار دهید.
برای مثال صندوق های سهامی، صندوق های مشترک، صندوق های درآمد ثابت، صندوق های اهرمی، صندوق های مختلط، صندوق های طلا و … همگی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در کشور هستند که می توانند etf باشند یا نه؛ بنابراین شما با یک جستوجوی کوچک در اینترنت به راحتی می توانید صندوق هایی که به وسیله کد بورسی خود می توانید خریداری کنید را بیابید و در زمان نیاز از خدماتی که می دهند استفاده کنید. صندوق های ETF را اینجا تخصصی تر یاد بگیرید.
تحلیل تکنیکال و بنیادی (فاندامنتال)
سرمایه گذاران بورسی بایستی پیش از انتخاب یک سهم برای معامله، ابتدا با استفاده از روش های گوناگون برای تحلیل شرایط، بازار، صنعت و سهم مورد نظر خود اقدام کنند. در این بین روش های تحلیلی گوناگونی جهت بررسی و ارزیابی هر یک از سهام بازار بورس در دسترس است که یکی از بهترین این روش ها، تحلیل تکنیکال سهام می باشد.
تحلیل تکنیکال بورس به نوعی استفاده از الگوهای توسعه یافته بر روی نمودار قیمت هر یک از سهم هاست که کاربران با استفاده از این الگوها اقدام به پیش بینی و ارزیابی آینده قیمت سهم مورد نظر می کنند و بدین وسیله شرایط معامله آن را بررسی می کنند. آموزش گام به گام تحلیل تکنیکال به شما کمک می کند تا تکنیک های توسعه پیدا کرده در این روش برای ارزیابی سهم های گوناگون بازار بورس یاد بگیرید.
یکی از مهم ترین مزایای استفاده از تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه اینجاست که در عمل برای استفاده از آن نیاز به بررسی هیچ‌گونه اطلاعات خاصی نداشته و تنها با آموزش این روش ها به نمودار قیمت سهم ها در بازار بورس احتیاج دارید که این نمودار هم به شکل رایگان در پلتفرم های گوناگون عرضه شده از طرف کارگزاری های بورسی در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
یکی دیگر از اصطلاحات بازار بورس تحلیل بنیادی یا همان فاندامنتال است. در تکمیل صحبت های که پیش تر در مورد تحلیل تکنیکال بورس داشتیم، روش دیگری هم برای تحلیل سهم ها در بازار بورس در دسترس تمامی معامله گران و سرمایه گذاران بورسی است که به وسیله آن می توانید از این که سهم x در بلندمدت می تواند گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری باشد یا خیر اطمینان حاصل می کنیم. برای مثال این طور فرض کنید که بررسی ترازنامه ها و اطلاعات مربوط به سهم شرکت ایران خودرو که با نماد خودرو در بازار بورس معامله می شود، نشان از این دارد که قیمت این سهم در حال حاضر باید برای هر واحد ۵۰۰ تومان باشد.
حال چنانچه سهام این شرکت در زمان فعلی در بازار بورس ۳۶۰ تومان معامله شود، بیانگر این است که قیمت فعلی این سهم از ارزش ذاتی آن کمتر است و به احتمال زیاد باید در روزها و هفته های جاری افزایش قیمت را در این سهم شاهد باشیم. این روش تحلیلی که برای تحلیل شرایط سهام ایران خودرو استفاده کردیم، اصطلاحا تحلیل فاندامنتال سهام نام دارد.
البته تحلیل بنیادی بورس با چالش ها و سختی های بسیاری همراه است و هر کسی نمی تواند در ایده آل ترین حالت از این روش تحلیلی استفاده نماید. برخلاف تحلیل تکنیکال بورس که با آموزش روش ها و تکنیک ها، دیگر به هیچ اطلاعات دیگری نیاز پیدا نمی کنید، در تحلیل بنیادی لازم است تا اطلاعات و آمارهای بسیار زیاد مالی را بررسی کرده و موارد متعددی را برای سنجش مناسب لحاظ کنید.
ارزش خالص دارایی یا همان NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی در حقیقت ارزش روز کل دارایی ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و … بعد از کسر ارزش روز بدهی ها است. اصطلاح NAV به صورت معمول درباره ارزش خالص دارایی شرکت های سرمایه گذاری، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، صندوق های شاخصی، ETFها و سبدهای اختصاصی مورد استفاده قرار می گیرد.
فرضا اگر ارزش خالص دارایی های یک صندوق ۱۵۰۰ تومان بود ولی قیمت روز آن ۱۴۲۰ تومان بود، این نشان می دهد که در حال حاضر سهام این صندوق زیر ارزش ذاتی معامله می شود و می توان برای خرید واحدهای این صندوق اقدام کرد ولی اگر قیمت روز واحدهای همین صندوق، مثلا ۱۵۹۰ تومان بود، نشان دهنده این است که حداقل در کوتاه مدت این صندوق نمی تواند گزینه مناسبی برای خرید باشد؛ پس به nav در خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری باید توجه ای ویژه داشته باشید.
نماد شرکت بورسی
هر شرکتی در بازار بورس با یک اسم و نمادی شناخته می شود؛ به عنوان مثال ما اگر بخواهیم در مورد سهام شرکت ایران خودرو صحبت کنیم، هی نمی توانیم بگوییم سهام شرکت ایران خودرو و یا در بورس و سایر سایت های بورسی نام این شرکت را جستوجو کنیم؛ بنابراین برای راحتی کار، برای هر شرکت بورس و فرابورسی یک نماد در نظر گرفته شده است تا بتوانیم به راحتی آن را خطاب قرار دهیم و با آن کار کنیم؛ برای مثال نماد سهام شرکت ایران خودرو در بورس ایران، “خودرو” می باشد و شما با جستوجوی همین نماد در پنل کارگزاری و یا سایت بورس، می توانید تمامی اطلاعات مربوط به این سهام را مشاهده کنید.
کارگزاری بورس
یکی دیگر از اصطلاحات مهم بورس کارگزاران بورسی هستند که بستر ارتباط شما را برای معامله به عنوان معامله گر و هسته معاملات در بورس را فراهم می کنند تا بدین وسیله بتوانید سهام و اوراق شرکت های حاضر در بورس و فرابورس و تمامی بازارهایی که با کد بورسی خود می توانید فعالیت کنید را معامله فرمایید. کارگزاری های مختلف در ازای فراهم آوردن بستری مطمئن برای معاملات شما، در زمان خرید سهام از شما کارمزد خرید دریافت می کنند و بدین وسیله درآمدزایی می کنند. بهترین کارگزاری بورسی را اینجا معرفی کرده ایم؛
دامنه نوسان
تمامی سهام بورس و فرابورس و سایر اوراقی که در بازار سرمایه معامله می شوند، یک دامنه نوسانی دارند که بیشتر از آن نمی توانند نوسان قیمتی را در طول روزهای کاری بورس تجربه کنند. برای مثال بیشتر سهام های بورسی، دامنه نوسان قیمتی مثبت و منفی ۵ درصد دارند و این بدین معنی است که قیمت یک سهم در طول روز، نمی تواند بیشتر از ۵ درصد رشد داشته باشد و از طرف دیگر، نمی تواند بیشتر از ۵ درصد هم ریزش کند.
حتما بخوانید : انواع افزایش سرمایه شرکت های بورسی
دامنه نوسان به صورت کلی حکم یک رکن کنترلی در بازار را دارد تا از نوسانات قیمتی ناگهانی و بالا در طول روز جلوگیری شود. البته سفته بازی های صورت گرفته نیز در اتخاذ این قانون بی تاثیر نبوده است. جالب است بدانید که دامنه نوسان سهم های فرابورسی مثبت منفی ۱، ۲ و ۳ درصد است ولی برای مثال صندوق های طلا در بازار بورس، دامنه نوسان ۱۰ درصدی دارند.
حجم مبنا
یکی دیگر از اصطلاحات بورسی که باید دانست بدون شک حجم مبنا است؛ حجم مبنا به حداقل حجمی می گویند که سازمان بورس و اوراق بهادار برای هر سهم مشخص می کند که به منظور رسیدن به حداکثر محدوده نوسان می بایست در طول روز معامله شود. برای مثال این طور فرض کنید که قیمت پایانی یک سهم در روز گذشته ۱۰۰۰ تومان باشد؛. قیمت این سهم در روز جاری می تواند با محدوده نوسان ۵ درصد، به قیمت ۱۰۵۰ و ۹۵۰ برسد.
ولی قرار نیست با معامله یک سهم از این شرکت قیمت آن این نوسان ۵ درصدی را تجربه کند. بدین وسیله برخی از سفته بازان قادرند با معامله مقدار کمی قیمت این سهم را با رشد یا نزول زیادی مواجه کنند. زمانی که حجم مبنا تعریف می شود، قیمت سهم مورد نظر برای رسیدن به حداکثر افت یا رشد حتما می بایست به مقدار حجم مبنا خرید و فروش گردد. این موضوع موجب می شود تا افراد با سرمایه های کم نتوانند برای افزایش یا کاهش قیمت یک سهم اقدام کنند. (معرفی مفهومی بنام حجم مبنا و کاربردهای آن)
صف خرید و فروش
صف خرید و صف فروش، جزو آن دسته از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه هستند که احتمالاً بدون سابقه معامله هم با آن مواجه شده اید. به منظور درک صف خرید و فروش باید دو مفهوم عرضه و تقاضا را بفهمیم؛ هر معامله ای که بر سر کالا یا خدمتی صورت می پذیرد، دو طرف عرضه و تقاضا دارد. عرضه همان طرف فروشنده و تقاضا همان طرف خریدار است. در بورس هم دقیقا مانند سایر بازارها، عرضه کنندگان همان کسانی اند که قصد فروش سهام خود را دارند و در طرف تقاضا هم کسانی قرار می گیرند که تمایل به خرید سهام مورد نظر دارند.
به صورت معمول و در زمان فعالیت بازار (۹ الی ۱۲:۳۰)، همیشه تعدادی خریدار و تعدادی فروشنده در حال معامله هستند که اطلاعات شامل تعداد و حجم مربوط به ۳ قیمت نخست هر بخش در تابلوی معاملات قابل رویت می باشد. ولی بعضی اوقات امکان دارد معاملات یک سهام از شرایط عادی خارج شود؛ برای مثال بسیاری از افراد مایل به فروش سهام خود باشند و در مقابل خریداری نباشد یا بالعکس. به دلایل گوناگونی امکان دارد وقتی که سهام یک شرکت ارزنده تر شود و تقاضا برای یک سهم افزایش پیدا کند. در این زمان، عرضه کنندگان به علت افزایش قیمت سهم و کسب سود از این افزایش قیمت، از فروش دست می کشند و صفی از خریداران ایجاد می شود، بی آن که فروشنده ای بخواهد سهم خود را به فروش برساند.
به چنین حالتی صف خرید یک سهم می گویند. از طرفی در شرایطی متفاوت این امکان وجود دارد که عکس این حالت رخ دهد و این بدین معنی است که به دلایل گوناگونی مثل انتشار اخبار منفی، تعدیل منفی یا زیان ده بودن یک شرکت، عرضه سهام آن شرکت با افزایش روبرو شود. بدین شکل متقاضیان خرید آن سهم برای کاهش بیشتر قیمت، از خرید خودداری می کنند. در این شرایط، در طرف عرضه صفی از فروشندگان به وجود می آید و در طرف تقاضا، خریداری نیست که بخواهد برای خرید سهم مورد نظر اقدام کند و به این حالت معاملاتی سهم مورد نظر، صف فروش می گویند.
نوسان گیری
یکی دیگر از اصطلاحات در بورس ، نوسان گیری در بورس است که به خرید سهام یک شرکت در قیمت های پایین تر و فروش آن در قیمت های بالاتر در بازه زمانی کوتاه مدت تا میان مدت گفته می شود. نوسان گیری قوانین مخصوص به خود را دارد؛ برای مثال اولین قانون این است که شما باید مثل یک ربات عمل کنید و نباید اجازه دهید که احساسات و هیجانات مثبت و منفی ناشی از جو بازار و … به شما غلبه کند و روی شما تاثیر بگذارد؛ چرا که شما تعداد معاملات بالایی دارید و اگر همه چیز را همواره رعایت کنید ولی در یک معامله به دلیل کم خوابی یا حتی حال بدی که دارید، اشتباهی انجام دهید، امکان دارد کل سودهایی که به دست آورده اید و حتی اصل پول خود را در مدت زمان اندکی از دست بدهید.
برای نوسان گیری باید به مبانی تحلیل تکنیکال مسلط باشید و بدانید که چه زمانی برای خرید چه سهمی در چه قیمتی اقدام کنید و در چه زمانی و چه قیمتی برای فروش آن اقدام نمایید. همچنین باید بدانید که چه زمانی سرمایه خود را نقد کنید و صبر کنید تا سهام مناسبی را برای خرید پیدا کنید. لذا تحلیل نمودارهای قیمت در بازار بورس بسیار حائز اهمیت است و باید سهم های زیر ارزش ذاتی که قیمت به کف خود رسیده است را خریداری کنید و در قیمت های بالاتر برای فروش آن اقدام کنید و این کار را تکرار کنید تا برآیند سود شما در انتهای روز و یا هفته مثبت شود. نوسانگیران انواع مختلفی دارند ولی معمولا همه آن ها در تایم فریم های کوتاهی معامله می کنند و به سودهای اندک ولی پرتعداد تاکید دارند.
سهام بنیادی
پیش تر در مورد تحلیل بنیادی صحبت کردیم؛ اگر بر اساس مبانی تحلیل فاندامنتال، احساس کنید که سهام یک شرکتی ارزش خرید و نگهداری بلندمدت را دارد و در حال حاضر زیر ارزش ذاتی اش خرید و فروش می شود، به آن سهم بنیادی گفته می شود. سهام بنیادی معمولا سهام شرکت های بزرگ و بازارساز بورس هستند که دارایی های زیادی دارند و شاید حرکت قیمتی آن ها کمی کند باشد، ولی در طول زمان ۱۰۰ درصد انجام خواهد شد و رشد قیمتی را در بلندمدت تجربه خواهند کرد و ارزش روز سهام آن ها به ارزش ذاتی سهام آن ها خواهد رسید.
بنیادی در این اصطلاح در واقع نشان دهنده این است که سهام مورد نظر بستر و شرایط اولیه بسیار خوبی دارد که قدرت بالای شرکت را نشان می دهد. بسیاری از تحلیلگران بازار بورس معتقدند که بنیادی بودن یک سهام دلیل کافی و مناسب برای خرید آن سهم است. زمانی یک شرکت از نظر سودآوری و شرایط تجارت در وضعیت ایده آل قرار داشته باشد، بدیهی است که باید انتظار داشت تا سهام آن در بازار بورس نیز با ارزش بالایی مواجه شود. چنین سهم هایی در بازار بورس ایران با اصطلاح سهام بنیادی شناخته می شوند. سهام های بنیادی بورس را همین الان اینجا بشناسید.
سود هر سهم یا همان EPS
تمامی شرکت ها در بازار بورس راه اندازی شده اند تا در کسب و کار خود سود بسازنند و سهامداران خود را منتفع کنند و در مسیر پیشرفت قرار بگیرند؛ بنابراین در پایان سال، شرکت ها سودی را به ازای هر سهم شرکت می سازند که اصطلاحا به آن سود به ازای هر سهم یا همان EPS گفته می شود. در نظر داشته باشید که الزاما شرکت ها نباید سودی که می سازنند را بین سهامداران خود تقسیم کنند و می توانند بخش یا حتی کل آن را برای راه اندازی پروژه های توسعه ای دیگر و … هزینه کنند که سهامداران را بلندمدت منتفع می کند.
ولی بیشتر شرکت های بورسی و فرابورسی، سود تقسیم می کنند ولی این درصد سود برای هر شرکت متفاوت است، پس می توانید در این مورد هم بررسی کنید تا دریابید چه شرکت هایی هستند که بیشترین سود را به ازای هر سهم می سازند؛ به صورت کلی سهم های گروه پتروشیمی و شیمیایی معمولا بیشترین سود را به ازای هر سهم می سازند.
سود تقسیمی یا همان DPS
دریافتیم که شرکت ها یک eps ای در طول سال می سازنند ولی آیا همه آن را بین سهامداران خود تقسیم می کنند؟ الزاما خیر؛ شرکت ها برای طرح های توسعه ای، راه اندازی خط تولیدی تازه، اضافه کردن محصولی جدید به لیست محصولات و … امکان دارد سود حاصله شرکت را هزینه کنند و به جای تقسیم سود بین سهامداران، در راستای توسعه و پیشرفت شرکت قدم بردارند.
به صورت کلی به سودی که به ازای هر سهم بین سهامداران تقسیم می شود، DPS گفته می شود. برای مثال چنانچه یک شرکت به ازای هر سهم، ۵۰ تومان از ۱۰۰ تومان سود را توزیع نماید، DPS شرکت ۵۰ تومان خواهد بود. در نظر داشته باشید که در مجمع عمومی عادی سالیانه این تصمیم گرفته می شود که چه درصدی از سود خالص حاصله بین سهامداران تقسیم شود و Dps همیشه مبلغی کوچ تر یا در بهترین حالت مساوی با eps خواهد بود. اگر می خواهید بدانید بهترین سهام برای سود مجمع کدام است این مطلب را مطالعه فرمایید؛
افزایش سرمایه
شرکت های فعال در بورس در ابتدای ورود به این بازار، سرمایه مشخصی را به عنوان سرمایه اصلی شرکت مشخص کرده اند و مقدار سهام شرکت هم طبق همین سرمایه مشخص شده است. در گام بعدی نماد شرکت در بورس پذیره نویسی شده و از خرید سهامداران، مبلغ زیادی برای شرکت سرمایه ایجاد می شود. با این روند هم سهامداران و خریداران قادرند با افزایش قیمت سهام شرکت موردنظر به سوددهی دست پیدا کنند و هم خود شرکت نیز با به دست آوردن مبلغ زیادی می تواند روند بهتری را برای مسیر شرکت در سال پیش رو در نظر بگیرد.
در این بین امکان دارد شرکت ها پس از چند سال فعالیت مجددا نیاز به یک سرمایه جدید برای پیشبرد اهداف تجاری و اقتصادی خود در بازار باشند. اهداف گوناگونی مثل احداث شعبات گوناگون و یا گسترش دادن خدمات و محصولات از جمله اهدافی به حساب می آیند که به صورت معمول به سرمایه زیادی در بازار امروز احتیاج دارند. در این مواقع شرکت های بورسی قادرند از فرآیند افزایش سرمایه به منظور جذب سرمایه لازم برای این اقدامات بهره بگیرند. در فرآیند افزایش سرمایه از چند هفته پیش مدارک و مستندات مورد نیاز تهیه و به سازمان بورس فرستاده خواهد شد.
حتما بخوانید : انواع افزایش سرمایه شرکت های بورسی
در گام بعدی سازمان بورس همه مدارک را مورد بررسی قرار داده و در ادامه با انتشار آگهی های دعوت به مجمع عمومی فوق العاده در سامانه کدال و برگزاری این جلسه فرآیند افزایش سرمایه صورت می پذیرد. با افزایش سرمایه یک شرکت در بورس، در عمل تعداد سهم های آن شرکت افزایش می یابد و این موضوع می تواند به صورت مستقیم روی قیمت و میزان دارایی های سرمایه گذاران شرکت مورد نظر اثرگذار باشد. با افزایش تعداد سهام شرکت و همچنین تقسیم سهام جدید بین سرمایه گذاران قبلی، در عمل شاهد یک کاهش قیمت نسبی برای سهام شرکت موردنظر هستیم که البته با توجه به افزایش تعداد سهام این موضوع چالشی به همراه نخواهد داشت.
راهکارهای گوناگونی برای افزایش سرمایه در بورس پیش روی شرکت های فعال در این بازار است که هر یک از این روش ها مزایا و معایب مخصوص به خود را دارا هستند. در این بین جالب است بدانید که افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از بهترین و ایده‌آل ترین روش های افزایش سرمایه می باشد که سرمایه گذاران هم معمولا استقبال خوبی از آن خواهند کرد. روش های دیگری مثل افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و افزایش سرمایه به روش صرف سهام هم از جمله دیگر روش های افزایش سرمایه در بازار بورس هستند.
حد سود و حد ضرر
حد سود یکی از اصطلاحات تکنیکالی استفاده شده در بورس است که به نوعی به هدف قیمتی در نظر گرفته شده برای یک خرید در بازار گفته می شود. برای مثال این طور فرض کنید که شما به دنبال خرید سهام بانک تجارت هستید. چنانچه به دنبال خرید و نگهداری این سهم برای یک بازه زمانی مشخص هستید، ابتدا می بایست با استفاده از تحلیل تکنیکال بهترین قیمت برای خرید آن را پیدا کنید و در ادامه با استفاده از همین روش های تحلیلی هدف قیمتی آن را هم تعیین کنید.
هدف قیمتی این خرید در حقیقت قیمتی است که قرار است شما پس از رسیدن به سود مورد نظر از این سمت خارج شده و سهام خود را بفروشید. در نظر گرفتن هدف قیمتی به منظور خرید سهام در بازار بورس، همان در نظر گرفتن حد سود است. باید توجه کرد که قیمت یک سهم همواره در بازار بورس روند صعودی ندارد و در بیشتر اوقات امکان دارد پس از یک سود شاهد نزول قیمت آن باشیم. حد سود این امکان را در اختیارتان قرار می دهد تا پس از یک صعود مناسب، بتوانید سود خود را از بازار خارج کنید و دیگر شاهد از بین رفتن سود های خود در بازار نباشید.
یکی دیگر از اصطلاحات بازار بورس که دقیقا تعریفی برعکس حد سود دارد، حد ضرر می باشد. حد ضرر یکی از بهترین ترفندها به منظور جلوگیری از ضرر کاربران در بورس است. زمانی که شما از یکی از روش های تحلیل تکنیکال به نمظور ارزیابی و تحلیل شرایط قیمت یک سهم در بورس استفاده می کنید، باید بدانید که ممکن است تحلیل شما اشتباه از آب درآید و در عمل نتوانید به پیش بینی اولیه خود در بازار دست پیدا کنید.
در استراتژی های گوناگون معاملاتی در تحلیل تکنیکال به صورت معمول قیمتی وجود دارد که با رسیدن قیمت سهام به آن در عمل تحلیل مورد نظر شکست می خورد و دیگر اعتباری نخواهد داشت. تعیین قیمت طبق الگوها و استراتژی های گوناگونی انجام می شود که اصطلاحا به آن حد ضرر می گویند و با رسیدن قیمت یک سهم به حد ضرر معاملاتی در عمل شما باید با همان مقدار ضرر موجود از بازار خارج شده و مانع از ورود سرمایه گذاری خود به ضرر بیشتر در بازار شوید. در نظر داشته باشید که استفاده از حد ضرر یک راهکار عالی برای جلوگیری از از بین رفتن سرمایه ها در بورس است که البته متاسفانه بسیاری از کاربران به دلیل ضعف در روانشناسی بازار بورس از این تکنیک بهره نمی گیرند.
نقاط حمایت و مقاومت در نمودار سهم
با توجه به سطوح تکنیکالی ما می توانیم حد سود و حد ضرر قیمت ها را مشخص کنیم؛ کمی پایین تر و بالاتر از حد سود و حد ضرر را می توانیم به عنوان نقاط مقاومت و حمایت در نظر بگیریم. برای مثال اگر ما حد سود خود را روی ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته ایم، بین عدد ۱۳۵۰ تا ۱۴۵۰ نقاط مقاومت سهم به حساب می آید یا اگر فرضا حد ضرر خود را روی ۱۰۰۰ در نظر گرفته اید، حوالی قیمت ۹۰۰ تا ۹۵۰ نقاط حمایت سهم به حساب می آید و به صورت کلی می توانید در نقاط حمایت خریدهای خوبی را انجام دهید و در نقاط مقاومت نیز برای فروش سهم های مخلتف که فکر می کنید به ارزش خود رسیده اند اقدام کنید.
تابلوی بورس یا همان سایت رسمی بورس (tsetmc)
این عبارت نام سایتی است که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای بورس کشور شامل بورس تهران، فرابورس، برخی معاملات بورس انرژی و همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکت ها و معاملات در آن به نمایش در می آید. سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران یا همان tsetmc.com در واقع مرجع اصلی تمامی قیمت ها و اطلاعات بورسی در مورد سهام های مختلف به حساب می آید که به صورت لحظه ای فعالیت می کند و در هر لحظه می توانید از اطلاعات بروز آن استفاده نمایید. آموزش سایت بورس tsetmc به زبان ساده را در این پست بخوانید.
سامانه کدال
کدال نام سایت دیگری است که به نوعی تکمیل کننده تابلو بازار بورس بوده و شما قادرید اطلاعات بنیادی مربوط به هر یک از سهم های بورس را در این سایت ببینید. به صورت کلی باید گفت که هر شرکتی پس از ورود به بازار سرمایه، باید اطلاعات شفاف مالی و ترازنامه های خود را در اختیار سازمان بورس قرار دهد و بورس کل اطلاعات را به شکل طبقه بندی شده در سایت کدال در دسترس تمام سرمایه گذاران این بازار قرار دهد.
کل صورت های مالی شرکت های فعال بورسی از ابتدا تا به امروز در سایت کدال قرار دارد و همچنین همه اطلاعیه ها و اخبار مربوط به سهام ها نیز به صورت مرتب و فوری در این سایت قرار می گیرند. سایت کدال یک سایت مرجع برای ارائه دهنده تمام اطلاعات مربوط به شرکت های بورس و تمام سایت های دیگر ارائه دهنده این اطلاعات هم اطلاعات خود را از این سایت استخراج می نمایند. این که سامانه کدال چیست و چه کاربرد هایی دارد را اینجا توضیح داده ایم؛
سهام شناور آزاد
منظور از سهام شناور آزاد، مقدار سهمی است که انتظار می رود در آینده نزدیک، امکان خرید و فروش آن وجود داشته باشد. در واقع این بدین معنی است که این مقدار سهام، در مالکیت دارندگانی است که آماده اند در صورت وجود پیشنهاد قیمت مناسب از طرف خریداران، آن را بفروشند و یا امکان فروش داشته باشند. در حقیقت سهام شناور آزاد همان نسبتی از سهام یک شرکت است که در بازار قابل خرید و فروش است و در فرآیند معاملات بین سهامداران گوناگون جابجا می شود.
عرضه و تقاضای این بخش از سهام است که قیمت سهام شرکت را مشخص می کند و قابلیت نقدشوندگی سهام را نشان می دهد و بخش بلوکه شده به دلیل عدم حضور در فرآیند عرضه و تقاضای روزانه، در نوسان و تعیین قیمت سهام تاثیری ندارد. به صورت معمول سهام شناور آزاد شرکت ها برای همیشه ثابت نیست، بلکه در بازه های زمانی خاص، سهامدار عمده یک شرکت با خرید یا فروش سهام، درصد سهام شناور شرکت را تغییر می دهد.
حتما بخوانید : شاخص های مهم بورس ایران
به منظور سرمایه گذاران حائز اهمیت است که میزان سهام شناور آزاد یک شرکت پذیرفته شده در بورس را بدانند، چرا که شاخصی مهم در تعیین نقدشوندگی سهام آن شرکت به حساب می آید. سهامی که نقدشوندگی بالایی دارد، می تواند با هزینه کم تر مورد معامله قرار گیرد و این در حالی است که کم بودن سهام شناور آزاد علامتی از کم بودن میزان نقدشوندگی خواهد بود که هم برای خریداران و هم برای فروشندگان بسیار حائز اهمیت است. درصد سهام شناور آزاد شرکت ها را می توانید در سایت tsetmc ببینید.
آخرین قیمت سهم
به صورت معمول قیمت آخرین معامله هر سهم با قیمت پایانی مورد قیاس قرار می گیرد که این امر در تابلوخوانی بسیار مهم است. باید توجه کرد که قیمت آخرین معامله معمولا به میزان زیادی تغییر می کند. به همین دلیل اغلب به منظور اشاره به قیمت یک سهام، از قیمت پایانی کمک می گیریم. با این حال قیمت آخرین معامله برای سفارش گذاری در بورس حائز اهمیت است. چنانچه فردی که بخواهد معامله را به سرعت انجام دهد، می تواند قیمت سفارش خود را نزدیک به آخرین قیمت یا معادل آن در نظر بگیرد تا احتمال انجام سفارش تا حدود زیادی افزایش پیدا کند.
قیمت پایانی سهم
در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله آغاز می شود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی می گویند. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است و با قیمت آخرین معامله که پیش تر توضیح دادیم، متفاوت است.
مجمع سالیانه یا همان مجمع عادی شرکت
به گردهمایی سهامداران و اعضای هیئت مدیره شرکت ها به منظور ارائه وضعیت عملکرد شرکت و مشخص کردن سود، مجمع سالیانه می گویند. همان طور که از اسم این گردهمایی بورسی مشخص است، این مجمع سالی یک بار انجام می شود و مطابق قانون سازمان بورس، زمان برگزاری آن باید حداکثر ۴ ماه پس از پایان سال مالی شرکت ها باشد.
در مجمع سالیانه که به آن مجمع عادی نیز می گویند، هیئت مدیره گزارش خود را در اختیار سهامداران قرار می دهد و درباره میزان سود تقسیمی بین سهامداران تصمیم گیری خواهد شد. یکی از موضوعاتی که در مجمع در مورد آن تصمیم گرفته می شود، تعیین روزنامه رسمی شرکت است. شرکت وظیفه دارد تمام اخباری را که لازم است سهامداران از آن اطلاع پیدا کنند، مثل تاریخ برگزاری مجمع، افزایش سرمایه، زمان پرداخت سود و … را در روزنامه رسمی انتشار دهد. دانستن این که با سهم به مجمع برویم یا نه خودش نوعی هنر است!
پذیره نویسی
پذیره نویسی یکی دیگر از اصطلاحات بورسی به حساب می آید که معمولا مفهوم آن با عرضه اولیه سهام که پیش تر توضیح دادیم، اشتباه گرفته می شود. پذیره نویسی به فرایند خرید اوراق بهادار از ناشر یا نماینده آن و پرداخت وجه کامل و یا حتی ضمانت پرداخت آن طبق قرارداد می گویند. در حقیقت شرکت های سهامی عامی که قصد بورسی شدن دارند، برای تامین بخشی از سرمایه خود برای پذیره نویسی در بورس اقدام می کنند.
زمینه های پذیره نویسی گوناگون است و از این اوراق برای مثال در زمان تشکیل صندوق های سرمایه گذاری جدید، انتشار اوراق بهادار و حتی در زمان احداث شرکت های سهامی عام استفاده می شود. این مورد از اصطلاحات بورس به معنای تعهد انجام کار یا تعهد پرداخت است و این بدین معنی است که شما در فرایند پذیره نویسی تعهد میم کنید که در ازای تامین بخشی از سرمایه لازم یک شرکت، صاحب درصدی از آن شرکت شوید. این که پذیره نویسی در بورس به چه معناست را اینجا یاد بگیرید.
میانگین کم کردن
یکی از راهکارهایی که بعضی از معامله گران برای خرید از آن استفاده می کنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر می گیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم می کنند و در ادامه پس از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم می خرند. بدین وسیله میانگین قیمت خرید آن ها کاهش یافته و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت دارند. به عنوان مثال یک امکان دارد یک تریدر سه مرحله را برای خرید سهام شرکت x تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت ۹۰۰ تومان و فاصله هر خرید را ۵ درصد افت مشخص نماید.
این معامله گر یک سوم پول خود را در قیمت ۹۰۰ تومان خریداری می کند. اگر قیمت سهام x به ۸۵۵ تومان رسید، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده می خرد و نهایتا در محدوده قیمت ۸۱۰ تومان نیز بخش سوم پول خود را می خرد. البته این امکان وجود دارد که از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. به این استراتژی خرید پله ای هم گفته می شود که در زمان فروش سهام های مختلف نیز می توان به همین شکل عمل کرد و به صورت پله ای برای فروش اقدام نمود و از سهم خارج شد.
نسبت قیمت به درآمد یا P/E
پی به ای (p/e) یک نسبت معروف و یکی از اصطلاحات بورسی است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. به صورت معمول p/e کم تر نشانه ریسک پایین تر و پی به ای بیشتر نشانه ریسک بالاتر خواهد بود.
سال مالی
هر زمان که فعالیت های مالی یک شرکت شروع شود، سال مالی آن هم مطابق با آن شروع می شود. پایان یک سال مالی نیز، پایان فعالیت های مالی شرکت است. البته باید در نظر داشته باشید که سال مالی در واقع برابر با یک سال کامل است. اگرچه امکان دارد در بعضی از بازارهای بورسی مثل بورس جهانی، سال مالی کوتاه تر باشد!
نتیجه گیری و کلام پایانی
آشنایی با اصطلاحات بازار سرمایه برای سرمایه گذاران و علاقه مندان به بازار سرمایه بسیار حائز اهمیت است، به این خاطر که درک صحیح اصطلاحات بورسی می تواند به شما در انتخاب بهترین فرصت های سرمایه گذاری یاری دهد و همچنین در فهمیدن موضوعات مرتبط با شرکت های گوناگون، ارتباطات مالی و رویدادهای بازار سهام، کمک کننده شما باشد. همچنین، با آشنایی با اصطلاحات بورسي قادرید با گزارش ها و اخبار بازار سرمایه بهتر آشنا شوید و از اطلاعات بیشتری در مورد عملکرد شرکت ها و صنایع گوناگون بهره مند شوید.
به کمک این اطلاعات می توانید تصمیمات بهتری درباره سرمایه گذاری اتخاذ کنید و نهایتا سود به مراتب بیشتری به دست آورید. از طرف دیگر عدم آشنایی با اصطلاحات رایج بورسی می تواند ایجاد ابهامات و برداشت نادرست در مورد گزارشات مالی و فعالیت های شرکت ها را به همراه داشته باشد که این ممکن است به تصمیمات نادرست درباره سرمایه گذاری شما منتهی شود، پس آشنایی با اصطلاحات کلیدی بورس شما را یاری می دهد تا بهترین تصمیمات را در مورد سرمایه گذاری خود اتخاذ کنید.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب ۳۰ مورد از مهم ترین اصطلاحات بورسی را خدمت شما معرفی کرده و هریک را به زبان ساده توضیح دادیم.
همچنین اگر دوست دارید نحوه پیگیری سهام عدالت متوفی را یاد بگیرید، این مطلب بهترین راهنمای شماست؛
اگر در مورد هر کدام از اصطلاحات بورسی ابهام یا سوالی داشتید و یا حتی از سایر اصطلاحات بورسی که در این لیست نبود، سوالی داشتید، در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسخ دهیم؛
دیدگاه
نظر بدهید