در آموزش بورس, بورس
علت افزایش قیمت سهام در بورس چیست؟
چنانچه علت افزایش قیمت سهام در بورس را بدانیم، خیلی بهتر می توانیم نسبت به انجام معاملات منطقی و به دور از احساس در بورس بپردازیم. دلیل افزایش یا کاهش قیمت سهم قطعا نشانه ای از یک اتفاق در آینده و یا اثر یک اتفاق در زمان حال یا گذشته است، به عنوان مثال وقتی که ارزش دارایی های شرکت افزایش پیدا کند، قیمت سهام آن شرکت در بورس هم با افزایش روبرو خواهد شد و یا مثلا وقتی دلار گران می شود، شرکت های صادرات محور مثل سهام فولاد با افزایش سودآوری روبرو شده و این در قیمت سهام شرکت نیز نمود پیدا می کند و یا برعکس، اگر قیمت دلار افزایش یابد، شرکتی که واردات محور باشد، حاشیه سودش روند نزولی به خود می گیرد و یا مثال هایی از این قبیل که علت افزایش قیمت سهام و یا دلیل کاهش قیمت سهام در بورس به حساب می آیند. بنابراین اگر این قوانین و فرمول های ساده اما بسیار کاربردی را بلد باشید، علت افزایش قیمت سهام و یا بعضا کاهش قیمت سهم در بورس را به سادگی متوجه خواهید شد و می توانید بهترین تصمیم را نسبت به خرید، نگهداری و یا فروش سهم بگیرید.
علت افزایش قیمت سهام
چه عواملی باعث افزایش قیمت سهام می شود ؟ بعد از ورود به دنیای سرمایه گذاری و بازار بورس، حال باید به دنبال یافتن سهام مناسب باشیم. سهام مناسب بدین معنا که سرمایه گذاری در آن، بازدهی و سودآوری خوبی در یک دوره زمانی مشخص برای ما به همراه داشته باشد، البته باید در نظر داشت که بیشتر این بازدهی از اختلاف قیمت سهام در زمان خرید و فروش حاصل می شود. یعنی شما بایستی سهام یک شرکت را در یک قیمت مشخص خریداری کنید و بعد از افزایش قیمت آن را با قیمت بالاتر بفروشید.
به صورت معمول افرادی که اخیرا می خواهند وارد بورس شوند و به سرمایه گذاری در این حوزه بپردازند، سوالات بسیاری در ذهن دارند، ولی یکی از پرتکرارترین این سوالات، این است که قیمت سهام بر چه اساسی تغییر می کند و چه عواملی موجب افزایش یا کاهش قیمت سهام یک شرکت در بازه های زمانی گوناگون می شود؟ در جواب به این سوال ابتدا باید به ذات عرضه و تقاضا در بازار سرمایه و به صورت کلی بازارهای مالی اشاره داشته باشیم.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
قیمت سهام در بورس نیز مثل بسیاری از بازارهای دیگر طبق عرضه و تقاضا تعیین می شود. در واقع به این صورت است که با افزایش تقاضا، فروشندگان سهام خود را با قیمت بالاتری به فروش خواهند گذاشت و در صورت افزایش عرضه، خریداران به همان نسبت قیمت های پایین تری را برای خرید سهام پیشنهاد خواهند کرد، بنابراین می توان گفت که مکانیزم معاملات در بورس نیز به صورت کامل طبق عرضه و تقاضا در جریان است.
بنابراین تا این جا فهمیدیم که دلیل افزایش یا کاهش قیمت سهام افزایش تقاضا و یا عرضه است، ولی چنانچه بخواهیم کمی عمیق تر به موضوع نگاه کنیم باید به عنوان مثال بپرسیم که دلایل افزایش تقاضا چه چیزهایی است، یا چه عواملی موجب افزایش فشار عرضه در مقاطع زمانی گوناگون بازار بورس می شود و آیا عوامل سیاسی نیز بر قیمت سهام می تواند موثر باشد یا خیر؟ در اداهم تک تک این سوالات را با زبان ساده و به صورت کاربردی در بازار بورس توضیح خواهیم داد، به صورتی که قابل استفاده و فهم برای تمامی افراد باشد، پس همچنان همراه کد بورسی بمانید.
عوامل محیطی یا کلان اقتصادی ایران
وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور و بعضا جهان : بی شک یکی از عوامل کلان و علت افزایش قیمت سهام در بورس و به صورت کلی بازارهای مالی، وضعیت سیاسی و اقتصادی ایران و جهان است. در واقع ثبات یا عدم ثبات در وضعیت اقتصادی و سیاسی در عرصه داخلی و خارجی می تواند بر روی وضعیت بازار بورس موثر واقع شود. آرامش فضای سیاسی و در نتیجه اقتصادی یک کشور موجب امنیت اقتصادی شده و به سرمایه گذاران این اطمینان را می دهد که سرمایه گذاری آن ها با سود مناسبی همراه می شود.
سیاست های کلان پولی، مالی و ارزی : سیاست های کلی دولت در حوزه پولی، مالی و ارزی می تواند بر روی وضعیت شرکت و در نتیجه قیمت سهام آن ها موثر واقع شود. به عنوان مثال افزایش نرخ ارز برای شرکت های صادراتی موجب افزایش سودآوری خواهد شد، ولی در نقطه مقابل شرکت هایی که مواد اولیه خود را از خارج کشور تامین می نمایند، با افزایش هزینه ها و کاهش سودآوری روبرو می شوند. بنابراین دنبال کردن شیوه مخارج و درآمدهای ارزی شرکت ها یکی از حائز اهمیت ترین مباحث سرمایه گذاری در بورس ایران به حساب می آید یا به عنوان مثال تحت شرایطی که بانک مرکزی تصمیم به کاهش نرخ سود تسهیلات به شرکت ها و بنگاه های اقتصادی بگیرد، این موضوع نیز موجب کاهش هزینه های مالی شرکت، افزایش سود آوری و در نتیجه افزایش قیمت سهام آن شرکت خواهد شد.
قوانین و مقررات : قوانین و مقررات کشور را می توان عامل بعدی محیطی موثر بر قیمت سهام به حساب آورد. به صورت کلی وجود ثبات در قوانین و مقررات امکان تصمیم گیری بهتر و دقیق تر برای سرمایه گذاران را فراهم می سازد. برای مثال افزایش تعرفه واردات خودرو می تواند موجب افزایش در میزان فروش شرکت های خودروساز داخلی شده و در نتیجه موجب افزایش سودآوری آن ها شود و این در حالی است که تغییر پی در پی این قوانین موجب سردرگمی شرکت ها شده و مخل برنامه ریزی بلندمدت برای آن ها خواهد بود.
حتما بخوانید : آموزش سیو سود در بورس – راهنمای نحوه تشخیص بهترین زمان فروش سهم
بودجه سالیانه : یکی از موارد حائز اهمیتی که اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار می دهد، بودجه سالیانه و جزییات آن محسوب می شود. ترکیب بودجه سالیانه کشور بیانگر میزان توجه دولت به صنایع گونانگون است. به عنوان مثال این طور فرض کنید که دولت در بودجه خود، قسمت زیادی را صرف ارائه تسهیلات به منظور گسترش صنایع فولادسازی و افزایش ظرفیت تولید فولاد کشور کند. این موضوع موجب رشد و رونق این صنعت شده و طبیعتا سهام شرکت های فعال در این حوزه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
عوامل مرتبط با صنعتی که شرکت بورسی در آن قرار دارد
میزان عرضه و تقاضا برای محصولات : مطمئنا به یاد دارید که در سال های نه چندان دور، صنعت مسکن و ساخت و ساز در ایران رونق بسیار خوبی داشت. در این شرایط صنایع مرتبط با بخش مسکن مانند صنعت سیمان و یا کاشی و سرامیک به دلیل تقاضای بالا برای محصولات خود، سودآوری بسیاری به همراه داشتند. در بازه های زمانی گوناگون نیز، بسته به شرایط امکان دارد تقاضا برای محصولات صنعت خاصی افزایش پیدا کند. این امر می تواند به افزایش فروش برخی شرکت ها منتهی شده و در نهایت قیمت سهام آن ها نیز با افزایش روبرو شود.
شیوه قیمت گذاری محصولات شرکت : شیوه قیمت گذاری محصولات از طرف شرکت قطعا می تواند علت افزایش قیمت سهام باشد. در واقع قیمت گذاری محصولات در شرکت های بورسی به شیوه های گوناگونی صورت بپذیرد. به منظور سرمایه گذاری در سهام مناسب توجه به این موضوع ضروری است. به عنوان مثال قیمت برخی از محصولات صادراتی مانند فلز روی یا متانول شرکت های پتروشیمی، به وسیله نرخ های جهانی تعیین می شود.
بنابراین رصد قیمت های جهانی در این صنایع بسیار حائز اهمیت خواهد بود و یا در صنعت خودروسازی قیمت گذاری امروزه به وسیله شورای رقابت صورت می پذیرد. همچنین بسیاری از شرکت های فلزی و پتروشیمی محصولات خود را طبق مکانیزم عرضه و تقاضا در بورس کالا می فروشند. برخی دیگر از محصولات مانند مواد دارویی و غذایی نیز نرخ های مصوب دارند. بنابراین رصد شیوه قیمت گذاری و تغییرات این قیمت ها بسیار مهم بوده و می تواند قیمت سهام شرکت مورد نظر را تحت تاثیر قرار دهد.
انحصاری یا رقابتی بودن صنعت : در واقع نوع محصول یا خدماتی که به وسیله شرکت ها ارائه می شود هم در سودآوری شرکت بسیار موثر می باشد. برخی از شرکت ها محصولات انحصاری تولید می کنند و بازار تضمین شده ای دارند، ولی برخی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت می کنند. شرکت های دارای بازار انحصاری یه صورت معمول برای فروش محصولات خود مشکلی ندارند و سودآوری مناسبی نیز دارند. دیگر شرکت ها نیز با توجه به تبلیغات و رقابتی که دارند، می توانند سود خوبی را بسازند، بنابراین بررسی نوع رقابت برای فروش محصولات در زمان حال و آینده حائز اهمیت است.
تحولات فناوری : در سال های اخیر سرعت بالای پیشرفت و تحول فناوری بسیار مشهود است. صنایعی که بتوانند از این تحولات بیشتر بهره ببرند مطمئنا در طولانی مدت رشد خوبی می کند. چنانچه بخواهیم مقایسه ای انجام دهیم، دو صنعت فناوری اطلاعات و سیمان را در نظر بگیرید؛ واضح است که سرعت پیشرفت تکنولوژی در صنایع مرتبط با فناوری اطلاعات بسیار بیشتر است، بنابراین به صورت کلی آینده روشنی برای صنایع مرتبط با این حوزه می توان متصور بود. همچنین توجه به انطباق پذیری شرکت ها با پیشرفت تکنولوژی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. شرکت های پیشرو همواره از شرکت های دنباله رو در وضعیت بهتری قرار می گیرند و این یک اصل همیشگی است.
حجم سرمایه گذاری در صنعت : میزان سرمایه گذاری قسمت های خصوصی و دولتی در یک صنعت خاص احتمالا خبر از چشم انداز مناسب آن صنعت در آینده دارد. هر اندازه حجم سرمایه گذاری در یک صنعت بیشتر باشد، بیانگر انتظار سوددهی مناسب آن در آینده خواهد بود. کسب اطلاعات در مورد ورود سرمایه های کلان به صنایع گوناگون می تواند به سرمایه گذاری بهتر در سهام شرکت ها کمک کند. پس بدون شک این عامل هم یکی از علت های افزایش قیمت سهام در بورس به حساب می آید.
حتما بخوانید : نحوه شناسایی سهام مستعد رشد در بورس
وضعیت صنایع مرتبط : بررسی وضعیت صنایع مرتبط با صنعت مورد نظر از دیگر عوامل موثر بر قیمت سهام یک شرکت است. اجازه دهید با یک مثال این موضوع را روشن کنیم. صنعت خودرو سازی با صنایعی مانند فولادسازی و تولید قطعات خودرو به صورت مستقیم در ارتباط است، بنابراین در صورتی که خودروسازها رونق یابند، این موضوع به صنایع مذکور نیز سرایت می کند. با رونق فولادسازی صنایع و معادن سنگ آهن که تولیدکننده ماده اولیه فولاد هستند هم با افزایش سودآوری همراه خواهند بود، بنابراین رونق یا رکود یک صنعت می توانند بر روی صنایع مرتبط دیگر هم اثرگذار باشد.
عوامل درونی مرتبط با سهام شرکت
قابلیت نقدشوندگی سهم : یکی از قابلیت های دارایی خوب از جمله سهام، قابلیت تبدیل شدن سریع آن به پول نقد است. در بازار سرمایه هر چه تعداد معاملات و حجم سهام معامله شده یک شرکت بیشتر باشد، بیانگر قابلیت نقدشوندگی بالاتر آن سهم خواهد بود.
میزان سودآوری شرکت و ثبات آن : مطمئنا هدف همه افراد از سرمایه گذاری کسب سود است. برای سرمایه گذاران مهم است که شرکت مورد نظر چه میزان سود را در هر سال کسب می کند. تمامی عواملی که تا پیش از این نیز در مورد آن‌ها بحث شد، تاثیر خود را ابتدا در سودسازی شرکت و نهایتا در قیمت سهام آن نشان می دهند. دیگر عامل مهم، تداوم روند سودآوری و چشم انداز مناسب شرکت در آینده است. همچنین بررسی وضعیت دارایی ها و بدهی های شرکت نیز می تواند کمک شایانی به پیش بینی وضعیت شرکت در آینده کند.
نسبت قیمت به درآمد سهم یا همان P/E سهم : اول بگوییم که از تقسیم قیمت سهام به سود سالیانه آن نسبت P/E به دست می آید. در واقع این نسبت که در بورس کاربرد زیادی دارد و بیانگر دوره بازگشت سرمایه سهام شرکت است. به عنوان مثال چنانچه دو شرکت داروسازی مشابه را در نظر بگیریم که هر دو ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم سودسازی دارند، ولی قیمت اولی دو برابر قیمت شرکت دیگر باشد، چه نتیجه ای می توانید بگیرید؟ واضح است که در این مثال شرکتی که قیمت سهام آن کمتر است، دوره بازگشت سرمایه کمتری داشته و سرمایه گذاری در آن مناسب تر خواهد بود.
طرح های توسعه شرکت برای آینده : برنامه ریزی شرکت برای اجرای طرح های توسعه می تواند بیانگر رشد و پویایی آن شرکت و ارزنده بودن سهام آن باشد. البته باید در نظر داشت که سرمایه گذار باید هدف و اثرات انجام طرح توسعه را به صورت کامل ارزیابی کند، به خاطر این که تاثیر همه طرح های توسعه مشابه یکدیگر نیست. به عنوان مثال راه اندازی خط تولید جدید نسبت به نوسازی ماشین آلات مطمئنا در کوتاه مدت اثرات بهتری بر روی سودآوری یک شرکت خواهد داشت.
میزان شناوری سهم : به قسمتی از سهام شرکت که در اختیار عموم مردم و سهامداران خرد قرار دارد، سهام شناور گفته می شود. هر چقدر سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد، تعداد معاملات سهام آن نیز به مراتب بیشتر خواهد بود و در نهایت نقدشوندگی آن نیز افزایش خواهد یافت. زیاد بودن سهام شناور مزایایی از جمله واقعی بودن قیمت سهام، کاهش احتمال دستکاری در قیمت سهام، کاهش ریسک معاملات و … را به همراه خواهد داشت.
دلیل افت بازار سهام و قیمت سهام
فروش بسیار زیاد سهام به وسیله سهامدار عمده سهم : فروش بسیار زیاد سهام به وسیله سهامدار عمده همواره یکی از دلایل افت قیمت سهم در بازه های زمانی مختلف به حساب می آید. هنگامی که برخی از اشخاص حقوقی، سهام یک شرکت را می خرند، برای خود یک هدف قیمتی تعیین می کنند، این هدف قیمتی بصورت یک محدوده قیمتی یا یک رویداد خاص برای فروش است. به عنوان مثال ممکن است سیاست های یک سهامدار عمده بدین شکل باشد که اگر سود عملیاتی شرکت مورد نظرش بصورت مداوم کاهش یافت، اقدام به فروش تعداد زیادی از سهام های خود نماید و یا به عنوان مثال مشخص می کنند چنانچه قیمت سهام از ۵۰۰ تومان بیشتر شد، زمان شناسایی سود است و منطقی است که میزان سرمایه گذاری خود را در آن شرکت کاهش دهند. البته به این موضوع توجه داشته باشید که فروش سهام به وسیله سهامداران عمده، هزاران دلیل گوناگون می تواند داشته باشد و اگر این فروش به صورت گسترده باشد و عرضه از تقاضا بیشتر شود قیمت آن سهام افت می کند.
حتما بخوانید : عوامل موثر بر شاخص کل بورس ایران کدامند؟
تأثیرگذاری اقتصاد جهانی بر بازار سرمایه ایران : صنایع اصلی بورس ایران مثل سیمان، سنگ آهن، پتروشیمی، صنایع فولاد، فلزات رنگی و دیگر سرمایه گذاری های مرتبط که بالغ بر ۶۰ درصد ارزش بازار را در اختیار دارند، تحت تاثیر قیمت کالاها در بازارهای بین المللی و اقتصاد جهانی هستند. در نهادهای مالی مدیران حرفه ای می توانند تا با تحلیل وضعیت آخرین قیمت کالاها در بازارهای جهانی، قیمت و ارزش سهام شرکت های مرتبط داخلی را پیش بینی کنند. بر همین اساس است که حرفه ای ها از ریزش ناگهانی قیمت سهام در شرکت های بورسی، ضرر کمتری را تجربه خواهند کرد، چرا که با پیش بینی به موقع کاهش قیمت های جهانی سهام های مرتبط را به فروش می رسانند.
تاثیر تحلیل ها و اخبار منفی بر کاهش قیمت قیمت سهام و یا به صورت کلی بورس : بعضا پیش آمده است که یک خبرنگار، تحلیلگر یا یک رسانه که بیننده و مخاطب های زیادی دارد، درباره وضعیت یک صنعت یا شرکت، تحلیل یا اخبار منفی انتشار دهد. اطلاعات منتشر شده اگر مقدار کمی هم منفی باشد، می تواند بر نظر سرمایه گذاران تاثیر بگذارد، به ویژه افراد نوسان گیر که سرمایه گذاریشان کوتاه مدت و رفتارهای احساسی آن ها بیشتر است. انتشار این اطلاعات و تحلیل های منفی، موجب افزایش فشار فروش در معاملات سهام می شود و قطعا موجب افت قیمت سهم در بلندمدت خواهد شد.
ولی انتشار این اطلاعات تنها سرمایه گذار خرد را تحت تاثیر قرار می دهد، چرا که سرمایه گذاری که حرفه ای است می داند وقتی که تحلیل ها و اطلاعات منفی در مورد یک شرکت منتشر شود و در نتیجه آن قیمت سهم کاهش یابد، اما وضعیت بنیادی آن شرکت تغییری نکرده باشد، این تغییر قیمت تنها یک موقعیت خرید است، به خاطر این که میداند قیمت دوباره به حالت اول خود باز خواهد گشت، چرا که بعد از این که فشار فروش روانی ناشی از آن اطلاعات منفی کنار رود، قیمت سهم رشد کرده و در اکثر اوقات تا سطح قیمت قبلی می رسد.
تاثیر عوامل اقتصاد کلان کشور بر کاهش قیمت سهام : عوامل بد اقتصاد کلان کشور نیز می تواند دلیل کاهش قیمت سهام به شمار رود. شرکت ها از عوامل و متغیرهای کلان اقتصادی مثل مالیات، نرخ ارز، تعرفه بازرگانی، بهره، حامل های انرژی و … تاثیر می گیرند. تحلیل گران با تجربه روند تغییرات متغیرهای کلان اقتصادی و تاثیر آن ها بر صنایع مختلف را تجزیه و تحلیل می کنند و نسبت به معامله سهام در بازار بورس اقدام می کنند.
این افراد بیشتر مواقع پیش از صعود یا سقوط ارزش سهام، سیگنال های موثر بر اقتصاد کلان را رصد می کنند و مانع از زیان به سرمایه شان می شوند. به عنوان مثال افزایش زیاد نرخ ارز موجب رشد قیمت سهام در شرکت های صادراتی می شود که معمولا هزینه های آن ها ریالی و درآمد‌هایشان ارزی است. تغییر در نرخ مالیات موجب تحول در بازارهای مالی خواهد شد و تصمیمات کلان بر کاهش یارانه های انرژی هم می تواند بر اقتصاد صنایع انرژی بر مثل؛ سیمان، فولاد، پتروشیمی و… تاثیر گذار باشد و قیمت سهام آن ها را با کاهش بسیاری روبرو نماید.
تاثیر به وقوع نپیوستن شایعات بر افت بازار سهام و قیمت سهام : بعضا وقتی که یک شرکت بر اساس پیش بینی های انجام شده، سودآوری دارد، ولی این میزان سودآوری در گزارش مالی اعلام شده، شایعاتی که وجود داشته را محقق نمی کند. به عنوان مثال شایعه شده که شرکت x در سه ماهه اول سال مالی، ۸۰۰ ریال سود می سازد، اما این اتفاق رخ نمی دهد. در حقیقت این گونه شایعات می تواند یک تخمین غیررسمی در بازار باشد که تنها در مورد سود یک شرکت حدس می زند. چنانچه این شایعات به ویژه به صورت گسترده همه جا پخش شوند، تاثیرات بیشتری را بر روی قیمت سهام می گذارند.
حتما بخوانید : سرمایه گذاری بی ضرر در بورس وجود دارد؟
تاثیر عملکرد ضعیف شرکت بر کاهش قیمت سهم : گاها افت قیمت سهام تنها توسط شایعه ها و این گونه عوامل رخ نمی دهد، بلکه یک دلیل بنیادی وجود دارد. به عنوان مثال نقدینگی شرکت به طرز قابل ملاحظه ای کم شده یا این که در صورت های مالی یک شرکت حاشیه سود خالص کاهش یافته است یا شرکت هزینه های عمومی و تولیدی خیلی زیادی را برای ایجاد یک محصول جدید پرداخته باشد.
سرمایه گذاران حتما بایستی صورت های مالی شرکت را بررسی نمایند تا ببینند پیش بینی های انجام شده محقق می یابد یا خیر. بررسی و تجزیه و تحلیلی وضعیت اقتصادی شرکت از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که دیر یا زود این وضعیت در قیمت سهام آن تاثیر می گذارد. حتما به حاشیه سود خالص و هزینه های عملیاتی که در گزارش های سه ماهه و ۱ ساله در چند سال مالی بررسی شده اند توجه کنید و همچنین موجودی نقدی شرکت در دوره های قبلی و فعلی را نیز مورد بررسی قرار دهید تا نتیجه بسیار درخشان تری از گذشته بگیرید.
در پایان امیدوارم فهمیده باشید علت افزایش قیمت سهام چیست و چطور میتوانید در بازه های زمانی گوناگون، بهترین و آگاهانه ترین تصمیمات را اتخاذ کنید.
از نظر شما مهم ترین علت افزایش قیمت سهام چه می تواند باشد؟ (حتما تجربیاتتون رو بنویسید تا دیگران هم استفاده کنند)
دیدگاه
نظر بدهید