آیا می دانید کد اختیار معامله چیست و دریافت کد بورسی اختیار معامله به چه صورت است؟ دریافت کد اختیار معامله علارغم چیزی که به نظر می رسد، بسیار ساده است و تنها نیاز است چند نکته را در خصوص این که کد اختیار معامله چیست بدانیم؛ به همین دلیل در این مطلب قصد داریم به این بپردازیم که کد اختیار معامله چیست و چطور آنرا دریافت کنیم، پس اگر شما هم دوست دارید در مورد کد اختیار معامله در بورس اطلاع کسب کنید و دریابید که چه کارگزاری هایی با چه شرایطی این کد را به معامله گران اعطا می کنند، این مقاله بهترین راهنمای شماست، پس تا انتها با کد بورسی همراه بمانید.

کد اختیار معامله چیست

در معاملات بورس نوع دیگری از ابزارهای مالی در اختیار کاربران قرار دارد که به‌ منظور کاهش ریسک کاربرد دارد. این ابزارها برای کاهش یا انتقال ریسک به وجود آمده اند که یکی از این ابزارها اختیار معامله یا معاملات آپشن به حساب می آید که به صورت معمول در بورس کالا در دسترس معامله گران است. به صورت کلی قرارداد اختیار معامله، قراردادی است که میان خریدار و فروشنده تنظیم می شود، به صورتی که فروشنده اختیار، متعهد به تحویل دارایی (با قیمت مشخص) یا وجه در تاریخ مشخصی در آینده می‌ شود، ولی خریدار اختیار خرید متعهد به تحویل دارایی یا وجه در آینده نیست و تنها قادر به خرید می باشد. در حقیقت در قراردادهای اختیار معامله، خریدار می تواند معامله را انجام دهد، ولی فروشنده در صورت تمایل خریدار، بایستی معامله را انجام دهد و اختیاری در این خصوص نخواهد داشت.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

جالب است بدانید که قراردادهای اختیار معامله به ۲ گروه قرارداد اختیار خرید و قرارداد اختیار فروش تقسیم بندی می شوند. قراردادهای اختیار خرید در بورس می توانند مورد معامله قرار گیرند. فردی که خریدار اختیار خرید است، بدین معنی است که حق خرید دارایی را برای خود رزرو می‌ کند و شخصی که فروشنده اختیار خرید است، متعهد (مجبور) است دارایی را باقیمتی که از الآن مشخص می شود در تاریخ مشخصی در آینده به خریدار به فروش برساند. قراردادهای اختیار فروش هم در بازار، معامله می‌ شوند. خریدار اختیار فروش، حق فروش دارایی را با قیمت مشخص در زمانی تعیین شده در آینده رزرو می‌ کند. در مقابل فروشنده وظیفه دارد که دارایی را در زمان مشخص در آینده از خریدار خریداری کند. به منظور درک بهتر قرارداد اختیار دو مثال زیر می توانند دید بسیار خوبی به شما عزیزان بدهند:

مثال اول : به عنوان مثال اول این طور فرض کنید که احسان بر اساس تحلیل ها و بررسی‌ های خود، این طور نتیجه می گیرد که سهم خودرو برای ۶ ماه آینده می تواند گزینه بسیار خوبی برای سرمایه گذاری باشد. امروزه احسان موجودی کافی برای خرید ۱۰ هزار سهم خودرو ندارد ولی با این وجود ۶ ماه آینده مبلغی به دست احسان خواهد رسید. در این شرایط که احسان پیش‌ بینی رشد قیمت سهم خودرو را دارد و موجودی مورد نیاز برای خرید سهم خودرو را تا ۶ ماه آینده ندارد، چه کاری باید انجام دهد؟ احسان می تواند از ابزار مالی قرارداد اختیار خرید استفاده کند. این طور فرض کنید که هر سهم خودرو در بازار ۴۰۰ تومان است و احسان پیش بینی کرده است که سهم خودرو تا ۶ ماه آینده به قیمت ۶۰۰ تومان می رسد.

او بر اساس قرارداد اختیار خرید می تواند حق خرید ۱۰ هزار سهم خودرو را باقیمت (اعمال) ۴۵۰ تومان رزرو کند. به منظور خرید اختیار خرید سهم ۴۵۰ تومانی احسان باید به فروشنده وجهی را پرداخت کند. این طور فرض کنید احسان برای رزرو حق خرید سهم خودرو به ازای هر سهم به فروشنده ۵۰ تومان پرداخت کند. بدین شکل احسان برای رزرو حق خرید ۱۰ هزار سهم خودرو به قیمت ۴۵۰ تومان، مبلغ ۵۰۰ هزار تومان به فروشنده پرداخت خواهد کرد. در ادامه احسان تا ۶ ماه صبر می کند.

بعد از ۶ ماه، چنانچه تحلیل احسان درست باشد، هر سهم خودرو در بازار برابر با ۶۰۰ تومان خواهد بود، ولی احسان می‌ تواند با اعمال اختیار خرید خود هر سهم را باقیمت ۴۵۰ تومان از فروشنده خریداری کند. فروشنده وظیفه دارد که ۱۰ هزار سهم باقیمت ۴۵۰ تومان به احسان به فروش برساند. چنانچه تحلیل احسان درست از آب درنیاید و سهم خودرو تا ۶ ماه آینده به قیمت ۳۵۰ تومان برسد، چه کار باید کرد؟ در این صورت احسان قرارداد اختیار خود را اعمال نخواهد کرد و به جای خرید سهم ۴۵۰ تومانی خودرو در این قرارداد، از بازار نقد سهم ۳۵۰ تومانی خریداری می کند. این را باید در نظر داشته باشید که ۵۰۰ هزار تومانی که احسان در ابتدای قرارداد به فروشنده داده بود، سوخت می شود. در حقیقت کل زیان احسان از این معامله ۵۰۰ هزار تومان است.

مثال دوم : به عنوان مثال دوم این طور در نظر بگیرید که احسان ۱۰ هزار سهم خودرو دارد و قصد دارد تا ۶ ماه دیگر آن را نگهداری کند. احسان به ارزنده بودن سهم خودرو ایمان دارد ولی انتشار اخبار منفی در مورد سهم خودرو، احسان را نگران ساخته است. او می‌ تواند با خرید یک اختیار فروش خود را در برابر افت قیمت سهم خودرو بیمه کند. این طور فرض کنید که قیمت سهم خودرو در بازار ۴۰۰ تومان است و او با خود می گوید که من تنها ۱۰ درصد زیان را می‌ توانم تحمل کنم، بنابراین برای خرید اختیار فروش سهم خودرو باقیمت ۳۶۰ (۴۰۰-۴۰) اقدام می کند.

حتما بخوانید : بیمه سهام چیست و چطور کار میکند؟

---

در حقیقت احسان با خرید اختیار فروش سهم خودرو این امکان را برای خود فراهم می کند تا ۱۰ هزار سهم خودرو خود را تا ۶ ماه آینده نگهداری کند و در صورت کاهش قیمت خودرو وی قرارداد اختیار فروش خود را با قیمت ۳۶۰ تومان اعمال کند و فقط ۱۰ درصد زیان را متحمل شود. در حقیقت در ۶ ماه آینده چنانچه قیمت سهم خودرو افزایش یابد، احسان به اعمال اختیار فروش خود احتیاج نخواهد داشت. احسان به مظنور خرید اختیار فروش باید وجهی (پرمیوم) را به فروشنده پرداخت کند. چنانچه احسان قرارداد اختیار فروش خود را اعمال نکند، هزینه‌ ای که در ازای خرید اختیار خرید به فروشنده هنگام معامله داده است، سوخت می شود.

منظور از اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله به ابزارهای مالی می گویند که طبق ارزش اوراق بهادار اساسی مثل سهام مشتقه به حساب می آیند. اختیار معامله مشتقات مالی به شمار می روند که به خریداران حق استفاده، ولی نه تعهدی را برای خرید یا فروش دارایی اساسی با قیمت و تاریخ توافق شده می‌ دهند. قرارداد اختیارات به خریدار امکان خرید یا فروش دارایی (بسته به نوع قرارداد) را ارائه می‌ دهد. در معاملات آپشن دارنده قادر است که دارایی را در یک بازه زمانی مشخص با قیمت تعیین شده خریداری کند یا دارایی را در یک بازه زمانی تعیین شده با قیمت مشخص شده به فروش برساند.

هر قرارداد اختیار تاریخ انقضا معلومی دارد که دارنده می‌ تواند از فرصت خود استفاده نماید. اختیار معامله به صورت معمول از طریق کارگزاران آنلاین مورد معامله قرار می گیرند. مطابق با این قرارداد، طرفین معامله با یکدیگر به توافق می رسند که معامله را در تاریخ سررسید آینده انجام دهند. در زمان عقد قرارداد خریدار معامله اختیار معامله با پرداخت مبلغ تعیین شده، حق خرید یا فروش را بر اساس زمان مشخص شده در قرارداد به دست می آورد. در طرف مقابل، فروشنده قرارداد اختیار معامله هم آمادگی خود برای فروش را بر اساس مفاد قرارداد اعلام می‌ دارد.

در قراردادهای آتی، برخلاف قراردادهای اختیاری خریدار ملزم به ایفای تعهد است و بدون توجه به وضعیت بازار، در تاریخ مشخص شده ملزم به ایفای تعهد است، حتی چنانچه متضرر شود. در قرارداد اختیار معامله بدون هیچ‌ گونه اجبار و تعهدی قادرید برای معامله اقدام کنید یا به عبارت دیگر به اختیار خود عمل کنید. در قرارداد اختیار معامله، خریدار قادر است که بعد از بررسی بازار و تمام جوانب معامله ایفای نقش کنند. در صورت متضرر شدن، می‌ تواند به تعهد خود عمل نکند.

بنابراین بین ابزارهای مالی، اختیار معامله به نسبت دیگر ابزارها از قابلیت های بیشتری برخوردار است، از همین نظر قیمت آن هم نسبت به مابقی ابزارها بیشتر است. خود قرارداد اختیار معامله به‌ تنهایی ارزشی ندارد، بلکه ارزشش را از دارایی دیگر مثل ارز، سهام، اوراق قرضه و یا کالا می‌ گیرد، به همین دلیل یک ابزار مشتقه نام دارد. با این وجود عوامل زیادی نیز وجود دارند که بر سوددهی قرارداد اختیار تأثیر می‌ گذارند. بعضی از این عوامل شامل قیمت یا حق بیمه اختیار سهام، مدت‌ زمان باقی‌ مانده تا انقضا قرارداد و ارزش اوراق بهادار سهام یا ارزش سهام است. تریدرها می بایست از این متغیرها آگاهی داشته باشند تا بتوانند درباره زمان معامله آگاهانه تصمیم گیری کنند.

از نظر حق اختیار، انواع اختیار معامله کدام است؟ 

۱٫ اختیار خرید – Call Option : وقتی که فردی سهامدار تعداد مشخصی از سهام است، ولی با توجه به تحلیل‌ های خود پیش بینی می کند که ارزش سهمش در آینده کاهش می یابد، می‌ تواند با بررسی سهام خود حق اختیار منتشر کند. در این زمان، شخص دیگری که بررسی کرده است و فکر می‌ کند ارزش سهم در آینده افزایش یابد، ولی امروزه برای خرید آن پول ندارد، می‌ تواند در قالب اختیار معامله، اختیار خرید سهم را در ازای پرداخت مبلغی مشخص از دارنده سهم بخرد.

حتما بخوانید : بهترین روش چیدن سبد سهام در بورس

---

در زمان سررسید تعیین شده، چنانچه قیمت سهم بر اساس تخمین های خریدار پیش رفته باشد، می‌ تواند تعهد خرید خود را ایفا کرده و از اختیار خود بهره بگیرند، درغیر این صورت، چنانچه قیمت اختیار بیشتر از قیمت در بازار آزاد باشد، الزامی در انجام تعهد مورد نظر نخواهند داشت. لذا قرارداد اختیار معامله فقط ریسک معامله شما را کاهش خواهد داد.

۲٫ اختیار فروش – Put Option : اختیار فروش، اختیار ولی نه تعهد، فروش مقدار مشخصی از اوراق بهادار با قیمت از مشخص در یک بازه زمانی تعیین شده تعریف می شود. به این قیمت از پیش تعیین شده که خریدار اختیار خرید می‌ تواند در آن سهم به فروش برساند، قیمت اعمال می گویند. با کاهش قیمت سهام پایه، ارزش اختیار خرید افزایش پیدا خواهد کرد. برعکس، یک اختیار خرید با افزایش قیمت سهام پایه ارزش خود را از دست خواهد داد. اختیار فروش به صورت معمول باهدف مصون‌ سازی از اقدام نزولی قیمت استفاده می‌ شود. این استراتژی به‌ عنوان نوعی بیمه سرمایه‌ گذاری و برای اطمینان از جلوگیری از ضرر و زیان دارایی از یک مقدار مشخص (یعنی قیمت اعمال شده در اختیار) مورد استفاده قرار می گیرد.

با نزدیک شدن به زمان انقضا، به این خاطر که زمان کم تری جهت تحقق سود حاصل از معامله وجود دارد، ارزش حق کم می شود. در استفاده از اختیارها هیچ اجباری نیست. سرمایه‌ گذاران این اختیار را دارند که بورس سهام را با قیمت بالاتر فعلی بازار به فروش برسانند، نه این که لزوما به قیمت اعمال شده در قرارداد اختیار مجبور به فروش باشند. معیارهای گوناگونی وجود دارد که می بایست در زمان فروش اختیارهای خرید به خاطر بسپارید. درک اهمیت ارزش و سوددهی قرارداد اختیار در زمان ترید بسیار حائز اهمیت سات، چرا که در غیر این صورت خطر سقوط سهام از حد سودآوری وجود دارد.

شرایط دریافت کد معاملاتی آپشن

برای استفاده از این نوع از قراردادها، بایستی حداقل مدرک دیپلم داشته باشید و به سن قانونی که ۱۸ سال است نیز رسیده باشید. همچنین باید کد معاملاتی بورسی هم داشته باشید. در زمان تکمیل فرم های مربوط به صدور کد معاملاتی آپشن، کد سهامداری خود را بایستی در آن درج کنید. قبل از مراجعه حضوری به کارگزاری می‌ توانید به وسیله سایت آن‌ ها متوجه شوید که آیا مجوز فعالیت در این بازار دارند یا خیر و در صورتی که در این بازار فعالیت می‌ کنند، بررسی و مشاهده کنید که چه شرایطی برای صدور کد اختیار معامله در اختیار دارند. مدارکی که از افراد حقیقی گرفته می‌ شود، به صورت معمول شامل موارد زیر است:

• فرم معرفی اطلاعات حساب های بانکی مشتری
• اقرار‌نامه و بیانیه ریسک معاملات قراردادهای آتی
• کپی برابر اصل شده پشت و روی کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه

در نظر داشته باشید که پس از فرستادن مدارک به وسیله کارگزار، در صورتی که در مدارک ایرادی وجود نداشته باشد، در طول ۳ تا ۴۰ روز کاری در سیستم کد مشتری ثبت خواهد شد و پس از تایید نهایی به وسیله مدیریت، مشتری قادر است در بازار اختیار معامله برای فعالیت اقدام کند.

تابلو اختیار معامله

به منظور خرید اختیار معاملات از سامانه معاملاتی اوراق بهدار یعنی همان tsetmc.com می بایست استفاده کنیم. جهت ثبت درخواست خود نیز بایستی از طریق کارگزاری بورس اقدام کنید تا دسترسی شما را افزایش دهند. در طول روز معاملاتی در تابلوی معاملات اختیار بورس نماد اختیار را در سایت بورس کالا جستوجو می‌ کنید و در ادامه نماد معاملاتی را انتخاب نمایید. بازه زمانی را نیز می‌ توانید تعیین کنید، اختیارهای معامله شده نمایش داده می‌ شوند.

حتما بخوانید : معامله مارجین چیست و چطور کار میکند؟

---

جالب است بدانید که در تابلوی معاملات نماد اختیار معامله خرید با حرف “ض” و نماد اختیار معامله فروش نیز با حرف “ط” در ابتدای نام اصلی نماد نوشته می‌ شود. قیمت اعمال و تاریخ سررسید هم در کنار حروف به عدد نوشته می‌ شود. به عنوان مثال ” ضپاس ۷۰۲۶″ نماد اختصاری اختیار معامله خرید وپارس (بانک پارسیان) است. در “اختیارخ وپارس -۱۶۰۰-۱۴۰۲/۰۷/۲۸” اختیار خ بیانگر نوع قرارداد که اختیار خرید “وپارس” نماد اصلی می‌ باشد و تاریخ اعمال آبان ۱۴۰۲ می باشد.

چگونه کد اختیار معامله بگیریم؟

به منظور دریافت کد اختیار معامله در بازار بورس ایران، باید به صورت زیر عمل کنید؛

گام اول: انتخاب کارگزاری

در نخستین مرحله شما می بایست بهترین کارگزاری را برای انجام معاملات آپشن خود انتخاب نمایید؛ معمولا افراد برای این کار به دو گروه تقسیم می شوند؛ گروه اول کسانی هستند که کد بورسی ندارند. لذا چنانچه جزو این دسته هستید، توصیه می کنیم ابتدا کد بورسی خود را دریافت کنید که برای این امر می توانید از مقاله دریافت کد بورسی با احراز هویت‌ غیرحضوری آموزش های لازم را دریافت کنید. گروه دوم نیز آن دسته از افرادی هستند که کد معاملاتی بورسی دارند؛ بنابراین اگر در حال حاضر کد بورسی فعال در اختیار دارید و پیش از این در یکی از کارگزاری های فعال ثبت نام کرده اید، پس باید ابتدا بررسی کنید تا دریابید که آیا کارگزاری فعلی شما کد اختیار معامله را در اختیار معامله گران خود قرار می دهد یا خیر.

بدین منظور باید با شعبه مرکزی کارگزاری خود تماس بگیرید و شرایط دریافت کد معاملاتی را از آن ها پرس و جو کنید؛ لذا اگر کارگزاری شما با حداقل شرایط، کد اختیار معامله صادر کند، می توانید از همان کارگزاری و با کم ترین زمان ممکن کد اختیار معامله دریافت نمایید، ولی تعداد زیادی از کارگزاری ها یا مجوز صدور کد اختیار معامله را ندارند و یا برای عموم این کد را صادر نمی کنند و یا شرایط دریافت کد از این کارگزاری ها برای افراد خیلی ساده نیست.

جالب است بدانید که بعضی از کارگزاری ها برای دریافت چک تضمین با مبالغ ۱ تا ۲ میلیارد تومان اقدام می کنند و بعضی از آن ها برای کاربران خود کف ارزش پرتفوی در نظر گرفته اند و بعضی دیگر امکان دریافت موقعیت فروش را در اختیار کاربران خود قرار نمی دهند، ولی به صورت معمول می بایست از میان کارگزاری های ارائه دهنده کد اختیار معامله با تحقیق و بررسی یک کارگزاری را انتخاب نمایید که این فرآیند بسیار زمان بر است.

در این قسمت تصمیم گرفتیم اطلاعات برخی از کارگزاری هایی که به وسیله کارشناسان کد بورسی بررسی شده اند را در اختیار شما قرار دهیم تا فرآیند دریافت کد معاملاتی شما بسیار ساده و سریع شود. البته این را هم باید در نظر داشت که شرایط کارگزاری ها می تواند با گذشت زمان عوض شود. لطفا پیش از اقدام به دریافت کد از هر یک از کارگزاری های نام برده شده، حتما تحقیقات مورد نیاز در مورد آن کارگزاری را خودتان انجام دهید. ولی به صورت کلی کارگزاری های ارائه دهنده کد اختیار معامله به شرح زیر می باشند (ترتیب خاصی در معرفی این کارگزاری ها رعایت نشده است) :

کارگزاری حافظ

• پنل معاملاتی : صحرا
• شرایط : حداقل ارزش پرتفو در سهام ۴۰ میلیون تومان
• برای ثبت نام باید به شکل غیر حضوری با شعبه مرکزی کارگزاری در تهران به شماره ۸۳۳۲۱۰۰۰-۰۲۱ تماس بگیرید.

کارگزاری دانا

• پنل معاملاتی : صحرا
• انتقال کامل پرتفو به کارگزاری دانا و انجام معاملات عادی سهام در این کارگزاری
• موارد مورد بررسی در کارگزاری دانا برای واگذاری کد اختیار معامله : ارزش پرتفو، عملکرد تریدر در بورس و میزان دانش تریدر از بازار اختیار معامله
• برای هماهنگی به منظور دریافت غیر حضوری کد اختیار معامله با شماره تلفن ۰۲۱۷۸۳۰۱۰۰۰ تماس بگیرید.

کارگزاری مبین سرمایه

• پنل معاملاتی : آنلاین پلاس
• شرایط : دو چک ۵۰۰ میلیون تومانی؛ البته اگر ارزش پرتفوی شما بیشتر از ۱ یا ۲ میلیارد تومان باشد، بدون چک نیز می توانید از طریق این کارگزاری کد اختیار معامله دریافت کنید.
• به منظور ثبت نام بایستی با شعب کارگزاری مبین سرمایه تماس بگیرید؛ شماره تماس شعبه مرکزی ۰۲۱۴۲۹۷۲ می باشد.

کارگزاری بانک ملت

• پنل معاملاتی : آنلاین پلاس
• شرایط: ندارد
• به منظور ثبت نام می بایست به شکل حضوری به یکی از شعب کارگزاری در شهر خود مراجعه کنید.

کارگزاری بانک رفاه کارگران

• پنل معاملاتی : آنلاین پلاس
• شرایط : ندارد
• به منظور ثبت نام می بایست به طور حضوری به یکی از شعب کارگزاری در شهر خود مراجعه کنید.
• شماره تماس شعبه مرکزی این کارگزاری ۰۲۱۴۷۷۷۲۰۰ می باشد.

کارگزاری گنجینه سپهر

• پنل معاملاتی : صحرا
• شرایط : انتقال کامل پرتفوی به کارگزاری گنجینه سپهر
• به منظور ثبت نام غیر حضوری برای دریافت کد اختیار معامله، می توانید از طریق شماره تلفن ۳۷۶۷۷۱۶۶-۰۵۱ با کارگزاری تماس بگیرید. همچنین قادرید به منظور دریافت راهنمای ثبت نام غیر حضوری در تلگرام به شماره ۰۹۰۲۴۱۶۸۰۸۶ پیام دهید.

کارگزاری آینده نگر خوارزمی

• پنل معاملاتی : آنلاین پلاس
• شرایط : یک چک ۸۰۰ میلیون تومانی و یک چک ۲۰۰ میلیون تومانی
• به منظور ثبت نام به طور غیر حضوری از طریق شعبه مرکزی تهران با شماره تلفن ۰۲۱۶۱۹۱۴۰۰۰ تماس بگیرید.

نکته مهم : پس از انتخاب کارگزاری مورد نظر حتما با دفتر مرکزی آن کارگزاری تماس حاصل کنید و شرایط و نحوه دریافت کد معاملاتی اختیار را به صورت کامل از آن ها پرس و جو کنید. البته شرایط کلی کارگزاران برای این امر ممکن است تا حدودی مشابه هم دیگر باشد ولی در جزئیات، هر کدام از کارگزاری هایی که نام بردیم، شرایط مخصوص به خود را دارا می باشند.

گام دوم: ثبت نام آنلاین در سایت کارگزاری

اگر که در کارگزاری مورد نظر پرتفوی فعال نداشتید، در ابتدای امر می بایست از طریق سایت کارگزاری به شکل آنلاین در آن ثبت نام نمایید. در این مرحله با توجه به شرایط کارگزاری انتخابی می بایست پرتفوی معاملاتی خود را هم به کارگزاری مورد نظر انتقال دهید. البته این را هم باید در نظر داشت که این شرط برای همه کارگزاری ها وجود ندارد.

گام سوم: مهر و امضای قراردادهای بیانیه ریسک برای اخذ کد اختیار

با توجه به کارگزاری که انتخاب می کنید، احراز هویت شما برای دریافت کد اختیار معامله به شکل حضوری یا غیر حضوری خواهد بود. در روش حضوری کارگزاری از شما درخواست می کند تا به منظور تکمیل فرم های بیانیه پذیرش ریسک و قرارداد مشتری به همراه کارت ملی و شناسنامه خود به دفتر کارگزاری مراجعه فرمایید.

حتما بخوانید : نکات مهم معامله گری در بورس

---

در روش غیر حضوری فایل فرم های بیانیه پذیرش ریسک و قرارداد مشتری از طرف کارگزاری برای شما فرستاده می شود و شما پس از پرینت می بایست آن ها را امضا و اثر انگشت بزنید و به آدرس پستی کارگزاری بفرستید. کد معاملاتی شما با توجه به قوانین و ملاحظات کارگزاری که در آن اقدام به دریافت کد معاملاتی اختیار کرده اید، در طول ۷ الی ۴۰ روز آینده فعال می شود. در مورد سایر آیتم های اختیار معامله در بخش بعدی، مفصل صحبت کرده ایم؛

قیمت اعمال : قیمت اعمال در واقع قیمتی است که خریدار و فروشنده با یک دیگر توافق می کنند که در روز سررسید، دارایی را با آن قیمت معامله نمایند. قیمت اعمال در نام کامل نماد ذکر شده است. در حقیقت خریدار و فروشنده در روز معامله توافق می‌ کنند که دارایی را در روز مشخصی در آینده باقیمت اعمال مورد معامله قرار دهند. قیمت اعمال از همان روز راه اندازی قرارداد اختیار معامله تعیین شده است و تا روز سررسید ثابت باقی خواهد ماند. قراردادها از نظر سبک اعمال به دو گروه کلی تقسیم بندی می شوند که در ایران تنها سبک اروپایی وجود دارد:

1. سبک اروپایی : در این نوع از قراردادها، دارنده اختیار تنها در تاریخ سررسید امکان اعمال دارد و تا پیش از سررسید نمی‌ تواند اختیار را اعمال کند.
2. سبک آمریکایی : در این نوع از قراردادهای، دارنده اختیار در هر روز از دوره معاملاتی تا تاریخ سررسید و در خود سررسید می‌ تواند اقدام به اعمال اختیار کند که این مدل در کشور ایران مورد استفاده قرار نمی گیرد.

قیمت قرارداد اختیار : قیمت قرارداد اختیار با قیمت اعمال قرارداد اختیار فرق می کند؛ در حقیقت قیمت اختیار معامله همان قیمتی می باشد که خریداران و فروشندگان به‌ عنوان سفارش روی تابلو معاملاتی قرار می‌ دهند و قصد دارند قرارداد اختیار را با آن قیمت مورد معامله قرار دهند. به قیمت قرارداد اختیار معامله پرمیوم گفته می شود. در حقیقت خریدار اختیار معامله که حق خرید اختیار را با قیمت مشخص در آینده برای خود ذخیره می‌ کند، می بایست به منظور کسب این حق، به فروشنده مبلغی پرداخت کند. به این مبلغ قیمت قرارداد اختیار گفته می شود، ولی قیمت اعمال، قیمتی است که دارایی در زمان سررسید با آن قیمت مورد معامله قرار می گیرد.

وجه تضمین اولیه : در قراردادهای اختیار معامله، فقط فروشندگان به انجام تعهد فروش تعهد دارند و خریداران در این نوع از قراردادها مختار به انجام تعهد می باشند. بنابراین در زمان انجام معامله از فروشندگان وجهی به‌ عنوان وجه تضمین، به منظور تضمین انجام تعهد دریافت می گردد. شایان ذکر است که این وجه پس از سررسید اختیار معامله، آزاد خواهد شد و فروشنده می‌ تواند این وجه را برداشت کند. البته توجه به این نکته نیز الزامی است که در قراردادهای اختیار خریداران احتیاجی به پرداخت وجهی به عنوان وجه تضمین نخواهد داشت.

وجه تضمین لازم : افرادی که در بازار اختیار معامله موقعیت فروش دارند، باید موجودی حساب آن ها همیشه بیشتر از ۷۰ درصد وجه تضمین مورد نیاز باشد. وجه تضمین مورد نیاز هر روز طبق قیمت معاملات صورت گرفته طی جلسه معاملاتی اعلام خواهد شد. لذا اگر موجودی حساب فروشندگان از ۷۰ درصد وجه تضمین لازم کم تر شود، اصطلاحا گفته می شود که فرد کال مارجین شده است. بنابراین فرد کال مارجین شده باید تا حداکثر یک ساعت مانده به تمام شدن جلسه معاملاتی روز کاری بعدی، برای افزایش حساب و بستن موقعیت‌ های باز خود به میزان مورد نیاز اقدام نماید.

کال مارجین شدن در قراردادهای اختیار معامله : به این خاطر که در قراردادهای اختیار معامله فروشندگان باید مبلغی را به منظور وجه تضمین نزد بورس کالا سپرده گذاری کرد، پس مطابق با دستورالعمل بورس کالا، افرادی که قصد دارند موقعیت فروش در قراردادهای اختیار معامله دریافت نمایند، می بایست ۲۰ درصد ارزش قرارداد را به‌ عنوان وجه تضمین اولیه نزد بورس سپرده‌ گذاری کنند. بعد از اخذ موقعیت نیز همیشه موجودی سپرده گذاری شده، باید بیش از ۷۰ درصد وجه تضمین مورد نیاز باشد.

برای مثال این طور فرض کنید که احسان قصد دارد ۳ موقعیت فروش در نماد ضجار ۱۰۰۳۱ اخذ کند؛ لذا میزان وجه تضمینی که برای این موقعیت مورد نیاز است، به قیمت فروش بستگی دارد. در حقیقت احسان می بایست ۲۰ درصد ارزش معامله را به‌ حساب کارگزار واریز نماید و با فرض این که اندازه قرارداد ضجار ۱۰۰۳۱ برابر با ۱۰۰۰ باشد و احسان بخواهد هر موقعیت را با قیمت ۶۱ ریال اخذ کند، ارزش قرارداد به صورت زیر می باشد:

ارزش قرارداد = قیمت قرارداد * اندازه قرارداد * تعداد موقعیت

ارزش قرارداد = ۶۱ * ۱۰۰۰ * ۳ = ۱۸۳۰۰۰ ریال

وجه تضمین اولیه = ۲۰ درصد ارزش قرارداد = ۳۶۶۰۰ ریال

در حقیقت احسان به منظور اخذ ۳ موقعیت فروش ضجار ۱۰۰۳۱ با قیمت ۶۱ ریال باید ۳۶۶۶۰۰ ریال وجه تضمین بپردازد. هر چه قیمت قرارداد بیشتر باشد، میزان وجه تضمین پرداختی هم افزایش پیدا خواهد کرد. چنانچه بعد از تمام شدن جلسه معاملاتی و تسویه‌ حساب روزانه، موجودی حساب فروشنده قرارداد اختیار معامله به کم تر از ۷۰ درصد وجه تضمین مورد نیاز برسد، همان طور که گفتیم اصطلاحا فرد کال مارجین می شود.

حتما بخوانید : قراردادهای آتی صندوق طلا + دوره آموزشی رایگان

---

لذا او به منظور خروج از وضعیت کال مارجین باید تا حداکثر ساعت ۱۱:۳۰ روز کاری بعد، برای افزایش موجودی حساب خود تا سطح وجه تضمین لازم اقدام کند یا به تعداد مورد نیاز موقعیت‌ های فروش خود را ببندد. اگر فرد کال مارجین شده هیچ‌ یک از اقدامات گفته شده را انجام ندهد، کارگزار برای بستن موقعیت‌ های وی به میزان مورد نیاز اقدام خواهد کرد. نکته مهم در این خصوص اینجاست که وجه تضمین مورد نیاز، هر روز محاسبه و به وسیله بورس اعلام می‌ گردد.

چگونه لیست نمادهای بازار اختیار معامله سهام را مشاهده نمایم؟

به منظور دیدن لیست نمادهای فعال در بازار اختیار معامله سهام باید به سایت tse.ir مراجعه کنید. شما در این سایت به بخش اطلاعات بازار اختیار معامله لیست نمادهای معاملاتی دسترسی خواهید داشت و می توانید در آن صفحه نمادهای موجود را ملاحظه فرمایید. در نظر داشته باشید که می‌ توانید نماد موردنظر را با فیلتر کردن جستجو نمایید و سریعا به آن دسترسی پیدا کنید.

نحوه خروج از قرارداد اختیار معامله

دارنده ا‌‌ختیار معامله می‌ تواند به یکی از سه روش زیر برای خروج از قرارداد اقدام نماید :

موقعیت خود را ببندد : به این خاطر که خریدار قرارداد اختیار معامله پیش از این یک قرارداد را خریده، بنابراین می‌ تواند با فروش عین آن قرارداد به فرد دیگر، موقعیت باز خود را بسته و از بازار خارج شود.

از حق خود استفاده کند : خریدار قرارداد اختیار معامله می‌ تواند از حق خود جهت فروش یا خرید کالا بهره گرفته و قرارداد را اعمال نماید.

از حق خود استفاده نکند : اگر استفاده از حق اختیار به سود خریدار اختیار معامله نباشد، وی می تواند در تاریخ سررسید از حق خود استفاده نکند. لذا قرارداد به صورت خودکار باطل می شود.

نحوه محاسبه سود و زیان خریدار و فروشنده

در معاملات اختیار معامله با دو گروه خریداران یا همان Holder و فروشندگان یا همان Writer مواجه ایم که هر دو گروه قادرند اختیار خرید یا فروش را در اختیار داشته باشند. سود خریداران اختیار  معامله نامحدود است و میزان زیان همان مقدار مبلغی است که در ابتدا در برابر خرید حق اختیار پرداخته اند. سود فروشندگان اختیار معامله اما محدود است. در حقیقت همان میزانی است که در ابتدا در ازای اعطای حق اختیار از خریدار دریافت کرده اند، ولی چنانچه قادر نباشند پیش بینی درستی از آینده داشته باشند، این امکان وجود دارد که ضررهای بسیاری را متحمل شوند.

منظور از گروه اختیار معامله و کلاس اختیار معامله چیست؟

گروه اختیار معامله : تمامی قراردادهای اختیار معامله خرید و فروش مبتنی بر یک سهم پایه را گروه اختیار معامله می نامند.

کلاس اختیار معامله : کل قراردادهای اختیار معامله یک گروه اختیار معامله که از یک نوع خرید یا فروش باشند را کلاس اختیار معامله گویند.

منظور از موقعیت های هم جهت در یک قرارداد اختیار معامله چیست؟

به موقعیت هایی که مشتری بر روی یک اختیار خرید یا اختیار فروش اتخاذ می کند و رشد یا کاهش قیمتی در آن می‌ تواند به سود و زیان منتهی شود، موقعیت های هم جهت در یک قرارداد اختیار معامله می گویند. برای مثال موقعیت خرید بر روی اختیار خرید وقتی سود می دهد که قیمت دارایی پایه افزایش پیدا کند و همچنین موقع فروش بر روی اختیار فروش هم وقتی سود می دهد قیمت دارایی پایه افزایش پیدا کند و بنابراین می توان این طور گفت که این دو موقع هم جهت به حساب می آیند.

لذا موقعیت‌ های باز فروش قرارداد اختیار معامله خرید و موقعیت‌ های باز خرید قرارداد اختیار معامله فروش یا موقعیت‌ های باز خرید قرارداد اختیار معامله خرید و موقعیت‌ های باز فروش قرارداد اختیار معامله فروش در قرارداد اختیار معامله هم جهت محسوب می شوند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

این ابزار مالی مثل دیگر ابزارهای مشتقه از نقاط قوت و ضعفی برخوردار است که در این بخش تصمیم گرفتیم چند مورد از حائز اهمیت ترین آن ها را هم دیگر بررسی کنیم؛

۱٫ امکان استفاده از اهرم مالی : قراردادهای اختيار معامله سرمایه گذاران را قادر می سازند تا یک وضعيت را با نقدينگی كمتری مديريت كنند؛ به عبارتی اين امکان موجب می شود تا سود يا زيان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری – قيمت اختيار پرداخت شده به وسیله خريدار (دريافت شده به وسیله فروشنده) چندین برابر شود.

حتما بخوانید : قرارداد آتی چیست و چطور از آن سود بگیریم؟

---

به عنوان مثال این طور فرض كنيد سرمايه گذار با پرداخت ۵ هزار ريال اختيار خريد، ۱۰ هزار سهم شركت ايران خودرو با قيمت توافقی ۳۳۰۰ ريال با سررسيد ۶  ماهه بخرد. در ادامه با رشد گروه خودرويی، فرض كنيد قيمت هر سهم ايران خودرو در سررسيد به ۴ هزار ريال رسيده است. در اين صورت خريدار اختيار با اعمال اختيار خود مبلغ (۷,۰۰۰,۰۰۰= ۱۰,۰۰۰*(۳۳۰۰-۴۰۰۰)) ريال سود در مقابل پرداخت ۵ هزار ريال دريافت می كند و فروشنده اختيار با دريافت مبلغ ۵ هزار ريال متحمل زيان ۷ میلیون ريالی خواهد شد.

۲٫ کاهش ریسک : با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای دارایی، ریسک شما کاهش پیدا خواهد کرد و زیان شخص خریدار برابر با میزان مبلغی است که برای خرید اختیار معامله می پردازد. در حقیقت از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک بهره می گیرند که این امکان را برای سرمایه گذاران فراهم می آورد تا ریسک خود را در برابر نوسانات نامطلوب قیمت کاهش دهند.

۳٫ امکان کسب درآمد : با فروش اختیار معامله، امکان کسب سودی متفاوت از دیگران برای شما فراهم می آید و این بدین معنی است که سود خود را محدود به روند قیمت ها و سود هر سهم نمی کنید. البته باید گفت که این سود همان مبلغ فروش اختیار در تاریخ معامله است.

۴٫ استفاده از مزيت زمانی برای تصميمات آینده : معامله قراردادهای اختيار معامله، سرمایه گذاران را قادر می سازد تا با پرداخت درصدی از قيمت سهم، جريان نقدی خريد يا فروش خود را ثابت نمایند و در زمان باقيمانده تا سررسيد، تصميم مناسب را در دستور کار خود قرار دهند.

۵٫ متنوع سازی سبد سرمايه گذاری : وجود اختيار معامله در سبد سرمايه‌ گذاری به عنوان یک دارایی مشتقه، موجبات متنوع‌ سازی سبد سرمایه گذاری افراد را فراهم می کند و این امر به کاهش ریسک پرتفوی کلی خواهد انجامید.

۶٫ کسب سود از نوسانات قیمت بدون احتیاج به داشتن دارایی پایه

ریسک های قرارداد اختیار معامله

۱٫ نقدشوندگی بازار : این امکان وجود دارد که نماد مربوطه حجم عرضه و تقاضای بالایی نداشته باشد تا بتوانیم به سادگی موقعیت های خود را تعدیل کنیم.

۲٫ سخت بودن مکانیسم محاسبه پاداش قرارداد اختیار معامله

۳٫ نوسان نرخ پاداش وابسته به قیمت سهام تاریخ انقضای قرارداد

۴٫ ریسک بالا به خصوص برای فروشنده‌ های قرارداد اختیار معامله

۵٫ سیستم معاملاتی و استراتژی‌ پیچیده در مقایسه با سایر روش‌ ها

نکات بسیار مهم درباره اختیار معامله در بورس

• معامله در بازار مشتقه بورس کالا روی یک دارایی پایه مثل سکه یا زعفران انجام می شود.
• امروزه فقط در مورد بعضی کالاها و تعداد کمی از سهم‌ ها قرارداد اختیار معامله اعمال می گردد.
• نوسان‌ گیرها علاقه زیادی به بازار آتی کالا دارند و در تلاشند تا از نوسان قیمت‌ ها و پیش‌ بینی آینده بازار به منظور دستیابی به سود در بازار مورد نظر بهره بگیرند.
• به منظور شروع فعالیت در بازار مشتقه، می بایست از کارگزاری‌ هایی که مجوز معاملاتی برای قرادادهای بازار مشتقه را دارند کد معاملاتی دریافت کنید.
• به منظور تضمین پایبندی به قراردادهای اختیار معامله با توجه به این که پول یا کالایی میان طرفین تا زمان تاریخ مشخص شده در قرارداد رد و بدل نمی‌ شود، هر دو طرف معامله ودیعه‌ ای را در اختیار اتاق پایاپای بورس قرار می‌ دهند.
• زمان تسویه قراداد اختیار معامله، تاریخ سررسید تعیین شده در همان قرارداد است که در پایان روز معاملاتی این تسویه انجام می‌ شود. در نظر داشته باشید که کارمزد معامله هم در همان روز به حساب سازمان بورس، کارگزار مربوطه و … واریز خواهد شد.
• قرارداد اختیار معامله در بورس ایران مفهوم جدیدی به حساب می آید و برای نخستین بار بورس اختیار معامله در سال ۱۹۷۳ در شیکاگو فعالیت خود را آغاز کرد که بیشتر مواقع هم رتبه اول را از نظر حجم و تعداد معاملات انجام شده در این حوزه دارد.
• قرادادهای اختیار معامله به دو سبک اروپایی و آمریکایی قابلیت اجرا دارد که در ایران تنها سبک اروپایی آن وجود دارد که در آن خریدار معامله تنها در زمان سررسید مشخص شده در قرارداد می‌تواند از حق خرید و فروش خود استفاده کند، ولی در سبک آمریکایی خریدار در طول زمانی که مشخص شده است می‌ تواند معامله را اجرایی و از حق خود برای خرید یا فروش یک کالا استفاده نماید ولی این سبکه در حال حاضر در ایران وجود ندارد.
• کلمه اختیار یکی از نکات مهم در عبارت قرارداد اختیار معامله است و این بدین معنی است که اختیار خرید و فروش دارایی موردنظر به معامله کننده اعطا می‌ شود و اجباری برای خرید و فروش کالای تعیین شده در قرارداد وجود ندارد ولی در مورد فروشنده اختیار معامله همچین امکانی وجود ندارد و فروشنده قرارداد از قدرت اختیار برای انجام معاملات برخوردار نیست و بایستی تابع تصمیم خریدار باشد.

نتیجه گیری و کلام پایانی