شاخص کل هم وزن بورس به چه معناست؟
اگر در بورس به فعالیت و معامله گری میپردازی، باید حتما در خصوص با شاخص کل هم وزن بورس هم اطلاعات کافی داشته باشی. در حقیقت شاخص کل هم وزن بورس یکی از چندین رکنی است که نشان دهنده وضعیت بازار و عرضه و تقاضاست. در ادامه این مقاله قصد داریم تا در خصوص با شاخص کل هم وزن بورس به صورت جامع و با زبان ساده برایتان توضیحاتی را بیان کنیم، پس همراه با کد بورسی باشید.
شاخص کل هم وزن بورس
در ابتدای امر باید عرض کنیم که یکی از مواردی که در فرآیند مطالعه بازار سرمایه و انتخاب سهام مناسب به منظور خرید، با آن مواجه می شویم، شاخص های ارزیابی بازار سهام به شمار می روند. در هر فعالیتی که به وسیله انسان انجام می گردد، نتایج پیشین و معیار های ارزیابی قبلی قادر است به اون کمک کند تا در روند های بعدی با تجربه مناسب تری پیش رود. فعالیت در بازار های مالی نیز جدا از این موضوع نمی باشد. شاخص های ارزیابی در بازار سهام قادرند در رابطه با اندازه گیری بعضی از پارامتر ها و بررسی آن ها کمک زیادی نماید. در این مقاله کاربردی، بنا داریم به شاخص های ارزیابی بازار سهام با تأکید خاص بر شاخص کل هم وزن بورس توجه کنیم و تمام موارد و نکات آن را برای شما عزیزان عنوان کنیم. به صورت کلی، سهامدار به وسیله قیمت سهام، وضعیت صورت های مالی و میزان بازدهی صنعت، اقدام به خرید و فروش سهام مد نظر خود خواهد کرد.
می توان گفت که هر کدام از مواردی که ذکر شد دارای معیار هایی خواهند بود که در این تصمیم گیری به وی کمک شایانی را می کند. قیمت به عنوان حائز اهمیت ترین ویژگی ظاهری یک سهم پنداشته می گردد و شاخص های قیمتی و بررسی آن ها از اهمیت بسیار خاصی برخوردار خواهند بود. در بازار بورس شاخص های زیادی به وسیله فعالان مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد دارند. شایان ذکر می باشد که این شاخص ها در تحلیل های بازار از قبل تا بعد و پیش بینی روند ها به کمک ابزار های نموداری مورد استفاده قرار میگیرد. این نکته رو هم باید ذکر کرد که هر شاخص متغیر ویژه مورد تعریف خود را داراست و نمی شود نتایج بدست آمده از شاخص ها را نسبت به هم مقایسه نمود بلکه می بایست هر شاخص را نسبت به خودش و در بازه زمانی تحلیل و بررسی کرد. از جمله شاخص های حائز اهمیتی که فعالان بازار با آن آشنایی دارند، میتوان به موارد زیر اشاره داشت :
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
- شاخص کل قیمت در بورس اوراق بهادار TEPIX
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص قیمت و بازده نقدی TEDPIX
- شاخص سهام آزاد شناور
می توان عنوان کرد که شاخص کل هم وزن، زیر مجموعه ای از شاخص کل به حساب می آید. در حقیقت شاخص کل هم وزن از دل شاخص کل قیمت مورد محاسبه قرار می گیرد. در ادامه به توضیح شاخص کل، این که چرا شاخص کل هم وزن ایجاد شده است و تفاوت هر یک از آن ها خواهیم پرداخت. پس با کد بورسی همراه باشید ولی به صورت کلی می توانید تغییرات شاخص کل هم وزن را در این لینک بررسی نمایید.
شاخص کل چیست؟
در خصوص با این بخش از مقاله باید گفت که شاخص کل قیمت که به اختصار آن را شاخص کل نام می نهند، بیانگر تغییرات سطح عمومی قیمت ها در سطح بازار است و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را نشان می دهد. این تغییرات به نسبت تاریخ مبدأ که در سال ۱۳۶۹ می باشد، گفته می شود. جالب است بدانید که منظور از سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن پایین تر بوده است و به عنوان مبدأ تغییرات انتخاب می گردد. این شاخص، همان شاخصی است که در خبر ها و گزارش ها اطلاع رسانی می گردد و نمادی از رشد یا افت بازار بیان می گردد. اگرچه که تعبیر صحیحی نمی باشد و در ادامه این مطلب، مفصل علت آن را خدمت شما عزیزان توضیح خواهیم داد. شاخص کل با فرمول زیر، ارزیابی و محاسبه می شود:
مقدار شاخص کل
در خصوص با مقدار شاخص کل باید گفت که در واقع ارزش جاری هر شرکت همان حاصل ضرب تعداد سهام آن در قیمت هر سهم آن شرکت خواهد بود. از مجموع ارزش جاری شرکت های پذیرش شده در بورس، ارزش جاری بازار محاسبه می گردد. این شاخص تنها تغییرات قیمت سهام در سطح بازار را بیان می کند و فاقد سایر معیار ها مانند سود نقدی است. زمانی که عنوان میکنیم شاخص کل ۱۰ درصد رشد کرده است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکت های بورسی به میزان ۱۰ درصد به نسبت سال پایه که همان ۱۳۶۹ است، افزایش پیدا کرده است. در ضمن این شاخص همه شرکت ها را در نظر خواهد گرفت و چنانچه سهامی متوقف باشد، قیمت آخرین معامله لحاظ خواهد شد.
در ادامه باید گفت که چنانچه شما سهام همه شرکت های بازار را متناسب با وزن سرمایه ای هر شرکت در پرتفوی خود قرار دهید، تغییر شاخص کل دقیقاً میزان سود و ضرر شما را بیان خواهد کرد. به عنوان مثال چنانچه شاخص کل نسبت به اول سال از ۱۰ هزار واحد به ۱۵ هزار واحد میل کرده باشد میانگین بازدهی سود و قیمت سهام ها رشد ۵۰ درصدی را به نمایش خواهد گذاشت و در واقع این بدین معنی نیست که تمامی شرکت های فعال در محاسبات شاخص، ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته اند، بلکه امکان دارد شرکتی ۱۰۰۰ درصد سود را به خود دیده باشد و شرکتی هم ۵۰۰ درصد ضرر داشته این شاخص میانگین قیمت و سود همه شرکت های بورسی را بیان خواهد کرد. کلا شاخص کل قیمت، میانگین تمام بازار خواهد بود.
همین طور باید بیان داشت که شاخص کل در وضعیتی مانند افزایش سرمایه به وسیله آورده یا مطالبات سهامداران، افزایش و کاهش شرکت ها و ادغام شرکت ها تعدیل خواهد شد تا تغییرات حاصل از این رخداد ها در مقدار شاخص تأثیر عمده ای نداشته باشد. به این نکته نیز توجه داشته باشید که افزایش سرمایه از محل اندوخته و پرداخت نقدی باعث تعدیل این شاخص نخواهد شد. می توان گفت حائز اهمیت نکته در این شاخص، وزن شرکت ها به شمار خواهد رفت. به همان صورتی که در فرمول شاخص کل مشاهده می کنید، ارزش جاری سهام که شامل تعداد سهام و قیمت آن می باشد در شاخص کل تاثیر گذار خواهد بود، پس هر چقدر شرکت تعداد سهام بالاتری را دارا باشد، تغییرات قیمت آن بر شاخص کل بالاتر خواهد بود. شاخص بورس، شاخصی کلی، ساده و در دسترس است و داده هایی در خصوص با کلیت تغییرات قیمت بازار در اختیار ما قرار خواهد داد.
لازم به ذکر است بعد از مسائلی که در ارزیابی شاخص کل رخ داد، احتیاج به شاخصی دقیق تر با امکان انعطاف بیشتر احساس شد. بعضی اوقات احتیاج خواهد بود که تنها تغییرات شاخص قیمت مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد و وزن سهم ها در آن تاثیر به سزایی را نداشته باشد، که شاخص کل فاقد این امکان خاص بود. معاملات کد به کد و هدف دار روی سهم های بزرگ به منظور مثبت کردن مصنوعی بازار از دیگر مواردی به حساب می آمد که احتیاج به شاخص هم وزن را بیش تر از پیش می کرد. بعد از مشکلات و رفت و آمد های بسیار، شاخص هم وزن از تاریخ ۵ اسفند ۹۳ به وسیله سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس کاربران خود قرار گرفت.
جالب است بدانید که در این شاخص تمامی شرکت های پذیرش شده در بورس با وزنی مساوی در ارزیابی ها به حساب می آید، بنابراین اثر معاملات کد به کد و هدف دار، بر این شاخص از بین می رود. افزایش قیمتی هر سهمی در این شاخص به یک میزان تاثیر خواهد گذاشت. شاخص های هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نخواهد شد و فقط با اضافه شدن یا حذف شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل خواهد شد که این خود یک ویژگی مثبت قابل توجه خواهد بود.
فرق میان شاخص ارزشی و شاخص کل هم وزن بورس
همان طور که احتمالا ملاحظه کردید، قبل تر از این هم بیان کردیم که تفاوت اصلی این ۲ شاخص در وزن شرکت های محاسبه شده در شاخص به حساب می آید که شاخص کل تمایز میان سهام های بزرگ و کوچک را در نظر می گیرد، اما شاخص هم وزن، وزن یکسان برای همه شرکت ها قائل می شود. از دید فعالان بازار سرمایه، شاخص کل هم وزن دید شفاف تر و مناسب تری به نسبت روند بازار نشان می دهد و امتیاز بیشتر سهم های شاخص ساز در محاسبات شاخص کل، را از آنان خواهد گرفت. زمانی که شاخص هم وزن منفی باشد در واقع بدین معناست که بازدهی بیشتر از نصف شرکت های بازار کم شده است و وقتی که شاخص هم وزن مثبت است، بدین معنی است که بازدهی بیشتر از نصف شرکت های بازار رو به افزایش بوده است.
می توان گفت شاخص کل رکنی در جهت رشد بازار نیست. بعضی اوقات میبینیم که بسیاری از سهام ها افت های زیادی را به خود دیده اند، اما شاخص کل رو به افزایش بوده است؛ در واقع یعنی سرمایه سهامداران از بین رفته اما شاخص به سمت سقف کانال های صعودی خود میل می کند!!! اما شاخص هم وزن، وزن برابری سهام را بیان می کند؛ زمانی که کلیت بازار منفی است شاخص هم وزن منفی و اگر هم کلیت بازار مثبت باشد شاخص هم وزن نیز مثبت می شود، اما شاخص کل قادر نخواهد بود نماینده عمومی قیمت ها به حساب آید. این موضوع بر محاسبه دقیق شاخص کل نیز تاثیر گذار خواهد بود، به این خاطر که معاملات هدف دار کد به کد نیز در عدد شاخص موثر بوده است.
پس چنانچه بیان گردد: “شاخص کل صعودی است” یا “شاخص کل مثبت است”، الزاماً به معنی رشد همه شرکت های فعال در بازار سرمایه نخواهد بود. درستش آن است که رشد بازار را با شاخص کل هم وزن بورس، مورد بررسی خود قرار دهیم. متأسفانه عدم دانش کافی در این خصوص، تعدادی از افراد را گیج می کند و موجب خواهد شد تعبیر نا مناسبی از وضعیت کلی و کنونی بازار سرمایه داشته باشند.
همین طور باید گفت که در شاخص کل امکان دارد بیشتر شرکت ها بازدهی منفی را به خود دیده باشند، ولی فقط مثبت بودن چند شرکت بزرگ موجب مثبت شدن شاخص کل گردد. در شاخص هم وزن، شاخص طبق میزان بازدهی بیشتر شرکت ها بیان می گردد نه طبق سرمایه بیشتر. با توجه به این که، تعداد شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران به قدری است که به آسانی قادر است با نوسانات تحت تأثیر قرار گیرد، پس استفاده از شاخص کل تحت عنوان معیار ارزیابی خیلی کمک خوبی به شناخت روند کلی بازار به شما عزیزان نخواهد کرد و صرفاً می توان شدت هیجانات بازار را تحلیل کرد.
مورد دیگر در خصوص با شاخص هم وزن این خواهد بود که در هر صنعت نیز به تناسب تعداد شرکت ها اثر گذار است نه بزرگی شرکت ها و تعداد سهام آن ها. نوسانات شاخص هم وزن به خاطر قابلیت های فوق، کم می باشد. پس ریسک این شاخص نسبت به شاخص کل کم تر خواهد بود. کاربرد دیگر شاخص های هم وزن غیر از افزایش قدرت تحلیل و تصمیم گیری در سرمایه گذاران، در صندوق های شاخصی است که موجب کم شدن ریسک، سادگی و شفافیت در بازار خواهد شد.
از لحاظ مزایا و معایت هر شاخص، کدام شاخص مفیدتر است؟
در این خصوص باید گفت که هر شاخصی، به تناسب ماهیت خود، نقاط قوت و نقاط ضعق خاص خود را داراست. شاخص کل دیدی کلی از شرایط بازار را بیان می کند که در آن نقش شرکت های بزرگ، حائز اهمیت تر خواهد بود. چنانچه برای سهامداری رشد سهم های بزرگ دارای اهمیت باشد، شاخص کل قادر است به اون نشان دهد که شرایط به چه صورت رقم خورده است، ولی چنانچه قصد داریم جزئیات بیشتری را کسب کنیم و بدانیم در کلیت بازار رو به رشد یا افول است، بهتر است شاخص کل هم وزن را مد نظر خود قرار دهیم.
دریافت کد بورسی و ورود به بورس
امیدوارم که از این مقاله جامع و کاربردی نهایت استفاده رو برده باشید. هر سوال، پیشنهاد و یا ابهامی بود میتونید بپرسید و من هم به اندازه دانش و تخصصم سعی میکنم بهشون جواب بدم، پس با ما در ارتباط باشید.
دیدگاه
نظر بدهید