EPS چیست ؛ در پاسخ میتوان گفت که بعد از ورود به بورس به احتمال زیاد EPS جزو نخستین کلماتی است که به گوشتان می رسد. در حقیقت EPS یکی از معیارهایی است که سرمایه ‌گذاران برای خرید سهام یک شرکت آن را مد نظر قرار می دهند و به معنای سودی است که به هر سهم تعلق می ‌گیرد و کوتاه ‌شده عبارت Earnings Per Share است. در این مقاله آموزشی بورسی قصد داریم تا عنوان کنیم EPS چیست ، فرمول محاسبه EPS چیست ، انواع EPS کدام است و نکات مهمی که در خصوص eps شرکتها باید مد نظر داشته باشیم، کدام است و به صورت کلی مفهوم سود تقسیمی در بازار بورس را با یک دیگر مورد بررسی قرار دهیم و همچنین تفاوت EPS و DPS را هم بیان خواهیم کرد و در انتها یک جمع بندی مناسب با هم خواهیم داشت.

EPS چیست ؟

EPS یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورسی میان سرمایه گذاران بازار بورس به شمار می رود. هر کجا که وضعیت سهام یک شرکت از طرف سرمایه گذاران و تحلیلگران بازار مورد بررسی قرار می گیرد، به شکل مستقیم یا غیر مستقیم پای eps هم وسط کشیده خواهد شد و این امر نشان از اهمیت بررسی سود تحقق یافته به ازای هر سهم دارد. EPS یکی از حائز اهمیت ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر قیمت سهام شرکت های مختلف پذیرفته شده در بورس اثرگذار هستند. وقتی که شما سرمایه گذاری در بورس را شروع می کنید، همواره به اشکال مختلف با این کلمه روی سوال خواهید داشت. اگر بخواهییم خیلی ساده تعریف کنیم که EPS چیست می توانیم این طور بگوییم که eps یک شرکت برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت حاصل می شود.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

EPS مخفف عبارت Earning per Share، به معنی درآمد به ازای هر سهم است. لازم به ذکر است شرکت‌ ها در پایان هر سال مالی، درآمد کل خود را به‌ صورت سود خالص پس از کسر مالیات مورد ارزیابی قرار می دهند. چنانچه درآمد کل را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، درآمد هر سهم یا همان EPS آن سهم در آن سال مالی به دست می آید. به عنوان مثال این طور فرض کنید که شرکتی در پایان سال مالی خود، ۱،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال درآمد داشته باشد و تعداد سهام شرکت ۱ میلیون سهم باشد، به این صورت EPS شرکت برابر است با ۱،۰۰۰ ریال.

منظور از eps در بورس چیست 

سود هر سهم یا همان Earnings Per Share که به اختصار EPS گفته می‌ شود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت در نظر گرفته می شود. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌ شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هر اندازه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری به مراتب بالاتری خواهد داشت. رقیق شدن سهام کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش ‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می ‌تواند به دلیل مواردی مثل افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و … باشد.

مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست ؟

ولی از تعریف eps که گذر کنیم به مفهوم EPS می رسیم، مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهم ترین متغیرها در تعیین قیمت سهم به حساب می آید. همچنین یکی از فاکتورهای اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد یا همان P/E استفاده می ‌شود. با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایه‌ گذار قادر است ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار مورد بررسی قرار دهد. EPS یکی از شاخص ‌هایی است که می ‌توان از آن برای انتخاب سهام بهره گرفت. مقایسه EPS در شرایط مطلق امکان دارد معنای چندانی برای سرمایه‌ گذاران نداشته باشد، به این خاطر که سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایه ‌گذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه می ‌کنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معامله ‌گران در مورد رشد آینده آن را تعیین کنند.

فرمول محاسبه EPS چیست ؟

اما فرمول محاسبه EPS چیست ؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود حاصل می شود. در مواردی می ‌توان در صورت و مخرج کسر تغییراتی صورت داد که می ‌تواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر اهمیت بیشتری دارد. فرمول محاسبه EPS به صورت زیر است:

برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز و درآمد خالص یا سود بهره گرفته می شود. می توان گفت که استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیق‌ تر است، به این دلیل که امکان دارد تعداد سهام با گذشت زمان عوض شود.

انواع EPS

به صورت کلی سه نوع EPS وجود دارد که به شرح زیر است :

• EPS پیش‌ بینی شده : این نوع EPS مبتنی بر اعداد و اطلاعات آینده است  و برای مدت زمانی در آینده پیش ‌بینی می ‌شود. مقدار این EPS به وسیله تحلیلگران یا خود شرکت انجام می ‌شود. این EPS طبق برآوردها است و سرمایه ‌گذاران بیشتر به EPS پیش‌ بینی شده به این دلیل علاقه‌ مند هستند که می ‌توانند سرمایه‌ گذاری را طبق برآورد درآمد آینده شرکت پیش ‌بینی نمایند.
• EPS دنباله ‌دار یا تحقق یافته : در این نوع EPS که طبق عدد سال پیش است، از چهار سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش ‌بینی استفاده می ‌شود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنباله‌ دار محاسبه می ‌شود، به همین خاطر بیانگر آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که امکان دارد رخ دهد.
• EPS جاری : معمولا چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل می ‌شود که بعضی از آن‌ ها امکان دارد سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از اطلاعات طبق ارقام واقعی و برخی طبق پیش ‌بینی می باشد.

EPS پایه و EPS رقیق شده

EPS پایه رقیق شدن سهام را که امکان دارد به وسیله شرکت صادر شود لحاظ نمی ‌کند. وقتی که ساختار سرمایه یک شرکت شامل مواردی مانند اختیار معامله سهام، ضمانتنامه‌ ها و واحدهای سهام غیر قابل معامله باشد، این سرمایه ‌گذاری ‌ها در صورت اعمال شدن می ‌توانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند.

به منظور نشان دادن بهتر اثرات اوراق بهادار اضافی بر درآمد هر سهم، شرکت ‌ها EPS رقیق شده را نیز گزارش می ‌کنند که در آن، فرض بر این است که تمام سهام منتشره عرضه شده ‌اند. به عنوان مثال، فرض کنید تعداد کل سهام قابل انتشار و عرضه شرکت انویدیا در سال مالی منتهی به سال ۲۰۱۷، تعداد ۳۳ میلیون بوده است. چنانچه این تعداد به کل سهام ممتاز آن اضافه شود، میانگین وزنی متوسط ​​رقیق شده آن ۵۹۹ میلیون + ۳۳ میلیون = ۶۳۲ میلیون سهم محاسبه خواهد شد، لذا EPS رقیق شده شرکت ۶۳۲ / ۳٫۰۵ = ۴٫۸۲ دلار خواهد بود.

تفاوت EPS و DPS چیست؟

در واقع خود dps بخشی از eps است. جنس هر دوی آن ها از سود شرکت است. تفاوت در این است که در بیش تر اوقات با هم برابر نیستند. همان طور که پیش تر هم اشاره هایی داشتیم، اغلب مقدار dps از eps شرکت کم تر است، به خاطر این که شرکت ها علاقه دارند بخشی از سود را نزد خود نگهدارند، اما بعضی اوقات این مورد هم دیده شده است که به دلایلی dps از eps بیشتر شود.

به عنوان مثال شرکت علاوه بر سود امسال، ازسود انباشته ای که از سال گذشته داشته است نیز مقداری را تقسیم کند. این کار باعث می شود که مقدار dps از مقدار eps بیشتر شود. در نهایت این که میزان تقسیم سود و زمان پرداخت آن، به سیاست های شرکت وابسته است و برای اطلاع از این رویه می توانید روند گدشته شرکت را تجزیه و تحلیل کنید.

نکات مهم در خصوص EPS شرکتها

• حرف E در P/E به EPS اشاره دارد.
• جنبه مهم EPS که اغلب مورد توجه قرار نمی ‌گیرد، سرمایه ‌ای است که برای تولید سود مورد نیاز است. دو شرکت می‌ توانند EPS مشابهی داشته باشند، ولی امکان دارد یکی از آن ‌ها با سرمایه کمتری به این عدد رسیده باشد! این شرکت در استفاده از سرمایه خود برای کسب درآمد کارآمد تر خواهد بود و در صورت برابری همه موارد دیگر، از نظر کارآیی یک شرکت بهتر است.
• از آنجایی که eps پیش بینی شده تنها یک پیش بینی است، در نتیجه امکان دارد که در طی سال چندین بار عوض شود، به خاطر این که وضعیت امکان دارد در طی سال با تغییراتی روبرو شود. به عنوان مثال امکان دارد با گذشت عملکرد شرکت بهتر یا بدتر شود. یا اتفاق خاصی در روند سودآوری شرکت اتفاق افتد، همچنین این احتمال وجود دارد که شرکت به این دلایل پیش بینی eps اولیه را کاهش یا افزایش دهد. به این اتفاق تعدیل سود یا تعدیل eps می گویند که سعی کردیم در بخش قبل توضیحات مفصلی در خصوص با آن ارائه دهیم.
• روند صعودی EPS یک دید کلی از سودآوری شرکت در آینده به سرمایه ‌گذار می ‌دهد و میتواند شرایط سرمایه گذاری بلند مدت روی سهم را فراهم کند. در واقع شرکتی که در طول زمان رشد EPS را تجربه کرده بسیار قابل‌اعتمادتر از شرکتی است که EPS بی‌ثباتی در طول زمان داشته است.
• هرچقدر از شروع سال مالی می گذرد، به خاطر این که اطلاعات بیش تری از عملکرد واقعی شرکت وجود دارد و اطلاعات مالی در دسترس مدیران شرکت واقعی تر است، eps پیش بینی شده شرکت به آن eps که در انتهای سال تحقق خواهد یافت نزدیکتر می شود و امکان اتکای بیشتری برای سهامداران شرکت دارد.
• شرکت های بورسی موظفند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی خود، گزارش عملکرد خود را اعلام کنند و بعد از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای ادامه سال مالی خود در اختیار همگان قرار دهند. این eps جدید می تواند به نسبت eps پیش بینی شده پیشین تفاوتی نداشته باشد و یا تفاوت پیدا کرده باشد و شرکت تعدیل eps داشته باشد که این به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته وابسته است.
• به سودی که شرکت پس از یک سال مالی به دست می آورد، EPS محقق شده نیز گفته می شود. این سود به وسیله مدیران و حسابداران شرکت پس از بررسی عملکرد شرکت، محاسبه درآمدها و هزینه‌ ها به‌ عنوان سود خالص و سود هر سهم حاصل می شود. EPS محقق شده تأثیر خود را در قیمت سهم خواهد گذاشت.
• معمولا eps پیش بینی شده مبنای قیمت گذاری قرار می گیرد، به این دلیل که eps تحقق یافته بعد از اتمام سال مالی شرکت حاصل می شود و اثر آن پیش از این بر روی قیمت سهم گذاشته شده است، پس یک سرمایه گذار باید این توانایی را کسب کند که خودش مورد بررسی قرار دهد که آیا طبق شرایط موجود eps پیش بینی شده شرکت به واقعیت نزدیک است یا این که شرکت پیش بینی درستی از eps خود ارائه نداده است و این eps می تواند در انتهای سال افزایش یا کاهش را تجربه نماید.
• ازآنجاکه EPS تنها یک عدد است، بنابراین پیشنهاد می کنیم پیش از اقدام به سرمایه ‌گذاری از سایر ابزارهای تحلیلی و شاخص ‌های ارزیابی عملکرد شرکت نیز استفاده نمایید.

کاربرد سود تقسیمی سهم (eps) در بورس

سرمایه‌ گذاران می‌ توانند با استفاده از این معیار، از میزان سود‌آوری و وضعیت شرکت باخبر شوند. این مفهوم هم‌ به ‌صورت مستقیم و هم غیر‌مستقیم بر قیمت سهام شرکت ‌ها موثر است. اطلاعات مربوط به میزان سود یا زیان یک شرکت را می‌ توان با بررسی صورت سود و زیان آن متوجه شد. در نظر داشته باشید که شرکت ‌ها اغلب هر ۳  ماه یک‌ بار صورت ‌های مالی جدیدی منتشر می‌ کنند، در انتهای سال مالی نیز گزارشی از عملکرد ۱ ساله شرکت منتظر خواهند کرد. با تقسیم سود خالص شرکت بر تعداد سهام آن، سود خالص هر سهم یا همان EPS حاصل خواهد شد.

به عنوان مثال اگر درآمد خالص یک شرکت برابر با ۲،۰۰۰،۰۰۰،۰۰۰ ریال باشد و این شرکت ۲،۰۰۰،۰۰۰ سهم داشته باشد، سود خالص هر سهم برابر با ۱۰۰۰ ریال خواهد شد. EPS به ما خواهد گفت که پس از کاستن همه هزینه‌ ها و مالیات از درآمد، به ‌ازای هر سهم چقدر سود به وجود می آید. هر اندازه میزان EPS یک شرکت بالاتر باشد، به این معنی است که آن شرکت سود‌آور‍‌تر بوده و سرمایه ‌گذاران تمایل بیشتری به خرید آن سهم از خود نشان خواهند داد.

کلام پایانی

در این مطلب، تلاش کردیم تا به این سؤال پاسخ دهیم که EPS چیست و چگونه محاسبه می ‌شود. همچنین انواع آن را مرور کردیم. اکنون از شما دعوت می کنیم تا از طریق بخش نظرات دیدگاه‌ های خود را در این رابطه با ما در میان بگذارید؛ پرسش ‌هایی که فکر می‌ کنید دانستن آن ها میتواند به دانش مالی و بورسی شما و همچنین روند معاملاتی و سودآوری شما در آینده کمک کند را مطرح کنید، یا اگر حرف یا مطلی دارید که تصور می ‌کنید در این مطلب عنوان نشده است و ذکر آن خالی از لطف نیست، آن را حتما با سایر مخاطبین سایت کد بورسی به اشتراک بگذارید.