برای انتخاب کلیدenter انتخاب کنید یا برای لغو ESC فشار دهید.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بورس چیست؟

مفهوم پذیره نویسی اخیرا و به دلیل پذیره نویسی صندوق etf دولتی به موضوع داغی تبدیل شده است و بسیاری از افراد پذیره نویسی را با خرید عرضه اولیه سهام در بورس اشتباه می گیرند. به همین دلیل این مطلب آموزشی را تهیه کردیم تا متوجه شوید تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بورس چیست و چه تفاوتی میان پذیره نویسی صندوق سرمایه گذاری و عرضه اولیه در بورس وجود دارد. تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در چند رکن ساده است و به سادگی میتوان تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی را در بورس متوجه شد. به ویژه افرادی که قصد شرکت در پذیره نویسی صندوق دارا دوم را دارند باید بدانند که چه شرایطی برای ثبت نام دارا دوم وجود دارد و مهلت پذیره نویسی صندوق etf چقدر است. خرید عرضه اولیه و پذیره نویسی صندوق سرمایه گذاری چند فرق ساده و بنیادی دارد که در زمان پذیره نویسی و ثبت سفارش و قیمت سهام و مواردی از این دست است که در ادامه کامل و به زبان ساده توضیح خواهیم داد.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی

سرمایه گذاران بازار بورس و افرادی که در بورس فعالیت دارند، مطمئنا با اصطلاح پذیره نویسی روبرو شده اند. جالب است بدانید که پذیره نویسی در معنای لغوی به معنی نوشتن و امضا کردن در پای سند است. در بورس معنی پذیره نویسی به حقوقی می گویند که سرمایه گذار باید متعهد شود تا قسمتی از سرمایه اولیه شرکت را پرداخت نماید. سرمایه گذاران باید در نظر داشته باشند که پذیره نویسی برای شرکت هایی انجام می شود که هنوز راه اندازی نشده اند و شرکت شروع به فعالیت های خود نرکده است. به صورت کلی، شرکت برای شروع کار نیاز به سرمایه اولیه دارد که برخی از سرمایه گذاران این سرمایه اولیه را متعهد می شوند که پرداخت کنند تا شرکت فعالیت خود را به شکل رسمی شروع کند.


درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام رایگان نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان


اما عرضه اولیه موضوع کاملا مجزایی از پذیره نویسی است. در حقیقت سال هاست شرکت هایی وجود دارند که فعالیت خود را شروع کرده اند و پیشرفت های زیادی هم داشته اند، ولی همچنان سهام شرکت خود را در اختیار بازار بورس قرار نداده اند. برخی از کارشناسان بر این باورند که سهام این شرکت ها وقتی که سهام خود را برای اولین بار در بازار بورس عرضه می کنند، رو به رشد و افزایش است و هر کسی که روی سهام آن ها سرمایه گذاری نماید، قطعا سود خوبی را کسب خواهد کرد. گفتنی است که بعضی از شرکت های خصوصی و دولتی قسمتی از سهام شرکت را در بورس عرضه می کنند تا سود بیشتر و پیشرفت کسب و کار خود را تضمین کنند. این شرکت ها به سرمایه بیشتر احتیاج دارند که از طریق فروش سهام شرکت به آن دست پیدا خواهند کرد.

عرضه اولیه چیست؟

همان طور که پیش تر هم گفتیم یک سری شرکت ها هستند که سال هاست راه اندازی شده اند و در حال فعالیت در حوزه خود هستند و به پیشرفت های بسیاری هم دست پیدا کرده اند، ولی همچنان سهام شرکت خود را به صورت سهامی خاص حفظ کرده اند و قصد دارند بخشی از سرمایه مورد نیاز خود برای طرح های آینده و … را از طریق عرضه قسمتی از سهام شرکت در بورس تامین مالی کنند.

به عنوان مثال عرضه اولیه شستا یا همان شرکت تامین اجتماعی رو در نظر بگیرید که اوایل سال ۹۹ انجام شد و سود خوبی را هم نصیب سهامداران خود و هم نصیب شرکت و سهامدارن عمده کرد. این شرکت با محدوده قیمتی مشخص شده و با محدوده حجمی مشخص در فروردین ماه سال ۹۹ عرضه اولیه شد و در واقع ۸ درصد از کل شرکت در بورس عرضه و در اختیار متقاضیان قرار گرفت. عرضه اولیه های ۹۹ زیاد بودند و به صورت کلی چند تفاوت اساسی با پذیره نویسی دارند که در ادامه خواهیم گفت.

پذیره‌ نویسی چیست؟

همان طور که پیش تر هم اشاره هایی داشتیم، پذیره‌ نویسی‌ در حقیقت عملی حقوقی است که به موجب آن شخص متعهد خواهد شد تا بخشی از سرمایه شرکت را تامین کند. توجه داشته باشید که پذیره ‌نویسی برای شرکت‌ هایی انجام میشه که هنوز به صورت کامل تاسیس و ثبت نشدن و هنوز فعالیت خود را آعاز نکرده اند و برای شروع فعالیت به سرمایه احتیاج دارند، ولی شرکت ‌های عرضه اولیه‌ای، شرکت ‌هایی هستند که سال ‌ها فعالیت داشته و به صورت خصوصی بوده و با عرضه اولیه شدن، به شرکت ‌های سهامی عام تبدیل می شوند.

تعهد پذیره ‌نویسی 

در نظر داشته باشید که در پروسه تعهد پذیره نویسی کارگزار پس از بررسی سهام شرکت ‌های متقاضی، بهای سهام تعیین می کند و جهت معرفی شرکت برای پذیره ‌نویسی متعهد می ‌شود تا باقی مانده اوراق بهاداری که تا پایان دوره عرضه اولیه خریداری نشده است را بخرد. همچنین کارگزار پذیره ‌نویس باستی به سازمان بورس وثیقه و شواهد لازم را ارائه و این اطمینان را به وجود آورده باشد که می ‌تواند به تعهدات پذیره‌ نویسی خود عمل کند.

یکی از مزایای روش تعهد پذیره ‌نویسی، جلوگیری از رفتارهای سفته‌‌ بازانه در هفته ‌های آغازین عرضه سهام شرکت ‌ها در بورس به حساب می آید. همچنین موجب خواهد شد تا سهام زودتر به قیمت واقعی خود در بازار نزدیک شود، در واقع می توان گفت که با این کار واسطه ‎ها در بازار حذف خواهند شد و میزان ریسک سرمایه ‌گذاری روی سهام شرکت ‌های تازه‌ وارد کاهش محسوسی پیدا خواهد کرد.

مهلت پذیره ‌نویسی 

بر طبق تبصره یک ماده ۲۳ قانون سازمان اوراق بهادار، سازمان بورس مشخص کننده مدت زمان انجام پذیره ‌نویسی است که این مدت عموما بیشتر از ۳۰ روز نیست. با این وجود سازمان بورس می ‎تواند با تقاضای موسسان و احراز ادله مستدل، حداکثر ۳۰ روز دیگر پذیره‌ نویسی را تمدید کند. تبصره ۲ همین ماده مقرر کرده نتایج توزیع و فروش اوراق بهادار باید به سازمان اطلاع داده شود.

این موضوع برای حفظ حقوق سرمایه ‌گذاران در نظر گرفته شده است تا سرمایه آن ها بدون دلیل در بانک باقی نماند. تبصره ۳ ماده فوق پیش ‎بینی کرده که استفاده از وجوه دریافتی، بعد از تکمیل فرآیند عرضه عمومی به وسیله سازمان مجاز است، از طرفی در تبصره ۴ این ماده آمده است که در صورت عدم تکمیل پروسه عرضه عمومی، وجوه تادیه شده می بایست حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز به سرمایه ‌گذاران بازگردانده شود.

پذیره نویسی صندوق etf

صندوق ETF یک نوع صندوق سرمایه گذاری محسوب می شود که از دارایی های متنوعی تشکیل شده و واحدهای آن در طی روز مثل سهام در بازار خرید و فروش می شود و ساختار آن شبیه صندوق های سرمایه گذاری مشترک می باشد. افرادی که با خرید واحدهای ETF در صندوق سهیم می شوند، پول خود را در صندوق سرمایه گذاری می کنند تا با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه ای از سهام و انواع اوراق بهادار سود خوبی به دست آورند. این صندوق ها مزیت های بسیاری دارند که می توان به صورت خلاصه اشاره به معافیت مالی معاملات و افزایش نقد شوندگی و سهولت و سرعت در معامله داشت. این صندوق ها بیش از ۲۰ سال است که به بازار معرفی شده اند و در طول دهه گذشته رشد چشمگیری داشته اند.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی

این صندوق ها برخلاف صندوق های سرمایه گذاری مشترک که تنها در پایان روز و محاسبه خاصل ارزش دارایی (NAV) می توان آنها را مورد معامله قرار داد، سرمایه گذاران می توانند واحدهای ETF را مثل سهام در طول روز خرید و فروش نمایند که این مورد، از مزیت های این نوع سرمایه گذاری نسبت به صندوق های سرمایه گذاری مشترک محسوب می شود. جالب است بدانید که برای ETF ها هرگز صف خرید یا فروش تشکیل نخواهد شد.

همچنین برای صدور و ابطال این صندوق ها احتیاجی به صورت حضور در کارگزاری نیست و شما می توانید در طول روز معاملاتی با یک تلفن و یا آنلاین اقدام به خرید و فروش واحدهای ETF کنید و شفافیت این صندوق ها می تواند از حائز اهمیت ترین ویژگی های این نوع سرمایه گذاری به حساب آید، به ویژه این که NAV صندوق هر ۲ دقیقه یکبار به روز رسانی می شود و نهایت هر روز کاری یک بار آپدیت می شود. صندوق دارا یکم از صندوق های etf دولتی بود که چندی پیش از طرف مردم پذیره نویسی شد.

فرآیند پذیره نویسی به چه صورت است؟

به منظور انجام فرآیند پذیره نویسی باید طرح آن تهیه شود و به امضای همه مؤسسان شرکت برسد و در گام بعدی این طرح به اداره ثبت شرکت‌ ها در تهران یا اگر در شهرستان باشد به دایره ثبت شرکت‌ ها یا در نقاطی که دایره ثبت شرکت ‌ها وجود ندارد به اداره ثبت ‌اسناد و املاک محل تحویل داده شود. البته نیاز خواهد بود که مؤسسان، علاوه بر طرح پذیره ‌نویسی، اظهارنامه و اساسنامه شرکت را نیز به مرجع ثبت شرکت ‌ها تحویل دهند.

مرجع ثبت شرکت ‌ها هم بعد از مطالعه اظهارنامه و طرح اساسنامه شرکت و طرح پذیره ‌نویسی سهام و تطبیق آن ‌ها با قانون، اجازه انتشار اعلامیه پذیره ‌نویسی سهام را صادر خواهند کرد. در ادامه و بعد از گذراندن این مراحل، موسسان شرکت بایستی اعلامیه ‌ای را در روزنامه ‌ای که پیش از این تعیین کرده اند آگهی کنند و بانکی که تعهد سهام در آن صورت می پذیرد را نیز اعلام کنند و در انتها اعلامیه پذیره ‌نویسی سهام اعلان عمومی می ‌شود و پذیره‌ نویسان احتمالی برای تعهد سرمایه شرکت از آن مطلع خواهند شد.

تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بورس

  1. پذیره ‌نویسی پیش از عرضه اولیه صورت می پذیرد و خریدارانی که در پذیره نویسی شرکت دارند، به نوعی سرمایه اولیه شرکت برای فعالیت های مختلف و سودآوری را تامین کرده و پس از تشکیل شرکت طبق ورقه تعهد، اشخاص شرکت کننده در پذیره نویسی حق دریافت سهام پیدا خواهند کرد.
  2. برای عرضه اولیه سهام یک بازه زمانی اغلب ۲ ساعته در یک روز در نظر گرفته خواهد شد و در ادامه طبق سفارش ‌های ثبت شده در سیستم سهام به متقاضیان اختصاص می یابد. در پذیره ‌نویسی، ولی مهلت زمانی حدکثر ۳۰ روزه مبنای اتمام پذیره نویسی است. پذیره ‌نویسان با شروع زمان پذیره ‌نویسی قادرند سفارش‌ های خود را در سیستم معاملاتی ثبت نمایند و این فرآیند تا وقتی که تمام اوراق مورد نظر شرکت مورد عرضه قرار گیرد، ادامه می یابد. امکان دارد این فرآین در همان روز نخست پذیره ‌نویسی تمام شود یا تا پایان ۳۰ روزه ادامه پیدا کند.
  3. زمان قابل معامله‌ شدن سهم شرکت در بازار سهام یکی از حائز اهمیت ترین تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بورس به حساب می آید. شایان ذکر است که در عرضه اولیه بلافاصله در روز بعد از عرضه، نماد شرکت باز شده و با دامنه نوسان ۵ درصدی آماده خرید و فروش عادی خواهد بود، ولی در پذیره ‌نویسی بعد از اتمام فرآیند، بایستی مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. امکان دارد این مرحله روزها یا ماه ‌ها به درازا بکشد. بعد از آن است که شاهد بازگشایی نماد معاملاتی در بازار سهام و انجام خرید و فروش خواهیم بود.
  4. در عرضه اولیه سهام در بورس یا فرابورس، محدوده قیمتی برای سهم در نظر گرفته می‌ شود، برای مثال طی اطلاعیه ‌ای از سوی مقام ناظر اعلام می ‌شود که سهام شرکت در محدوده قیمتی ۸۴۰۰ تا ۸۶۷۰ ریال عرضه می شود، به همین خاطر متقاضیان سفارش ‌های خود را در این بازه قیمتی در سیستم معاملاتی وارد می‌ کنند، ولی پذیره‌ نویسی در قیمت اسمی یعنی ۱۰۰ تومان صورت می پذیرد، البته پذیره نویسی صندوق های دولتی در حال حاضر با قیمت پایه ۱۰ هزار تومان انجام گرفته است.
  5. عرضه اولیه به صورت کلی در ابتدا سوددهی قابل توجهی خواهد داشت، از همین روی هر شخص تنها می تواند تعداد سهم محدودی را خریداری کند. به عنوان مثال اعلام شده است که برای عرضه اولیه تنها هر شخص می تواند ۱۵۰۰ سهم خریداری کند و حدودا هر شخص تنها ۲۵۰ هزارتومان می تواند روی این عرضه اولیه سرمایه گذاری نماید که با توجه به میزان مشارکت مردم در عرضه، حجم تخصیص گرفته به افراد تعیین می شود ولی همیشه قیمت در سقف قیمتی کشف قیمت خواهد شد و سفارشات باید بر مبنای سقف قیمت اعلام شده ثبت شوند تا فرآیند تخصیص به صورت صحیح انجام شود.

خلاصه مطلب و کلام آخر

به صورت کلی شرکت برای آغاز فعالیت به سرمایه اولیه احتیاج دارد که برخی از سرمایه گذاران پرداخت این سرمایه اولیه را متعهد می شوند تا شرکت فعالیت خود را به صورت رسمی شروع کند و در واقع به فرآیند تخصیص این سرمایه به شرکت، پذیره نویسی گفته می شود که با عرضه اولیه سهام در بورس متفاوت است. پذیره ‌نویسی اقدامی به منظور امین مالی آسان شرکت‌ های سهامی عام است. برای شرکت‌ هایی که قصد حضور در بازار سرمایه را دارند، تامین مالی شرکت به وسیله متعهد پذیره ‌نویس، حضور و قدرت شرکت را تا حدی تضمین خواهد کرد. فرآیند پذیره ‌نویسی، پیوند دهنده بخش تقاضای منابع مالی و عرضه منابع مالی است و این موضوع می‌ت واند به رشد رقابت، شفافیت و کیفیت نقل و انتقال منابع مالی کمک شایانی نماید.

در خصوص تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی می توان گفت که؛ عرضه اولیه یک بازه قیمتی مشخص دارد، ولی پذیره ‌نویسی در قیمت اسمی ۱۰۰ تومان صورت می پذیرد. بازه زمانی عرضه اولیه برای ثبت سفارش از ۲ تا ۴ ساعت بیشتر نیست و پس از آن در روزهای آتی نماد بازگشایی شده و سهم طبق نوسانات بازار و طبق ساعت معاملاتی مشخص بورس خرید و فروش می شود، ولی پذیره ‌نویسی اغلب در یک بازه زمانی ۱۵ تا ۳۰ روزه صورت می پذیرد و پس از آن نماد بسته شده تا مراحل بعدی جهت عرضه اولیه شرکت انجام گردد.

همچنین در خاطر داشته باشید که پذیره نویسی تا زمانی ادامه خواهد داشت که تمامی اوراق در نظر گرفته شده به فروش برود و این اتفاق می ‌تواند در اولین روز پذیره نویسی انجام شود یا تا پایان مهلت ۳۰ روزه ادامه پیدا کند. در حقیقت پذیره ‌نویسی مرحله پیش از عرضه اولیه است و خریدارانی که در پذیره نویسی شرکت می ‌کنند، به نوعی سرمایه شرکت را تامین می ‌کنند و بعد از تشکیل شرکت بر اساس ورقه تعهد، اشخاص شرکت کننده در پذیره نویسی حق دریافت سهام را پیدا خواهند کرد.

امیدوارم از این مطلب آموزشی نهایت استفاده رو برده باشید.

هر سوال یا ابهامی در خصوص تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی داشتید، از طریق بخش ارسال نظرات که در ادامه مشاهده می کنید، با ما در ارتباط باشید.

برای دوستانتان بفرستید: