در آموزش بورس, بورس, کاربردی
پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
آیا می دانید پرتفوی یا سبد سهام چیست و چطور تشکیل می شود؟ به زبان ساده پرتفوی یا سبد سهام در بورس به جایی گفته می شود که سهام های خریداری شده شما در آن قرار می گیرد و پرتفوی کم ریسکی می توان تشکیل داد که از صنایع مختلف سهام داشته باشد، در صورتی که سهام های مناسب هر گروه را انتخاب کرده باشید. در این مطلب قصد داریم ببینیم پرتفوی یا سبد سهام چیست و چطور می توانیم یک سبد سهام مناسب برای بلندمدت تنظیم کنیم.
منظور از پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
افرادی که در بورس سرمایه گذاری می کنند، نیازمند تلاش و یادگیری و آموزش پیوسته هستند و این آموزش برای کسانی که تازه وارد بورس شده اند از اهمیت بیشتری برخوردار است و باید روی آموزش تمرکز بیشتری داشته باشند تا در آینده بتوانند حضوری پرسود در بازارهای مالی داشته باشند.
پرتفوی یا سبد سهام؛ به مجموعه سهام خریداری شده توسط سرمایه گذار سبد سهام می گویند در واقع، سبد سهام یا همان پرتفوی تاٌکید دارد که افراد باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مختلف که در اینجا منظور سهام است تقسیم کنند تا بدین وسیله ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
یک مثال برای این مورد: شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایه گذاری در بورس در نظر گرفته اید و آن را بین ۴ سهم تقسیم می کنید و در این حالت است که گفته می شود شما یک سبد سرمایه گذاری تشکیل داده اید اما مهمتر از مفهوم سبد سهام، مفهوم ریسک است که در اینجا می توان ریسک را خطر معنا کنیم.
یک سرمایه گذار موفق باید اطلاعاتی در مورد پرتفوی خودش داشته باشد و ریسک هر سهمی را بداند بعضی از سهام ریسک بالایی دارند.
تعریف ریسک: خطر از دست رفتن سرمایه را ریسک می گوییم.
از آنجایی که در بازار بورس، اطمینان سپرده بانکی وجود ندارد هر لحظه امکان دارد ارزش سرمایه شما به خاطر اشتباهاتی در سرمایه گذاری کاهش پیدا کند، در اینجا بد نیست بدانید در سپرده های بانکی به صورت دستوری، نرخی را تحت عنوان “سود سپرده” مشخص می کنند و تمام بانکها ناگزیر هستند که این سود سپرده را پرداخت کنند اما در بازار بورس، قیمت سهام فقط بر اساس عرضه و تقاضای سرمایه گذاران به دست می آید و علت و دلیل این عرضه و تقاضا تحلیلی است که در پشت سهام مختلف انجام می گیرد بنابراین اگر شما به قوانین و تجزیه و تحلیل های سرمایه گذاری آشنایی نداشته باشید ممکن است سهمی را در نقطه نامناسب بخرید که نتیجه چنین تصمیمی کاهش ارزش ریالی سرمایه شما خواهد بود و ریسک به همین موضوع اشاره دارد و وظیفه شما سرمایه گذار، خریداری سهامی است که بیشترین بازدهی را با کمترین ریسک ممکن ارائه دهد.
این نکته را همواره در نظر داشته باشید که بازدهی بیشتر با ریسک بیشتری همراه است، اما می توانید با دقت و توجه به یکسری نکات و سپری کردن آموزشهای لازم در این زمینه ریسک سرمایه گذاری را مدیریت کنید.
افراد حاضر در بورس به چند دسته تقسیم می شوند :
*سفته بازان: این گروه معمولا مبالغ سنگینی را در یک سهم سرمایه گذاری می کنند که هدفشان کسب سود ۵ الی ۲۰ درصد در مدت زمان کوتاهی است و آنها اصولا اشتیاق فراوانی به انجام دادن معامله های انبوه دارند و البته بسیار ریسک پذیر هستند.
*افراد ریسک گریز: معمولا اینگونه افراد در سهامی سرمایه گذاری می کنند که کمترین ریسک را داشته باشد و سود نقدی جذابی را نیز بین سرمایه گذاران تقسیم کند، اینگونه افراد بسیار با دقت و صرف وقت زیاد مشغول معامله گری هستند.
*سرمایه گذاران: این افراد ریسک معقول را می پذیرند و بیش از ۹۰ درصد سرمایه گذاران جزء این دو گروه دوم هستند و احتمالا شما هم در این گروه قرار خواهید داشت.
گاهی سرمایه گذاران بعد از تحقیق و تحلیل یک سهم، فکر می کنند اگر تنها همان یک نوع سهم را بخرند سود بزرگی عایدشان می شود غافل از اینکه در حقیقت ریسک بسیار زیادی را پذیرفته اند چون همیشه احتمال خطای انسانی در تحلیل سهام وجود داشته و دارد و اگر شما تک سهم را بپذیرید این سرمایه شماست که با خطر جدی روبرو خواهد شد.
حتما بخوانید : نحوه تشکیل سبد سهام کم ریسک در بورس
اگر شما با بورس و مسائل مالی آشنایی کمی هم داشته باشید با سهام شرکت کنتور سازی آشنا هستید سهام این شرکت پس از اینکه برای مدت زمان زیادی از نظر قیمت در محدوده کوچکی نوسان می کرد ناگهان با خبرهای انعقاد قردادهای جذاب مورد توجه بازار قرار گرفت و قیمت سهام بیش از ۷۰ درصد رشد کرد اما وقتی سهم به قیمت بالایی رسید با این خبر روبرو شد که تمام حواشی ها کذب و دروغ بوده است و از آن زمان تا حالا نماد این شرکت بسته شده است یکی دیگر از چنین سهامی مربوط به بود که وقتی عرضه اولیه شد با رشد ناشی از عرضه اولیه کار خود را شروع کرد و اخبار مثبتی در باره قراردادهای بزرگ این شرکت انتشار یاقت و همچنان جو مثبت ادامه پیدا کرد اما پس از مدتی نماد سهام بسته شد و این موضوع تا بیشتر از ۶ ماه ادامه پیدا کرد و بعد از اینکه درآمد حقیقی این شرکت مشخص شد نماد با افت سنگین همراه شد.
این دو مورد که ذکر گردید تا حد زیادی می تواند شما را آگاه کند که هرگز نباید تک سهم باشید حتی اگر دلایل محکم و مطمئنی در باره یک سهم دارید باز هم باید دقت کنید و از تجربه های دیگران استفاده کنید
سرمایه خود را بین ۵ تا ۱۰ سهم مختلف تقسیم کنید؛
در این رابطه باید قبل از پرداختن به اصل موضوع، با دو مفهوم ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک آشنا شوید؛
ریسک سیستماتیک : به ریسک ناشی از مسائل کلان سیاسی، اقتصادی، ریسک سیستماتیک گفته می شود که وقوع آن، تمامی بازارها را درگیر می کند و محدود به یک سهم خاص نیست.
ریسک غیرسیستماتیک : به ریسکی گفته می شود که مخصوص یک شرکت یا سازمان است مانند آتش سوزی در انبار یک شرکت؛ به ریسک غیرسیستماتیک، ریسک قابل حذف هم می گویند و مطالعات و تجربه ها نشان می دهد که با تشکیل یک پرتفوی متنوع، متشکل از ۵ الی ۱۰ سهم، می توان ریسک غیرسیستماتیک را به حداقل رساند.
بیش از ۲ صنعت را برای انتخاب سهام در نظر بگیرید : بدانید خرید ۵ سهم از یک صنعت با یک سهم بودن تفاوت چندانی تدارد و با خرید سهام از یک صنعت، ریسک بسیار بزرگی را به خود تحمیل می کنید یکی از بهترین پیشنهادهایی که وجود دارد خرید سهام از ۳ صنعت متفاوت است تا در صورتی که یک صنعت با افت سنگین مواجه شد، سبد سهام شما افت و ریزش سنگینی نداشته باشد.
حتما بخوانید : انواع سبد سهام در بورس کدام است؟
وزن سرمایه گذاری در سهام را درست و منطقی انتخاب کنید : اگر شما سرمایه تان را به ۵ سهم تقسیم کرده باشید باز هم کافی نخواهد بود بلکه باید درصد سرمایه گذاری در هر سهم نیز رعایت شود که استاندارد ترین حالت ممکن، در نظر گرفتن حداکثر ۲۰ درصد سرمایه به یک سهم است مثلا اگر شما ۸۰ درصد سرمایه خود را به یک سهم و ۲۰ درصد باقیمانده را بین ۴ سهم دیگر تقسیم کنید عملاٌ ریسک سرمایه گذاری خود را افزایش داده اید، باید سرمایه خود را صحیح مدیریت کنید.
سهام ارزشمند را چگونه شناسایی کنیم؟
برای شناسایی سهام ارزشمند گزینه های مختلفی دخالت دارند و بستگی به قدرت تحمل ریسک و اهداف شخصی دارند و مواردی که در اینجا ذکر می گردد به صورت کلی است
- نسبت پایین قیمت به درآمد : P/E نشان دهنده ارزش نسبی سهام است هر شرکتی P/E مخصوص به خود دارد هر چه مقدار این نسبت بیشتر باشد، نسبت قیمت سهام به نسبت سود آن بالاتر می رود در حالیکه P/E پایین می تواند نشان دهنده فرصت خرید خوبی باشد و در بسیاری از مواقع لازم است که به مقدار P/E اعتماد کنید.
- عملکرد کند نسبی قیمت : هنگامی که قیمت سهم یک شرکت در مقایسه با شرکتهای همتراز و مشابه خود کمتر باشد نشان دهنده عملکرد پایین شرکت است که می تواند به دلایل مختلف باشد.
- نسبت رشد پایین : نسبت رشد PGE در مقایسه با P/E یک کمپانی، نسبت دقیق تری دارد هنگامی که به تحلیل یک سهم می پردازید نسبت P/E را انتخاب کرده و آن را بر نرخ رشد درآمد، تقسیم کنید اگر نتیجه این نسبت کمتر از یک بود سرمایه گذاران ممکن است به عملکرد گذشته خیلی بیشتر از فرصت های آینده توجه داشته باشند. دقت داشته باشید که این پیش بینی ها مواردی از رشد به شمار می آیند.
- سود تقسیمی بالا : اگر پرداخت سود سهام شرکتی بیشتر از رقبای خود باشد ممکن است نشان دهد که قیمت سهم کاهش یافته است.
- نسبت پایین ارزش بازار به ارزش دفتری : یک شرکت با ارزش بازار پایین، نسبت به ارزش دفتری، وضعیت خوبی دارد؛ مثل زمین، ساختمان، پول نقد و دارایی های نامشهود.
- جریان نقدی آزاد : بیشتر سرمایه گذاران توجهشان به جریان نقدی آزاد است و تاکید بسیار کمی بر سود گزارش شده را دارند، جریان نقدی آزاد، مقداری از نقدینگی است که بعد از تمامی مخارج تولید شده توسط کسب و کار به دست می آید.
سهام ارزشمند را در سه مرحله شناسایی کنیم :
قدم اول: ایجاد فکر و ایده
قدم دوم: تهیه کردن یک لیست کوتاه
قدم سوم: تخمین ارزش ذاتی
۵ نکته مهم و باارزش که باید در مورد سهامی که قصد خریدنش را دارید باید بدانید:
سرمایه گذاری آسان است اما سرمایه گذاری موفق کاریست دشوار و آمارها نشان می دهد که اکثر سرمایه گذاران خرد، کسانی هستند که در بحث سرمایه گذاری تخصص ندارند و هر ساله مقدار زیادی از سرمایه خود را در این مسیر از دست می دهند، این افراد معمولا وقت کافی یا علاقه کافی برای تحقیق در خصوص سهام ندارند و حتی از یک تیم تحقیقاتی نیز بر ای انجام این کار مهم کمک نمی گیرند، به همین دلیل دچار مشکل می شوند اما خبر خوب اینست که اگر شما قبل از خرید تحقیقات کافی را انجام دهید می توانید بسیاری از خطرات که سرمایه شما را تهدید می کند کاهش دهید.
مهم ترین نکات در خرید سهام
برای خرید سهم یک شرکت، شما باید بدانید که آن شرکت چه کاری انجام می دهد، تولیداتش چیست، چه نوع خدماتی ارائه میدهد، در کدام کشور فعالیت می کند و محصول اصلیش چیست، چگونه محصول خود را می فروشد ؛ در اولین مرحله خرید باید به سوالات بالا فکر کنید و اگر دیدید جواب آن ها را نمی دانید، بدانید که خود را در خطر بزرگی می اندازید بنابراین اول باید این اطلاعات را در مورد یک شرکت بدانید بعد اقدام کنید.
نسبت P/E : همان نسبت قیمت به سود ، که در بالا توضیحاتی در این زمینه داده شده است.
بتا Beta : در ابتدا ممکن است به نظر برسد که درک بتا دشوار است اما در اصل اینچنین نیست، بتا میزان نوسان را اندازه می گیرد و یا به عبارت دیگر عملکرد سهام شرکت مورد نظر شما را نشان می دهد شاخص ۵۰۰ S&P را به عنوان مرجع در نظر بگیرید اگر ارزش شرکت شما طی یک دوره پنج ساله بیش از شاخص S&P افزایش یا کاهش یافته باشد دارای بتای بالاتری است یعنی ریسک بالاتر و هر عدد کوچکتر از یک به معنای بتای کم است شما باید سهامی را که بتای بالایی دارند با دقت زیرنظر داشته باشید اگر چه اینها برای کسب سود پتانسیل بیشتری دارند اما برعکس پتانسیل این را هم دارند که پول شما را نابود کنند و هر چه بتا پایین تر باشد که به اینگونه سهام، سهام تدافعی می گویند امنیت پول و سرمایه شما در آن سرمایه گذاری بیشتر است و اگر چه ممکن است در مدت زمان کوتاه به بازدهی خیلی بالایی نرسید اما دغدغه کمتری خواهید داشت و نگرانی های شما مسلما کمتر خواهد بود.
حتما بخوانید : استراتژی مدیریت سبد سهام و راهکار جادویی مدیریت پرتفوی
نمودار : خواندن نمودار یک مهارت است و نیاز به یادگیری دارد اما خواندن نمودارهای پایه نیازمند مهارت های کمتری هستند. اگر یک نمودار سرمایه گذاری از سمت چپ از پایینتر شروع شود و در قسمت بالا در سمت راست به پایان برسد این نکته مثبت است، بنابراین در سبد سهام خود از خرید سهامی که زیان ده هستند و روند نزولی دارند خودداری کنید.
پرتفوی لحظه ای چیست و چه کاربردهایی دارد؟
یکی از پلتفرم های عالی آنلاین معاملاتی، پرتفوی لحظه ای است که برخی از کارگزاری ها در اختیار کاربران خود قرار می دهند و بدین شکل است : پس از اینکه به حساب کاربری شخصی تان وارد شدید بخشی وجود دارد به نام پرتفوی لحظه ای پیشرفته که با کلیک بر روی آن می توانید از امکانات آن بهره مند شوید و همان طور که از اسمش پیداست این پرتفو به صورت آنلاین و لحظه ای شرایط سهام و دارایی های تحت مدیریت شما را نشان می دهد.
همچنین در این پلتفرم می توانید میزان سود و زیان های لحظه ای سهام را ببینید زیرا تاثیرات نوسانات بازار و تغییرات قیمت سهام و درصدهای سود وزیان به صورت لحظه ای برای شما ابزاری کاربردی و بسیار عالیست و شما در هر لحظه می توانید وضعیت سهام خود را به صورت آنلاین تحلیل کرده و تصمیم بگیرید که سهام بخرید یا بفروشید و یا سهامی را که دارید حفظ کنید.
چگونه سبد سهام خود را تشکیل دهیم؟
وقتی که تصمیم می گیرید یک پرتفوی برای خود تشکیل دهید اولین چیزهایی که باید در نظر بگیرید عبارتند از :
- میخواهید دارایی و پول خود را چگونه سرمایه گذاری کنید و چند درصد از پرتفوی خود را به هر یک از این دارایی ها اختصاص دهید.
- مرحله دوم توجه به ریسک پذیری شماست که این توانایی دو حیطه مهم را شامل می شود؛ توانایی اقتصادی و مالی و توانایی روحی و روانی و عاطفی، زیرا که انعطاف پذیری در کنترل ریسک بسیار اهمیت دارد.
- عامل بعدی که بسیار مهم است زمان است بنابراین با توجه به زمانی که برای بازدهی سبد خود در نظر میگیرید دست به چینش سبد سهام می زنیم.
- مشخص کنیدکه شما چه مقدار پول نیاز دارید و آن پول را برای چه می خواهید، بر اساس هدف و مقدار می توانید تصمیم بگیرید که به سراغ چه نوع سرمایه گذاری بروید کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت و اینکه قدم های اولیه را چگونه بر می دارید محافظه کارانه یا تهاجمی به امید اینکه سود بیشتری را در زمان کوتاهتر به دست آورید.
- سراغ سهامی بروید که دارای ریسک پایین تری هستند یعنی سهامی که تحلیل شما می گوید که میزان سوددهی این سهم از میزان ضررش به مراتب بالاتر است و پذیرش این میزان ریسک برای شما قابل قبول و منطقی است.
- در همه حال، مبلغی پول نقد را برای فرصت های طلایی اختصاص دهید، هر چقدر که شما معامله گر توانایی باشید اتفاقات غیر منتظره و گاهی نوسانات شدید ممکن است شما را دچار بحران کند یا به صورت ناگهانی سرمایه گذاری جذابی برای شما ایجاد شود و اگر که همیشه مبلغی برای شارژ اضافه داشته باشید می توانید از این فرصت ها به خوبی بهره ببرید.
- اگر موارد ذکر شده بالا را به کار گیرید میتوانید یک سبد سهام عالی با سوددهی بالا و قابل قبول و ریسک پایین از لحاظ سیستماتیک داشته باشید.
انواع سبد سهام از لحاظ ریسک
سبد سهام مستعد رشد – Growth port folio : نوعی سبد است که هدف از تشکیل آن افزایش سرمایه است و این سبد از سهم های متنوعی تشکیل شده که یا میزان سودی را به طور دوره ای به فرد نمیدهد و یا میزان آن بسیار کم است، در عوض، نوید افزایش سرمایه بالاتری را به افراد می دهد و این نوع سبد اصولا دارای ریسک بالاتری است.
سبد سهام درآمدی – Income portfolio : یک نوع از سبدهای کم ریسک است که به جای رشد چشمگیر سرمایه تمرکزش روی کسب درآمد به طور سالانه است و برای تشکیل این سبدها، شرکتهایی انتخاب می شوند که سهام آنها پایداری بالایی دارند و بعید به نظر می رسد ارزش آنها افت کند، این شرکتها به طور منظم و مشخص سودهای خوب و قابل قبولی را به سرمایه گذاران خود پرداخت می کنند.
سبد سهام محافظه کارانه – conservative portfolio : در این مدل سبد، درصد بالایی از کل سبد به سهام هایی اختصاص دارد که ریسکشان بسیار پایین است، هدف اصلی این نوع سبد، روی رشد و حفظ اصل ارزش پول است.
حتما بخوانید : نحوه تغییر کارگزاری و انتقال پرتفوی سهام
سهام چرخه ای – cyclical stocks : دسته ای از سهام هستند که عملکرد آنها مرتبط با چرخه های اقتصادی، توسعه و رکود آنهاست و این سهام تا حد زیادی جزء دسته سهام ریسک پذیر به حساب می آیند زیرا که اگر دوران اقتصاد ی خوب و عملکرد نیز خوب باشد سوددهی بالایی دارند و اگر دچار رکودهای دوره ای شوند سوددهی آنها بسیار ناچیز و حتی به ضرر هم خواهد بود، اگر در زمان مناسبی روی این سهام سرمایه گذاری شود سودهای خوبی را به سرمایه گذار می دهد.
سهام سود گرایانه – speculative stocks : این سهام به شرکت های تازه تاسیس اختصاص دارند و ریسک این دسته از سهام بسیار بالاست زیرا که آینده شرکت را به درستی نمی توان پیش بینی و تحلیل کرد، این نوع سرمایه گذاری به نوعی بر پایه حدس و گمان پایه ریزی می شود زیرا که اگر این شرکتها موفق بشوند سوددهی بالایی برای سرمایه گذاران خواهند داشت.
نتیجه گیری و کلام پایانی
پرتفوی یا سبد سهام یا پرتفولیو Portfolio و به فرانسه Porte feuille ترکیبی از سهام یا سایر دارایی هاست که یک سرمایه گذار، آن سهام یا دارایی را خریداری کرده است. در سال ۱۹۵۰ هری مارکوئیتز مدل اساسی پرتفوی را ارائه داد که همان مدل مبنایی برای تئوری مدرن پرتفوی قرار گرفت، سرمایه گذاران از قبل و همیشه می دانستند که ایجاد تنوع لازم و ضروریست با این حال مارکوئیتز اولین کسی بود که این مفهوم را به صورت عالی بیان کرد از نظر تکنیکی یک پرتفوی دربرگیرنده مجموعه ای از دارایی های واقعی یک سرمایه گذار است.
مطالعه تمام ابعاد پرتفولیو، مدیریت پرتفولیو نام دارد و قانون شماره یک مدیریت پرتفولیو ایجاد تنوع است و هدف از تشکیل پرتفوی یا سبد سهام در حقیقت تقسیم ریسک سرمایه گذاری بین چندین سهم است و به این شکل که سود یک سهم بتواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی یا سبد سهام کارا؛ معمولا سرمایه گذاران منطقی به دنبال یک پرتفوی کارا هستند زیرا اینگونه پرتفوی ها باعث حداکثر شدن بازده مورد انتظار برای سطح معینی از ریسک، یا حداقل ریسک برای بازده مورد انتظار معینی می شود طبق فزضیات مارکوئیتز، سرمایه گذاران بازده را مطلوب می دانند و از ریسک گریزان هستند و همجنین در تصمیم گیری ها منطقی عمل میکنند و تصمیماتی خوب و درست اتخاذ می کنند که سبب حداکثر کردن بازده مطلوب آن ها می شود.
هیچ چیز جایگاه تحقیقات جامع را نخواهد گرفت اما با این حال، یک روش کلیدی برای محافظت و نگهداری از سرمایه تان، سرمایه گذاری در بلند مدت و پیدا کردن سهامی است که دارای سابقه موفقیت آمیزی بوده و سود مناسب و معقولی داشته اند.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب در مورد پرتفوی یا سبد سهام و نحوه ایجاد آن صحبت کردیم.
همچنین اگر دوست دارید اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس را یاد بگیرید، این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
دیدگاه
نظر بدهید