در کاربردی معاملات فردایی چیست و چطور کار میکند؟
آیا می دانید معاملات فردایی چیست و چطور کار می کند؟ در بازار ارز و طلا بسیار اسم معاملات فردایی را شنیده ایم، ولی آیا می دانید ماهیت معاملات فردایی چیست و این معاملات چه تفاوتی با معاملات عادی طلا و ارز در بازار آزاد دارد؟ در این مطلب در مورد معاملات طلا، دلار و سکه فردایی با شما صحبت می کنیم و همه چیزی که درباره معاملات فردایی باید بدانید را به زبان ساده به شما آموزش می دهیم، پس تا انتها همراه ما بمانید؛
معاملات فردایی چیست
با توجه به این که در نظام پولی و بانکی ایران معاملات آتی ارز رسمی نیست و طبق مقررات این کار غیرقانونی است، در سال های گذشته بازاری غیررسمی در اقتصاد کشور تشکیل شده است که در اصطلاح به آن بازار معاملات فردایی می گویند. با توجه به وجود این معاملات، مطالعه ای در پژوهشکده پولی و بانکی کشور انجام شده است که در آن به بررسی تجربه و ماهیت حقوقی معاملات فردایی ارز در بازار غیررسمی پرداخته است.
حتما بخوانید : بازار متشکل ارزی چیست
در تعریف معاملات ارزی فردایی آمده است منظور از معاملات ارزی یا طلای فردایی، مبادلاتی است که در آن ذی نفعان بازار ارز در پایان یک روز معاملاتی، در خصوص با قیمت ارز در روز آینده با یک دیگر وارد معامله می شوند و طبق پیش بینی هایی که از نرخ ارز در روز آینده دارند، طرفین تعهداتی را عهده دار می شوند. در حقیقت این افراد سعی دارند با پیش بینی صحیح نرخ ارز در آینده به سود مرتبط دست یابند و طبعا زیان ناشی از پیش بینی ناصحیح خود را هم می پردازند.
جالب است بدانید که در این گونه معاملات مجموعه ای از افراد دارای اعتبار نسبت به تشکیل یک گروه برای انجام معاملات فردایی اقدام می کنند و یک نفر به عنوان سرگروه مشخص می شود که برای افزایش تضمین معاملات و پرداخت غرامت در صورت انجام پیش بینی نادرست که اصطلاحا تاوان نام دارد، متناسب با سقف فعالیت مورد تقاضای عضو، از وی چک تضمین یا اصطلاحا چک گارانتی دریافت می کند. به منظور انجام معاملات فردایی ارز، به صورت معمول در پایان یک روز کاری طرفین معامله مطابق با پیش بینی خود از قیمت ارز در روز آینده، با یک دیگر خرید و فروش می کنند و در پایان روز کاری که اغلب حدود ساعت ۱۵ است، تسویه صورت می پذیرد.
در حقیقت هر طرفی که پیش بینی نادرست انجام دهد، می بایست تفاوت نرخ واقعی ارز در روز آینده و نرخ پیش بینی شده را تحت عنوان غرامت به طرف مقابل پرداخت کند. شخصی هم که به هر علت از پرداخت تاوان اجتناب کند، از گروه و طبعا از بازار اخراج می وشد و اعتبارش برای انجام معاملات فردایی از بین می رود. طبق مطالعات صورت گرفته، در این گروه از معاملات ارزی، هیچ نوع متن قرارداد مکتوبی میان طرفین امضا نمی وشد و توافقات به شکل حضوری یا تلفنی انجام می شود؛ همچنین تحویل ارز هیچ گونه موضوعیتی برای طرفین ندارد.
طلا و دلار فردایی برای چه کسانی مناسب است؟
- فروشندگان : فروشندگان بیشتر از سایرین احتمال کسب سود دارند.
- خریداران : افرادی هستند که نیاز به آن کالا دارند و با تعیین قیمت و زمان، برای پیش خرید آن کالا اقدام می کنند.
- تحلیلگران نوسانات بازار : آن ها کسانی با ریسک پذیری بالا هستند که به آن کالا نیازی ندارند و تنها با پیش بینی نوسانات بازار و شرکت در معاملات فردایی سود به دست می آورند.
ویژگی های اصلی معاملات فردایی
- معاملات فردایی شامل مالیات نمی شود.
- افراد می توانند به تعداد نامحدود در روز معامله فردایی انجام دهند.
- وجهی که برای خرید می پردازید، بسیار کمتر از ارزش معامله می باشد.
- وجه پرداختی به صورت روزانه قابل برداشت است و سود و زیان نیز روزانه محاسبه می گردد.
- کالایی که می خرید به شما تحویل داده نخواهد شد و تنها حواله خرید در اختیارتان قرار می گیرد.
معاملات فردایی ارز چیست ؟
دلار یا هر ارز دیگری را می توان به صورت فردایی خرید و فروش کرد؛ لذا کسانی که فروشنده دلار فردایی هستند، در حقیقت دلاری ندارند و تنها برای هیجان زده کردن بازار و ایجاد تغییر در قیمت ها برای این کار اقدام می کنند. در این میان خریداران دلار فردایی کسانی هستند که به دنبال رسیدن به سود بیشتر برای ورود به این چنین معاملاتی اقدام می کنند.
حتما بخوانید : تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس
تعداد زیادی از دلالان ارز در کنار فروش ارز خارج از بازار رسمی معاملات فردایی هم انجام می دهند. از کلمه دلال مشخص است که این افراد تنها به منفعت شخصی خودشان فکر می کنند و مصالح بازار هیچ گونه اهمیتی برای آن ها ندارد. بنابراین زمانی که قیمت ها ثبات پیدا می کند، این افراد با انجام معاملات فردایی با قیمت هایی بالاتر از قیمت رسمی روز، در بازار هرج و مرج ایجاد می کنند. پس به صورت کلی ۲ گروه از افراد معاملات فردایی دلار شرکت دارند. عده ای که به منظور ایجاد نوسان وارد این کار شدند و دیگری کسانی هستند که به دنبال منفعت شخصی خود می باشند.
قیمت دلار فردایی
معاملات فردایی ارز به معاملاتی گفته می شود که برای خرید دلار در هر روز صورت گرفته و طبق توافق طرفین معامله، مبلغی به عنوان پیش پرداخت در اختیار فروشنده قرار می گیرد تا دلار را بخرند و در فردای آن روز تحویل خریدار دهند. در حقیقت به دلیل ماهیت صوری این گروه از معاملات، این امکان وجود دارد که دلاری ردوبدل نشده و پول پرداختی برای خرید دلار برای کسب سود باشد. به همین خاطر امکان دارد این معاملات درگیر سفته بازی شود و فروشندگان به وعده خود عمل نکنند و خریدار سرمایه خود را نیز از دست بدهد.
معاملات فردایی ارز، به صورت معمول برای ایجاد هیجان برای خرید دلار، سکه و دیگر موارد، با هدف افزایش قیمت، طراحی شده و غالبا وجه قانونی ندارد. این موضوع به این دلیل مورد توجه است که افراد به دلیل طمع سود بیشتر، وارد بازی دلال های غیر رسمی شده و با تکیه بر وعده های غیر واقعی آن ها، مبلغ زیادی را از دست می دهند. به این خاطر که معاملات فردایی ارز، ابتکار فعالان غیر رسمی بازار است، قیمت دلار سبز فردایی نیز به جهت دهی این اشخاص و پیش بینی های آن ها بستگی دارد. یکی از عوامل تاثیرگذار در تعیین قیمت دلار فردایی، نوسانات و اتفاقات بازار است که امکان دارد در یک بازه زمانی، افزایش و یا کاهش قیمت دلار را به همراه داشته باشد.
ولی این معاملات در راستای کسب سود و افزایش قیمت است و چنانچه قیمت دلار سبز فردایی در روز بعد پایین تر باشد، امکان دارد فروشنده، ضرر خود را از پول واگذار شده، خریدار جبران کرده و هیچ تعهدی در این بین وجود نخواهد داشت. مطابق با ماده ۱۳ بخشنامه مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی ها، انجام این دسته از معاملات به وسیله افراد حقیقی و حقوقی، جرم محسوب شده و به استناد ماده ۱۵ همین قانون و قانون پولی و بانکی کشور، متخلفان به علت ایجاد اختلال در نظام اقتصادی و تنظیم بازار غیر پولی، تحت تعقیب قضایی قرار خواهند گرفت.
دلار سبز فردایی چیست؟
دلار سبز فردایی نوعی از معامله ارز است که به صورت معمول در معاملات صوری، به منظور افزایش قیمت حاکم بر بازار و در راستای کسب سود ایجاد شده اند و دلیل ایجاد آن ها را می توان عدم ثبات ارز داخلی به حساب آورد. به این خاطر که در چند سال گذشته، موج های گوناگونی از گرانی ایجاد شده است. حدودا اکثر مردم ترجیح می دهند تا سرمایه راکد خود را به راهی برای کسب سود بیشتر تبدیل کنند که یکی از این روش ها خرید سکه، دلار و ارزهای گوناگون در کنار خرید و فروش طلاست.
دلار سبز فردایی، در حقیقت همان دلار فردایی است که معمولا دلال های خیابان سبزه میدان تهران، آن را مورد معامله قرار می دهند. در این میدان، به صورت معمول شایعات گوناگونی درباره فروش دلار به گوش می رسد. دلار موجود در بازار، به دو صورت دلار سبز و آبی است. دلار سبز، طرح قدیم دلار است که منسوخ شده و دلار جدید با زمینه آبی، جایگزین آن شده است. از لحاظ ارزش، دلار سبز و آبی متفاوت نیستند و تنها به دلیل وجود امکانات امنیتی بالاتر در نسل جدید، دلار آبی رایج تر می باشد.
حتما بخوانید : تعیین ارزش دلار آمریکا
در سبزه میدان، شایعات زیادی برای قیمت دلار سبز فردایی به وجود می آید؛ برای مثال به دلیل قدیمی بودن طرح دلار سبز، به صورت معمول قیمت آن را کم تر از دلار های جدید طرح آبی اعلام می کنند. این شایعات، فقط برای سفته بازی و افزایش قیمت بازار است. در بازارهای جهانی، مثل فارکس، هر چه قدر حجم تراکنش بیشتر باشد، امکان سودآوری چند برابری بسیار بیشتر است. در ایران به علت نبود این سیستم، مردم ترجیح می دهند تا از روش هایی مثل معامله دلار، سود بالاتری به دست آورند. معاملات فردایی ارز، چیزی شبیه به وعده های پوچی است که شرکت های هرمی برای جذب سرمایه از آن استفاده می کردند.
در این میان، افراد بی تجربه ای هستند که به جای خرید قانونی دلار از صرافی ها، به سراغ دلال های دلار سبز فردایی می روند. این کار، در کنار نداشتن وجه قانونی و مشکلات آن، ریسک خطرناکی است که فرد، پول خود را بدون داشتن ردی از فروشنده، صرفا طبق اعتماد به او واگذار کرده و سودای ثروتمند شدن را داشته باشد. آنچه که برای همه واضح است، اینجاست که معاملات فردایی ارز و دیگر موارد مشابه، تنها یک اشتباه بزرگ است که کلاهبرداران در دو صورت یا دلاری را تحویل نداده و یا از دلار تقلبی استفاده می کنند که در هر صورت سرمایه فرد از بین خواهد رفت.
دلار فردایی هرات چیست؟
اگرچه معاملات دلار فردایی، تحت عنوان یک معامله صوری تعریف شده و به صورت معمول به منظور افزایش قیمت دلار استفاده می شود، ولی به هر شکل این بازار، طرفداران خود را دارد و همچنان فعالیت خود را دارد. امروزه دلار فردایی بر اساس منطقه ای که معامله آن انجام می شود به اسامی گوناگونی شناخته می شود. دلار فردایی هرات، یکی از معاملات دلار فردایی است که معیار تعیین دلار فردایی هرات، در شهر هرات افغانستان است. در کنار تمامی عوامل تعیین کننده قیمت دلار فردایی که یکی از آن ها عرضه و تقاضاست، قیمت ارز در بعضی از کشورهای مجاور ایران، از جمله افغانستان، تا حد زیادی بر نرخ آن در ایران تاثیرگذار بوده و متناسب با یک دیگر تغییر می کنند.
هرات، یکی از شهرهای افغانستان است که دلار فردایی آن تا حد زیادی در ایران موثر بوده و برای معامله گران جذاب است. در حقیقت هر شهر برای خود، بازار اختصاصی فروش دلار دارد که می توان به انواع دلار فردایی مشهد، دلار فردایی تهران و حتی در مناطق گوناگون به دلار فردایی سبز در سبزه میدان تهران، دلار فردایی افشاری و دیگر مکان ها اشاره داشت. بازار ارز در کشور، روزانه معاملات را با اعلام قیمت ارز شروع کرده و تا پایان معاملات، نرخ ارز اعلام شده می تواند طبق عوامل و اتفاقات گوناگون، موجب تغییرات در بازار گردد.
معاملات فردایی طلا چیست ؟
طلای آب شده، طلای دست دومی است که برای آن که به چرخه تولید بازگردد در کارگاه های طلاسازی آب می شود. طلای آب شده محصولی است با اعتبار کم، به این خاطر که عیار و اطلاعات آن معلوم نیست. طلای آب شده قیمتی خالص دارد و اجرت بر روی آن محاسبه نخواهدشد. تعداد زیادی از افراد که قصد سرمایه گذاری دارند، طلای آب شده را انتخاب می کنند، به این خاطر که قیمتی کمتری نسبت به سکه طلای پرداخت شده و شمش طلا دارد و نبود اجرت و مالیات برروی آن، آن ها را به این محصول علاقه مند کرده است.
حتما بخوانید : بهترین سرمایه گذاری با ۱۰ میلیون تومان
تنها هزینه ای که اضافه بر خود طلا می بایست بپردازید، کارمزد طلا فروش است که آن هم به این که طلا را از کجا خریداری کردید، وابسته است. طلای آب شده به دو شکل فردایی و نقدی خرید و فروش می شود. معامله طلا به صورت فردایی یکی از زیرشاخه های معامله طلای کاغذی است. تفاوت این دو در این است که طلای کاغذی در بازار طلا خرید و فروش می شود، ولی معامله طلای فردایی در بازار بورس مورد معامله قرار می گیرد.
بازیگران بازار آتی دلار و طلا چه کسانی هستند؟
پژوهشگران این مطالعه تریدرهای بازار آتی را به دو دسته تقسیم کرده اند. مطابق با این گروه بندی، گروه اول کسانی هستند که برای پوشش ریسک معامله می کنند و گروه دوم، سفته بازانی که از محل تغییر قیمت کسب سود به دست می آورند. لذا تنها گروه کمی از ذی نفعان با هدف تحویل برای ورود به بازار آتی اقدام می کنند.
از نگاه اقتصادی، در بازار آتی همان گونه که به تریدرهای گروه اول نیاز است، به سفته بازان هم نیاز دارد و اصولا بدون وجود آن ها بازار شکل نخواهد گرفت، به این دلیل که در واقع آنها هستند که قیمت را به تعادل می رسانند و موجب نقدشوندگی می شوند. پژوهشگران تاکید دارند که از نظر فقهی هم تمامی انگیزه های عقلایی معامله مشروعیت فقهی دارند و نباید فکر کرد که تنها معامله با انگیزه تحویل ارز جواز شرعی دارد. به بیان دیگر افراد مخلتف با انگیزه های گوناگون می توانند وارد بازار آتی شوند و این اشکالی به وجود نخواهد آورد.
چالش های اصلی معاملات فردایی در ایران
- مصداق قمار معاملات فردایی : در این گونه معاملات، طرفین معامله بر روی یک موضوع کاملا تصادفی یعنی نرخ ارز در روز آینده معامله می کنند و هریک از آن ها وظیفه دارند در صورت خطا، تاوان مشخصی به طرف مقابل پرداخت کند. لذا در اینجا هیچ نوع فعالیت واقعی اقتصادی اتفاق نمی افتد و تنها بر روی متغیری تصادفی شرط‌بندی انجام می شود.
- مصداق غرر معاملات فردایی : با توجه به مبهم بودن عوض و معوض در این معامله، چالش غرر ایجاد می شود، به این خاطر که از نظر فقهی وجود ابهام در عوض و معوض معاملات یکی از عوامل اصلی ایجاد غرر به حساب می آید.
چرا نباید از معاملات فردایی استفاده کنیم؟
- معاملات فردایی ارز به هر شکل و عنوان، شرط بندی بر روی تغییرات ارز است و در این معامله، هیچ تعهدی از طرفین برای انجام شرط خود در روز آینده و زمان تسویه حساب وجود ندارد و تغییرات قیمت دلار، معیار انجام معامله است. به بیان دیگر هر دو طرفین معامله، ریسک نوسان قیمت را پوشش می دهند و این بدین معنی است که هر کدام از طرفین، در صورتی که پیش بینی غلطی بکنند، باید به اندازه خطا در پیش بینی قیمت ارز فردایی، به طرف مقابل پرداخت داشته باشند. برای مثال طرفین معاملات فردایی ارز، طبق افزایش و یا کاهش قیمت با هم شرط بندی کرده و به صورت معمول یک از طرفین، به دنبال کاهش قیمت و دیگری به دنبال افزایش قیمت است، حال آنکه پس از شکل گیری معامله، روز بعد به عنوان تسویه حساب در نظر گرفته می شود. لذا هر کدام از طرفین که پیش بینی او اشتباه از آب دربیاید، باید به طرف مقابل تاوان پرداخت کنید.
- این کار از نظر قانونی، جرم است، چرا که در معاملات فردایی ارز به علت این که فروشنده به وعده خود عمل نکرده و حتی در این بین، دلار فیزیکی خرید و فروش نمی شود، اشکال شرعی هم دارد. لذا یک راهکار به منظور جلوگیری از ایجاد این مشکل، تشکیل بازار رسمی معاملات ارزی است.
- در این روش، فروشنده در طی قرارداد رسمی با خریدار، متعهد شده که در زمان سررسید تعیین شده، مقدار مشخص ارز خارجی مورد معامله را به قیمت تعیین شده در زمان حال به فروش برساند. از طرف دیگر به دلیل نوسان قیمت، خریدار هم متعهد می شود که ارز مذکور را در حتی در صورت کاهش قیمت، به قیمت مشخص شده در قرارداد خریداری کند.
- در اینجا، برای جلوگیری از امتناع هر کدام از طرفین از انجام معامله، طرفین قرارداد باید مبلغی را به عنوان شرط ضمن عقد در اختیار اتاق پایاپای قرار داده و متعهد شده که متناسب با تغییرات آتی قیمت، وجه ضمانت را تعدیل کنند. اتاق پایاپای به عنوان دارنده وکالت از طرفین، در زمان لازم، حق استفاده از مبلغ مورد نظر برای تسویه را دارد. به این خاطر که این معامله حالت رسمیت یافته است، مواردی مهمی دیگری، مثل امکان تحویل ارز به خریدار، میزان اعتبار واقعی فروشنده و سقف مشخص برای انجام معاملات مشخص می شود.
جرم معاملات فردایی چیست ؟
طبق ویرایش جدید قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که مدتی پیش به وسیله رئیس مجلس به دولت ابلاغ شد، معاملات فردایی ارز، غیرقانونی و حکم قاچاق را خواهد داشت. در ماده‌ی ۱۲ این قانون آمده است که معامله ارز در صرافی یا غیر آن که تحویل ارز و ما به ازای آن به روز یا روزهای آینده موکول شده، اما به تحویل ارز منجر نمی شود، یا از ابتدا قصد تحویل ارز وجود نداشته است و قصد طرفین تنها تسویه تفاوت قیمت ارز باشد، جزو مصادیق قاچاق ارز می باشد.
قبل از این مطابق با دستورالعمل اجرایی راه اندازی، فعالیت و نظارت بر صرافی ها که به وسیله بانک مرکزی ابلاغ شده بود، انجام معاملاتی که مبادله ارز، مسکوک فلزات گران بهای ضرب شده به وسیله بانک مرکزی، و ریال به روز یا روزهای آینده موکول شده و منجر به تحویل ارز، ریال یا مسکوک نشده و تنها فرق قیمت تسویه می شود، به وسیله صرافی ممنوع شده بود. همچنین هرگونه معاملات آتی و سلف ارز، آتی و سلف سکه طلا به وسیله صرافی فقط طبق ضوابط مصوب و ابلاغی بانک مرکزی مجاز اعلام شده بود.
حتما بخوانید : تاثیر نرخ ارز بر قیمت مسکن چگونه است؟
اگرچه پیش از این انجام معاملات فردایی به وسیله بانک مرکزی ممنوع اعلام شده بود، ولی در قانون جدید، معاملات فردایی برای صرافی ها و دیگر اشخاص از مصادیق قاچاق ارز تلقی شده و مجازات های مختص به قاچاق ارز را به دنبال دارد. بنابراین بر اساس قانون جدید مبارزه با قاچاق کالا و ارز، معاملات فردایی دلار غیرقانونی و مصداق قاچاق ارز است!
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به این پرداختیم که معاملات فردایی چیست و چطور کار می کند.
همچنین اگر دوست دارید یاد بگیرید ارزش زمانی پول چیست و چطور محاسبه میشود، این مطلب را الآن مطالعه فرمایید؛
حال که دیگر می دانید معاملات فردایی یعنی چه ، بازهم علاقه دارید برای انجام معاملات فردایی اقدام کنید؟
به‌نظر شما، آیا ممنوعیت دلار فردایی توانسته موجب جلوگیری از افزایش قیمت ارز شود!؟! دیدگاه خود را در این خصوص با ما به اشتراک بگذارید؛
دیدگاه
نظر بدهید