۱) تعیین حد ضرر ثابت‌

در روش نخست که تعیین حد ضرر ثابت است، معامله‌ گر مقدار مشخصی را به ‌عنوان حد ضرر در نظر می ‌گیرد و وقتی که قیمت به آن نقطه رسید، برای فروش اقدام می نماید. در این روش به دو صورت حد ضرر را می توان محاسبه کرد.

الف ) تعیین مقدار ثابت عددی : در روش مقدار ثابت عددی، معامله ‌گر عدد ثابتی را به‌ عنوان حد ضرر مشخص می کند. برای ‌مثال حد ضرر ۲۰ تومانی را برای خرید خود تعیین می کند و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ تومان نسبت به قیمت خرید کم شد، برای فروش آن اقدام می کند.

ب ) تعیین مقدار ثابت درصدی : در این روش معامله‌ گر درصد ثابتی از قیمت خرید را برای محاسبه حد ضرر استفاده می کند و ‌وقتی که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده کم تر شد، برای فروش اقدام خواهد کرد. برای مثال چنانچه سهمی را ۵۰۰ تومان بخریم و حد ضرر را ۱۰ درصد تعیین کرده باشیم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید آن را به فروش برسانیم.

• جالب است بدانید که از رایج ‌ترین محدوده‌ هایی که برای تعیین حد ضرر تعیین می شود، محدوده ۵ تا ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که محدوده کاملا یکسانی برای همه سرمایه‌ گذاران وجود ندارد، ولی معمولا بازه‌ در نظر گرفته ‌شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید می باشد.
• قانون ۸ درصدی ؛ بعضی از افراد بر این باورند اغلب سهامی که به خوبی و  طبق تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده باشد و در زمان و قیمت مناسب خریداری شده باشد، به‌ ندرت با کاهش درحد ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه خواهد شد، پس هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید برای فروش آن اقدام کنید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه در نظر گرفته شده است.
• در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. اگر سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند، این می ‌تواند یک هشدار به حساب آید، پس اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی وقتی ‌که ۸ درصد از قیمت خرید شما پایین ­‌تر نیامده باشد، به خاطر این که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به ‌همراه دارد.

۲) تعیین حد ضرر مکانیکال

‌در شیوه های تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر، اندیکاتورها را مورد استفاده قرار می دهیم. در اینجا نگاهی مختصر به شیوه های مورد استفاده در این شیوه خواهیم داشت.

1. میانگین متحرک (Moving Average) : ‌در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نمایان می سازد، استفاده می ‌گردد.
2. روش پارابولیک سار (Parabolic SAR)‌ : در این روش ترسیم نمودار را برای محاسبه و تعیین حد ضرر مورد استفاده قرار می دهند.

‌۳) حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

‌به منظور تعیین حد ضرر به این روش از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال در دسترس است، استفاده می ‌گردد. برای مطالعه کامل‌ تر این روش قادرید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه نمایید. کتاب تحلیل تکنیکال جان مورفی در این زمینه میتواند بهترین منبع باشد.

‌مبنای حد ضرر

‌از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، اغلب برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار می­‌ دهند. البته بعضی اوقات سرمایه ‌گذارانی که با هدف نوسان ‌گیری وارد معامله می شوند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله می گذارند.‌

شیوه اعمال حد ضرر

جهت تعیین حد ضرر در یک معامله دو فاکتور حائز اهمیت را باید در نظر داشت؛ یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام محسوب می شود. اگر حجم معامله به مقدار تعیین شده برسد و قیمت از یک حد تعیین شده‌ ای کم تر شود، حد ضرر فعال خواهد شد، پس به عنوان مثل فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به‌ شکل هم ‌زمان برقرار شود.

‌جابجایی حد ضرر به چه معناست؟

‌تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایین ‌تر، به معنی تعیین حد ضرر شناور یا متغیر است. برای مثال وقتی که یک سهم را روی قیمت ۳۰۰ تومان خریداری می کنیم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۸۰ تومان قرار می ‌دهیم و اگر قیمت سهم افزایش پیدا کرد و به نقطه ۳۸۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری و به عنوان مثال روی قیمت ۳۵۰ تومان  قرار می‌ دهیم.

به این فرآیند تغییر حد ضرر باتوجه به روند قیمت سهام می گویند. ولی به صورت کلی سعی کنید اگر به دنبال اهداف کوتاه مدت در سهم هستید، به حد ضرر و حد سود تعیین کرده پایبند باشید و هیچ زمان طمع نکنید تا حد سود را نادیده بگیرید و از سهم خارج نشوید و حد ضرر را هم بالاتر بیاورید ولی روند سهم به یک باره نزولی شود! پس حواستان به این نکته باشد.

عوامل موثر در حد ضرر معاملات بازار بورس

• تغییرات انتظارات از سهم
• وضعیت کلی بازار بورس
• تاریخچه نوسانات آن سهم
• خصوصیات فردی و روحی سرمایه گذار سهام
• خطوط مقاومت و حمایت قیمتی سهم
• مقدار ریسک و میزان سرمایه
• تغییر اهداف زمانی سرمایه گذاری (کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت)

نتیجه گیری نهایی و کلام آخر

در این مطلب آموزشی رایگان سعی داشتیم تا نکاتی را درباره مفهوم و اهمیت تعیین حد ضرر و شیو‌ه‌ های محاسبه آن و همین طور نکاتی که در تعیین حد ضرر باید مورد توجه سرمایه ‌گذاران قرار گیرد، عنوان کنیم.

‌همان‌ طور که پیش تر هم بیان شد، تعیین حد ضرر در بازار بورس با توجه به روند بازار، نوع سهام، رفتار سرمایه‌ گذار و ریسک‌ پذیری او فرق دارد و هیچ قانون و اصول کلی در این خصوص وجود ندارد، ولی نکاتی وجود دارد که به سرمایه ‌گذار برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفه ‌ای کمک می کند که به برخی از این موارد اشاره داشتیم.

تعیین حد ضرر از سوی سرمایه گذار بعضی وقت ها حتی از خود معاملات هم مهم تر است و عدم تعیین حد ضرر به معنی نداشتن برنامه و عدم ‌مدیریت سرمایه به حساب می آید.

وقتی که برای معامله ‌ای حد ضرر تعیین کردید و فعال شد، در صورتی ‌که قیمت سهام افزایش یافت، از قرار دادن حد ضرر پشیمان نشوید، ولی اگر تعداد زیادی از حد ضررهای شما فعال می‌ شود و قیمت سهام رو به افزایش می ‌رود، به این معنی است که باید در سیستم معاملاتی و استراتژی خود بازبینی داشته باشید و حد ضرر خودتان را در نقطه قیمتی بهتری قرار دهید.

نکته مهم این است که باید همیشه به حدضرر تعیین شده پایبند باشید.

در یک معامله حد ضرر نباید بیشتر از ۲ درصد کل سرمایه شما باشد.

دلایل جابجایی حد ضرر در بورس را هم برای شما گفتیم ولی حد ضرر را با نزدیک شدن قیمت سهم به آن به هیچ عنوان جابجا نکنید.

همیشه سعی کنید حد ضرر را زیر یک حمایت مهم قیمتی قرار دهید.

برای هر معامله نسبت حد سود به حد ضرر باید بیش از  ۲ باشد، یعنی این که اگر حد ضرر سهمی ۳ درصد است باید حد سود آن بیش از ۶ درصد یا برابر ۶ درصد در نظر گرفته شده باشد.

زمانی که در معامله ای حد ضرر در نظر گرفتید و فعال شد، هرگز از روش معاملاتی خود نا امید نشوید. نکته حائز اهمیتی که در این خصوص باید در نظر داشته باشید این است که اگر تعداد حد ضررهایی که قرار می دهید و فعال می ‌شود زیاد است، باید یک بازبینی کلی در روش معاملاتی و استراتژی قیمتی خود صورت دهید.

امیدواریم که نهایت استفاده رو برده باشید. هر گونه سوال و یا ابهام در خصوص شیوه تعیین حد ضرر در بورس داشتید، از بخش ارسال نظرات از من و همکارانم بپرسید.