توضیح حق تقدم در بورس به زبان ساده
توضیح حق تقدم در بورس را میدانید؟ در واقع زمانی که یک شرکت قصد افزایش سرمایه از محل آورده های نقدی را داشته باشد، اولویت شرکت در افزایش سرمایه با سهامداران فعلی آن شرکت است و این مورد با قانون تجارت تجارت مطابقت دارد بدین شکل در روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، شرکت اوراقی را با نام حق تقدم خرید سهام منتشر می کند و با توجه به درصد مالکیت هر یک از سهامداران و همچنین درصد افزایش سرمایه، تعداد معینی حق تقدم در اختیار سهامداران قرار می گیرد و بعد از تصمیم گیری در مجمع حق تقدم به سبد دارایی سهامداران اضافه می شود. در این مطلب از کد بورسی ما قصد داریم در مورد حق تقدم سهام صحبت کنیم و به توضیح حق تقدم در بورس بپردازیم.
توضیح حق تقدم در بورس
در توضیح حق تقدم در بورس باید گفت که حق تقدم به سهامداران سرمایه گذاری بعد از تصویب افزایش سرمایه آنها در مجمع افزایش سرمایه به قصد حفظ میزان قدرت تصمیم گیری آنها در امور شرکت ارائه می شود و برای این کار پس از تصویب این افزایش سرمایه از سوی شرکت سرمایه گذار، گواهی حق تقدم برای کلیه سهامداران ارسال می شود که افراد می توانند با پر کردن این فرمها، مقدار مشخصی از سهام افزوده شده را به قیمت اسمی آن خریداری می کنند یا همان حق تقدم را به سهم در بورس تبدیل کنند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
شرکت های سرمایه گذار که در بازار بورس فعال هستند با اهداف مختلفی از جمله تامین مالی پروژه ها، پرداخت بدهی، افزایش میزان دارایی و بالا بردن تقاضای سهم خود در بورس، اقدام به افزایش سرمایه در این بازار می کنند، اما باید بدانیم این افزایش سرمایه به معنی کاهش سهم سهامداران و کم شدن میزان قدرت و نفوذ آنها در تصمیم گیری شرکت نیست ، به خاطر همین موضوع، شرکتهای سرمایه گذار به منظور احترام سهامداران و راضی نگه داشتن سهامداران خود اقدام به فروش سهام جدید به آنها قبل از ارائه آن به بازار بورس می کنند که به آن حق تقدم سهام گفته می شود.
گفتن این نکته ضروری است که قیمت این سهام برای ارائه به سهامداران قبلی معادل قیمت اسمی می باشد که کمتر از قیمت بازار است و به نفع سرمایه گذاران می باشد ولی مهلت خرید حق تقدم سهام برای سهامداران محدود بوده و فقط در زمان معین و مشخص شده امکان خرید یا فروش و یا تبدیل آنها به سهم بورسی وجود دارد.
نکته مهم : در اینجا لازم است گفته شود که برای تعلق گرفتن این سهام، لزومی به شرکت در مجمع افزایش سرمایه نیست و تنها خرید سهام قبل از برگزاری مجمع، برای تعلق گرفتن حق تقدم سهام به اشخاص کافی است.
ویژگی های حق تقدم سهام
حال که توضیح حق تقدم در بورس را خدمت شما ارائه دادیم، بهتر است نگاهی به ویژگی های حق تقدم در بورس بیاندازیم. حق تقدم دارای ویژگی هایی است که سبب جذاب شدن آن هم برای سهامداران و هم برای شرکتهای سرمایه گذار است و حق تقدم با وجود داشتن مزایای زیاد معایبی هم دارد که در اینجا به بررسی ویژگیهای این سهام پرداخته می شود:
- این سهام باعث حفظ تاثیرگذاری سهامداران در اداره شرکتها می شود نماد این نوع سهم ها، با قرار گرفتن حرف “ح” در انتهای نماد بورسی شرکت مشخص میشود.
- افزایش تعداد این سهام با قیمت پایین سبب افت قیمت بازار آن می شود و اگر سرمایه گذاران از این حق خرید در نظر گرفته شده استفاده کنند از تحمیل زیان به آنها جلوگیری می شود.
- حق تقدم سهام باعث افزایش ظرفیت استقراض شرکتها می شود.
- شرکتها با فروش حق تقدم اقدام به تاٌمین مالی با هزینه های بسیار کمتری نسبت به تاٌمین مالی از طریق فروش سهام عادی می کنند و به دلیل قیمت پایین این سهام، حتماٌ و در بیشتر اوقات مورد استقبال سهامداران و در پی آن افزایش میزان سرمایه می شوند.
- انتشار حق تقدم سبب کاهش قیمت سهام شرکت و افزایش میزان تقاضا برای آن سهام می شود بنابراین نتیجه مطلوب است.
- تمامی اطلاعیه های مربوط به افزایش سرمایه شرکت و حق تقدم سهام شرکت باید در سایت کدال و یا روزنامه های مخصوص بورسی قرار داده شود.
- دامنه نوسان برای حق تقدم سهام بسیار بالا و دو برابر سهام عادی است.
- مهلت استفاده از حق تقدم همانطور که ذکر گردیده محدود است و به مدت ۶۰ روز می باشد و سهامداران فقط در زمان مشخص شده توانایی پذیره نویسی و یا فروش آن را دارند.
- ارزش حق تقدم سهام برابر ارزش اسمی سهام بوده که از ارزش بازار آن کمتر است و این موضوع به نفع سهامداران شرکت است.
- به خاطر اینکه زمان پذیره نویسی حق تقدم ۲ ماه طول می کشد ممکن است جهت قیمت در این بازه زمانی تغییر کرده و از حالت صعودی به حالت نزولی تبدیل شود و سهامداران متحمل ضرر و زیان شوند.
- عرضه حق تقدم سبب کاهش سود نقدی شرکت نسبت به عرضه سهام عمومی نقدی می شود.
نماد حق تقدم: از اضافه شدن حرف “ح” در انتهای نماد اصلی ساخته می شود مثلا نماد افقح
تعداد حق تقدم : این تعداد با توجه به درصد افزایش سرمایه و همچنین تعداد فعلی سهام یک سهامدار مشخص می شود، بطور مثال: اگر سهامداری ۱۰۰۰ سهم داشته باشد ۱۰۰۰ سهم حق تقدم نیز به دارایی او در سبدش اضافه می شود و اگر شرکت قصد افزایش سرمایه ۵۰% داشته باشد به یک سهامدار همان شرکت ۵۰۰ سهم حق تقدم اختصاص می یابد.
انواع تصمیم گیری افراد در خصوص نحوه برخورد با حق تقدم
تبدیل حق تقدم به سهم : فرآیند این کار بدین شکل است که دارندگان حق تقدم، باید در مهلت تعیین شده، مبلغ اسمی هر سهم که هزار ریال به ازای هر سهم است را به حساب شرکت واریز کنند و به شرکت نیز اطلاع دهند و اگر سهامداری از شرکت مطالبه ای داشته باشد این مبلغ از کل مبلغی که باید شرکت پرداخت کند کسر می گردد فرآیند و زمان تبدیل حق تقدم به سهم طولانی است و ممکن است ماه ها طول بکشد
فروش حق تقدم : از موقعی که معاملات حق تقدم در بازار شروع می شود به مدت ۶۰ روز ادامه پیدا می کند و حتی ممکن است به درخواست شرکت و با تایید سازمان بورس، این زمان تمدید هم شود؛ سهامداری که به آنها حق تقدم اختصاص پیدا کرده است می توانند در این مدت، آن را بفروشند و فقط در این مرحله از نظر تعداد معامله محدودیتی برای افراد وجود ندارد و هر شخصی می تواند بارها حق تقدم خود را بخرد یا بفروشد.
حتما بخوانید : حق تقدم سهام چیست و چگونه آن را به سهام عادی تبدیل کنیم؟
ممکن است بعضی از سهامداران تمایلی نداشته باشند که در افزایش سرمایه شرکت کنند بنابرای باید امکاناتی برای عدم شرکت آنها در افزایش سرمایه فراهم شود به همین دلیل بعد از برگزاری مجمع شرکت یک نماد حق تقدم برای آن شرکت تعریف می شوذ تا سهامداران بتوانند از طریق آن نماد، حق خود را به فروش برسانند همانطور که قبلا گفته شد معمولا قیمت حق تقدم همان ۱۰۰۰ ریال است که از قیمت سهم عادی کمتر است و این اختلاف می تواند به دلایل زیادی کمتر یا بیشتر از این عدد باشد.
دامنه نوسان قیمت حق تقدم
این دامنه دو برابر نوسان سهم شرکت است و در شرکتهای فرابورسی، دامنه نوسان حق تقدم با دامنه نوسان سهم شرکت برابر است.
عدم واریز وجه اسمی حق تقدم
اگر دارنده حق تقدم نسبت به آن بی تفاوت باشد و در مهلت تعیین شده آن را نفروشد و وجه اسمی را در مهلت معین شده به حساب شرکت واریز نکند این حالت به وجود می آید که مدتی بعد از توقف معاملات نماد حق تقدم شرکت، نماد حق تقدم از سبد دارایی همه افراد خارج می شود و پس از بررسی های شرکت، تعداد حق تقدم هایی وجه اسمی آنها برای شرکت واریز نشده است مشخص شده و شرکت در “پذیره نویسی عمومی” آنها را به فروش می رساند و پس از فروش حق تقدمهای استفاده نشده و کسر هزینه و کارمزد، وجه حاصل از آن در اختیار سهامدارانی که از حق تقدمشان استفاده نکرده اند قرار می گیرد.
انواع حق تقدم سهام
- حق تقدم خرید سهام عادی : رایج ترین نوع حق تقدم است و این حق تقدم برای خرید سهام عادی جدید منتشر شده استفاده می شود.
- حق تقدم خرید اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام : این حق تقدم به خرید اوراق قرضه و یا دیگر اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی ارائه می گردد.
- حق تقدم خرید انواع دیگر اوراق بهادار : این حق تقدم، برای خرید انواع اوراق قرضه، سهام ممتاز و سهام سایر شرکتها اختصاص داده می شود.
نحوه تبدیل حق تقدم سهم به سهام عادی
با مطالبی که در بالا ذکر شد ممکن است برای خیلی از افراد این سوال پیش بیاید که تبدیل حق تقدم سهام به سهام عادی به چه صورت است در اینجا یادآوری می کنیم بعد از اینکه سهامداران فرم های مربوط به حق تقدم را تکمیل کردند و آن را برای شرکت ارسال نمودند مدت دو ماه به آنها فرصت داده می شود تا ارزش اسمی تعداد سهم خریداری شده را به شرکت پرداخت کنند، هنگامی که این پول پرداخت شد حق تقدم سهام آنها در پایان دوره زمانی و ثبت افزایش سرمایه شرکت در سازمان بورس، به صورت خود به خود تبدیل به سهام عادی بورس می شود.
نتیجه گیری و کلام پایانی
در روش افزایش سرمایه از محل آورده های نقدی، شرکتها اوراقی را تحت عنوان “حق تقدم خرید سهام” منتشر می کنند و با توجه به درصد مالکیت سهامداران، این حق تقدم به آنها تخصیص می یابد و سهامداران شرکتهای بورسی در هنگامی که شرکتها قصد افزایش سرمایه دارند نسبت به سایر سرمایه گذاران از اولویت برخوردار هستند که به این اولویت، حق تقدم خرید سهام گفته میشود.
اصولا شرکت های بورسی هر سال بعد از برگزاری مجمع عمومی فوق العاده که به منظور افزایش سرمایه شرکت برگزار می شود اقدام به افزایش سرمایه می کنند و سهامداران با توجه به درصد افزایش سرمایه شرکت می توانند نسبت به مقدار سهامی که دارند از حق تقدم خرید سهام استفاده کنند.
جذابیت حق تقدم برای سهامداران از تفاوت قیمت اسمی سهام وقیمت بازار آن سرچشمه می گیرد و سهامداران برای استفاده از این حق تقدم مواردی را باید رعایت کنند و اگر شرایطی پیش بیاید که سهامدار از افزایش سرمایه شرکت اطلاع نداشته باشد و مدت زمان و مهلت تعیین شده نیز گذشته باشد، شرکت می تواند به فروش سهام با قیمت روز، اقدام کند و مابه التفاوت قیمت بازار با ارزش اسمی سهام را به حساب سهامدار واریز کند.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به توضیح حق تقدم در بورس پرداختیم.
همچنین اگر دوست دارید نحوه تبدیل حق تقدم به سهم را یاد بگیرید، این مطلب به بهترین شکل شما را راهنمایی می کند.
دیدگاه
نظر بدهید