جالب است بدانید که تحلیل صورت های مالی در بورس یکی از آن مواردی است که خیلی می تواند برای تحلیل سهام یک شرکت و تصمیم برای خرید و فروش های سهام در بورس موثر باشد، ولی مردم توجه زیادی به موضوع تحلیل صورت های مالی در بورس ندارند و نمی دانند که انواع صورت های مالی شرکتها چیست و می توانند از بررسی صورت های مالی شرکت ها چه نکات و مواردی رو متوجه شوند. در این مطلب آموزشی قصد داریم تا در خصوص انواع صورت های مالی شرکت های بورسی و موضوع تحلیل صورت های مالی در بورس و انواع روش های آن بپردازیم، پس اگر سهامدار شرکتی هستید و قصد دارید نسبت به تحلیل بنیادی سهام اقدام کنید، یکی از ارکان تحلیل فاندامنتال یا همان بنیادی در بورس همان صورت های مالی شرکت هاست و در این مقاله راهنما آن ها را به صورت کامل بررسی خواهیم کرد و نکات مهمی که باید در نظر داشته باشید رو نیز ذکر می کنیم.

تحلیل صورت های مالی در بورس

گفتنی است که گزارش ‌های مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد، سود و زیان جامع و همچنین گزارش‌ های هیئت‌ مدیره و یادداشت ‌های همراه است. ذکر این نکته مهم است که هدف اصلی تهیه انواع صورت ‌های مالی، تمرکز بر ادامه فعالیت واحد تجاری است که در حقیقت در تحلیل بنیادی شرکت به کار گرفته می شود. جالب است بدانید که هدف اصلی صورت ‌های مالی ارائه اطلاعاتی از وضعیت و عملکرد مالی و انعطاف ساختار شرکت به شکل خلاصه‌ وار است. در صورت‌ های مالی اطلاعاتی درباره جریانات نقدی به وجود آورنده سود عملیاتی، جریانات نقدی مربوط به افزایش یا کاهش سرمایه، اخذ وام، انتشار سهام و مواردی از این دست عنوان می شود.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

شرکت ‌ها صورت‌ های مالی خود را به شکل حسابرسی شده و حسابرسی نشده انتشار می دهند. این گزارش ‌ها در بازه ‌های زمانی ۶ ماهه یا ۱۲ ماهه در سایت کدال منتشر خواهد شد. در نظر داشته باشید که گزارش ‌های حسابرسی شده بدین معنی است که یک موسسه به‌ عنوان ناظر به بررسی صحت تهیه و ارائه صورت‌ های مالی مطابق با قوانین و استاندارد ها می‌ پردازد، ولی در گزارش ‌های حسابرسی نشده، تائید موسسه ناظر بر روی صورت ‌های مالی وجود ندارد. استفاده‌ کنندگان از صورت‌ های مالی در هر گروه که باشند مانند؛ سرمایه ‌گذاران، اعتبار دهندگان، مدیران شرکت و تحلیلگران، به اطلاعات کامل و معتبری احتیاج دارند. این اطلاعات می‌تواند در خصوص با؛ سودآوری، ثبات واحد تجاری و هرگونه تغییری که منجر به افزایش یا کاهش سودآوری و عدم ثبات شود، باشد.

کاربردهای تحلیل صورت های مالی در بورس

1. تخمین سود و جریان نقدی آتی شرکت
2. اعتبارسنجی در راستای دریافت وام و تسهیلات
3. تصمیم به ادغام شرکت یا تحصیل شرکت‌ های دیگر
4. سرمایه‌ گذاری یا عدم سرمایه‌ گذاری در سهام شرکت
5. ارزیابی عملکرد شعب شرکت
6. تصمیم برای ورود به سرمایه ‌گذاری ‌های پر ریسک
7. تصمیم به دریافت سیستم اعتباری منعطف یا محدود در قبال مشتریان شرکت

بررسی صورت های مالی در تحلیل بنیادی شرکتها

• به منظور اطلاع از وضعیت منابع اقتصادی شرکت، باید به قسمت دارایی ها در ترازنامه رجوع کنیم.
• به منظور دریافت اطلاعات درباره حقوق بستانکاران شرکت می بایست به بخش بدهی ‌ها در ترازنامه رجوع کنیم.
• جریان خروجی منابع اقتصادی شرکت، به شکل هزینه شناسایی خواهد شد، بنابراین به منظور اطلاع از این آیتم باید به‌ صورت سود و زیان رجوع کنیم.
• برای اطلاع از جریان ورودی منابع اقتصادی شرکت، بایستی به‌ صورت سود و زیان رجوع کنیم. این نکته را در خاطر داشته باشید که درآمدهای شرکت از چند طریق حاصل شده است؛ از محل فروش محصولات و خدمات حاصل می ‌شود، از محل سودهای معاملاتی که به افزایش دارایی منجر خواهد شد و همین طور از طریق حقوق صاحبان سهام یا به علت سرمایه‌ گذاری‌ های دیگر حاصل می شود.

انواع روش های تحلیل صورت های مالی در بورس

نخستین قسمتی که در تحلیل یک شرکت به آن می پردازیم، تعیین ماهیت کسب و کار شرکت و سابقه فعالیت آن در بورس است. در این بررسی در ابتدای امر می بایست توضیحی در مورد صنعتی که شرکت در آن فعال است و همین طور زمینه فعالیت آن داده شود. این مباحث را در اساسنامه و آگهی ‌های رسمی شرکت می توانید مشاهده نمایید. دومین قسمتی که در مورد شرکت‌ ها باید مورد بررسی قرار دهیم، صورت‌ های مالی آن‌ ها محسوب می شود. در این قسمت به توضیح مختصری درباره شیوه‌ های تحلیلی رایج در انواع صورت های مالی شرکت ها خواهیم پرداخت :

1. در یکی از روش ‌های تحلیلی که به روش تحلیل افقی شهرت دارد، اقلام موجود در صورت سود و زیان، بر مبنای مبلغ فروش شرکت و به‌ شکل درصدی محاسبه و عنوان خواهد شد. در نظر داشته باشید که از این روش برای محاسبه برخی از نسبت‌ های مالی استفاده می کنند.
2. در یکی از روش ‌های تحلیلی که به روش تحلیل عمودی شهرت دارد، تحلیلگر فارغ از اندازه شرکت، می تواند شرکت ‌های موجود در یک صنعت را با یک دیگر مورد قیاس قرار دهد.
3. یکی دیگر از بخش ‌هایی که برای تحلیل شرکت باید به بررسی آن توجه داشت، بررسی ریسک آن است. انواع ریسک‌ هایی که به‌ صورت عمومی در شرکت مورد بررسی قرار می گیرد شامل مواردی مانند؛ ریسک تکنولوژی، ریسک ملاحظات قانونی، ریسک ورود رقبای جدید و ریسک رکود در صنعت خواهد بود. هر یک از این ریسک ‌ها با توجه به ماهیت صنعت و شرکت متفاوت است. لازم به ذکر است که این تحلیل به علاوه دیگر روش‌ های تحلیلی و در راستای تکمیل آن ها مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته : اجزای تحلیلی که برای تحلیل صورت های مالی شرکت در بورس نیاز داریم معمولا شامل مواردی مانند؛ موضوع فعالیت شرکت، ترکیب سهامداران، ساختار و میزان سرمایه، فروش داخلی و خارجی شرکت به تفکیک، نسبت ‌های نقدینگی شرکت و میانگین صنعت، نسبت آنی شرکت و صنعت، نسبت‌ های اهرمی شرکت و صنعت، نسبت ‌های سوددهی شرکت و صنعت، نسبت‌ های بازار، تسهیلات دریافت شده، سود هر سهم، تخمین سود و بودجه، درآمدها و هزینه‌ ها، روند فروش و روند تولید می باشد.

انواع صورت های مالی شرکتها

۱) ترازنامه

به منظور دریافت اطلاعات حائز اهمیت درباره منابع و دارایی‌ های شرکت، باید به ترازنامه رجوع نماییم. اطلاعاتی که از این گزارش به دست می آید عبارت است از؛ دارایی شرکت که از طریق آورده سهامداران یا از طریق وام حاصل می شود، میزان استقراض از دیگران و منابع و مصارف شرکت می باشد. به صورت کلی اطلاعاتی مانند؛ دارایی ‌های نقد، وجه نقد یا معادل وجه نقد، مطالبات، حساب ‌ها و اسناد دریافتنی، پیش ‌پرداخت هزینه، موجودی کالا و مواد، انواع سرمایه گذاری ها، دارایی های مالی و دارایی های مشهود و  اموال، تجهیزات و ماشین ‌آلات شرکت در ترازنامه قابل مشاهده است.

کاربرد ترازنامه

جالب است بدانید که از اطلاعات موجود در ترازنامه به منظور تعیین منافع آتی، اثر معاملات یا رویدادهای مشخص و همچنین میزان تسلط مالکانه سهامداران استفاده می گردد. همچنین در آن اطلاعات طبقه ‌بندی ‌شده ‌ای درباره مانده‌ های پایان دوره، میان ‌دوره و اطلاعات سال قبل وجود دارد که برای مقایسه وضعیت مالی شرکت در دوره‌ های گوناگون موردتوجه قرار خواهد گرفت. یکی از کاربردهای اصلی ترازنامه، استفاده در تعیین ارزش شرکت می باشد.

در ترازنامه انواع ارزش برای دارایی ‌ها شناسایی می ‌‎شود که از قسمت دارایی ‌ها قابل ‌استخراج هستند. این ارزش‌ ها دارای ارزش تاریخی، ارزش جاری، ارزش فعلی دارایی‌ ها، ارزش تصفیه ‌ای، ارزش جایگزینی، ارزش دفتری و ارزش اسمی است. به منظور دریافت اطلاعات بیش ‌تر در مورد هر یک از ارزش ‌های بیان شده می ‌توانید به مطلب ارزش گذاری سهام شرکت ‌ها در بورس رجوع کنید. در نظر داشته باشید که بعد از بررسی ترازنامه باید بتوانیم به چند سؤال پاسخ دهیم، پاسخ به این سؤالات در تحلیل مناسب و کارآمد ترازنامه حائز اهمیت خواهد بود :

1. آیا شرکت منابع مورد نیاز به منظور تسویه بدهی‌ های بلندمدت خود را دارد؟
2. آیا نقدینگی شرکت برای پرداخت بدهی‌ های کوتاه‌ مدت شرکت کفایت می کند؟
3. صورت ‌وضعیت شرکت در مقایسه با دیگر شرکت ‌های مشابه به چه صورت است؟

۲) صورت سود و زیان 

بر اساس گزارش سود و زیان می‌توانیم بفهمیم که یک شرکت در طول یک سال چقدر پول به دست آورده یا چقدر ضرر دیده است. این گزارش به ارزیابی عملکرد شرکت طی یک دوره زمانی می‌پردازد. صورت سود و زیان برای گروه سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان اهمیت بیشتری نسبت به سایرین دارد. به صورت کلی اطلاعاتی مانند؛ سود سهام پرداختنی، سیاست تقسیم سود،  نتایج عملکرد شرکت در زمینه‌ ایجاد درآمد و هزینه، درآمدهای عملیاتی شرکت، هزینه‌ های مالی، اداری و عمومی شرکت، قیمت هر محصول، انواع درآمدهای شرکت مثل درآمد حاصل از سرمایه ‌گذاری‌ ها، نسبت P/E، سودآوری شرکت ‌های زیرمجموعه و سودهای حاصل از سپرده‌ های بانکی را مشاهده کرد.

کاربرد صورت سود و زیان

1. به منظور تهیه و تنظیم جداول پیش ‌بینی
2. به منظور تعیین استهلاک دارایی‌ ها، افزایش بدهی و ورود جریانات نقدی
3. شناسایی سیاست شرکت درباره هزینه و درآمد (سیاست‌ های شرکت در این زمینه می تواند استراتژی محافظه‌ کارانه یا تهاجمی باشد)
4. به منظور مقایسه شرکت ‌ها قادریم بعد از استخراج هزینه ‌ها از صورت سود و زیان، آن را با هزینه‌ های شرکت‌ های مشابه در یک صنعت مقایسه نماییم
5. به منظور استخراج موارد مهم شرکت مانند درآمدهای خالص و ناخالص، درآمدهای عملیاتی شامل؛ فروش، حق ‌الزحمه، سود تضمین‌ شده، سود سهام و حق امتیاز

در نظر داشته باشید که با استفاده از صورت سود و زیان و شناسایی اقلام اساسی در آن قادریم هرگونه تغییر را در آن‌ها تحلیل نماییم. نمونه‌ هایی از این گونه تحلیل ها به شرح زیر می باشد :

• تغییر در هزینه مالی : می‌ تواند به علت افزایش در میزان وام دریافتی و تغییر در نرخ بهره باشد.
• تغییر در درآمد عملیاتی : می ‌تواند از تغییر در بهای تمام‌ شده کالا، افزایش فروش یا افزایش قیمت ‌ها نشات بگیرد.
• تغییر در هزینه‌ های اداری و عمومی : می ‌تواند از افزایش حقوق کارکنان، کرایه ‌های حمل و هزینه فروش نشات بگیرد.
• تغییر در بهای تمام ‌شده شرکت : می ‌تواند از تغییر در مقدار تولید شرکت، تغییر در نرخ حمل مواد یا خرید آن نشات بگیرد.
• تغییر در درآمدها و هزینه‌ های غیرعملیاتی : می ‌تواند از تغییر در سود حاصل از سپرده‌ های بانکی، سود و زیان ناشی از تسعیر مطالبات ارزی شرکت نشات بگیرد.

۳) صورت جریان وجوه نقد

گفتنی است که صورت جریان وجوه نقد از جمله گزارش‌ های مالی مورد استفاده اعتبار دهندگان و سرمایه ‌گذاران محسوب می شود که منابع و مصارف وجه نقد شرکت را می ‌توان از این صورت ‌ها استخراج کرد. در نظر داشته باشید که با استفاده از این صورت مالی، ۳ گروه جریان وجوه نقد برای شرکت شناسایی خواهد شد که به شرح زیر است :

1. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی : این فعالیت ‌ها به ایجاد سود خالص منجر خواهد شد و در گروه فعالیت‌ های اصلی و روزانه شرکت قرار دارند.
2. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری : این فعالیت ‌ها برای تحصیل یا فروش دارایی ‌های بلندمدت شرکت خواهند بود.
3. وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های تأمین سرمایه : وجوه نقد حاصل از فعالیت ‌هایی که شرکت به منظور تامین مالی خود در دستور کار دارد.

۴) صورت سود و زیان جامع

صورت سود و زیان جامع از جمله صورت‌ های مالی اساسی به حساب می آید که به منظور بررسی بعضی از آیتم‌ ها از جمله تغییرات مربوط به حقوق صاحبان سهام، درآمد و هزینه شرکت مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار می ‌گیرد.

اطلاعات موجود در صورت سود و زیان جامع شامل موارد روبرو است؛ سود و زیان تحقق ‌نیافته مربوط به قراردادهای مشتقات مالی، تعدیلات ناشی از تسعیر ارز و معاملات ارزی شرکت،  سود و زیان تحقق ‌نیافته حاصل از سرمایه ‌گذاری‌ های آماده برای فروش، تعدیلات سنواتی، مازاد حاصل از تجدید ارزیابی دارایی ثابت، افزایش در سرمایه شرکت یا خالص دارایی ‌ها، تغییرات وجوه قراردادهای بازنشستگی شرکت‌ ها و همین طور  سود و زیان جاری که می توانید این موارد را از صورت سود و زیان جامع استخراج نمایید.

نتیجه گیری و کلام پایانی

صورت‌های مالی منبع مناسبی است برای استخراج اطلاعاتی که ما را در تحلیل وضعیت یک شرکت به لحاظ بنیادی کمک می‌کند. این موضوع مهم است که بدانیم اطلاعات موجود در این گزارش‌های مالی، چه نکاتی را در اختیار ما می ‌گذارد تا بتوانیم بازده بیشتری در سرمایه ‌گذاری خود کسب کنیم یا ضرر خود را کاهش دهیم. در این مطلب تلاش شد تا به‌ طور خلاصه نکات مهم دو صورت مالی ترازنامه و صورت سود و زیان را مرور کنیم. همچنین تجزیه و تحلیل صورت سود و زیان جامع، صورت جریان وجوه نقد و … را هم مورد بررسی قرار دادیم که توجه به آن ها خالی از لطف نیست.

همان طور که دیدید، صورت های مالی گوناگونی برای یک شرکت وجود دارد که هر یک از آن ‌ها برای بررسی شرکت از دیدگاه خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. در نظر داشته باشید که از نسبت‌ های نقدینگی برای سنجش توان شرکت در عمل به تعهدات کوتاه‌ مدت خود استفاده شده و از انواع نسبت‌ های بدهی جهت سنجش وام و اعتبار دریافتی شرکت استفاده می‌ گردد. سرمایه‌ گذاران به منظور بررسی میزان ریسک سرمایه ‌گذاری در یک شرکت، از این نسبت ‌ها کمک می گیرند. برای انجام یک تحلیل جامع طبق نسبت ها و صورت های مالی، می‌ توان مقادیر محاسبه ‌شده را در دوره ‌های مختلف با مقدار میانگین صنعت مقایسه کرد.

در این مقاله راهنمای بورسی سعی کردیم تا به صورت جامع درباره تحلیل صورت های مالی در بورس صحبت کنیم، امیدوارم که صورت های مالی مختلف شرکت ها را شناخته باشید. هر گونه سوال و یا ابهامی هم بود، از بخش نظرات از کارشاناسان کد بورسی سوال فرمایید تا با زبانی ساده پاسخ شما را بدهند.