ناظر بازار بورس در هر روی کاری بورس یک سری پیام هایی رو برای همه میفرسته که در اونها مفاهیمی به صورت متنی گفته شده !! خب حالا این پیام ناظر بازار بورس شامل چه چیزایی هستش؟ در این مقاله قصد داریم تا به انواع پیام ناظر بازار بورس بپردازیم و تمامی حالت هاش رو با توضیح کامل و ذکر چند مثال براتون توضیح بدیم. پس به هیچ عنوان ادامه این مقاله کاربردی را از دست ندید.

پیام ناظر بازار بورس

شاید کلمه “ناظر بازار” را به صورت مداوم در سایت tsetmc.com و یا دیگر سایت‌ ها و کانال‌ های بورسی به چشمتون خورده باشه. نقش ناظر چیست و پیام‌ های ناظر بازار چه مفهومی را به ما انتقال می دهند؟ در ادامه بنا داریم در یک راهنمای کامل به این موضوع به صورت جامع بپردازیم. چنانچه در بورس سهامداری مبتدی و در واقع تازه‌ وارد به حساب می آیید، باید با پیام‌ های ناظر بازار آشنا باشید. امکان دارد بعضی از پیام‌ های ناظر برای شما ابهاماتی رو به همراه داشته باشد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت، ولی در ابتدای امر بهتر است در مورد ناظر بازار توضیح مختصری دهیم :

در واقع باید اینطور شروع کنیم که بازار بورس و اوراق بهادار در ایران از سال ۱۳۴۶ طبق قانون تاسیس بورس در ایران به فعالیت می پرداخت و بر اساس این قانون سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران وظیفه گرداندن امور مربوط به بازار سرمایه را بر عهده داشت که تحت نظر شورای عالی بورس که ریاست آن بر عهده بانک مرکزی بود، مشغول به کار بود، ولی از سال ۱۳۸۴ و به دلیل قانون بازار اوراق بهادار، ریاست شورای عالی بورس و اوراق بهادار در قالب یک شورای ۱۱ نفره، به وزیر اقتصاد رسید و تعیین شد که عملیات نظارت از فرآیند اجرا جداسازی گردد. بر اساس این قانون بازار اوراق بهادار، سازمان بورس و اوراق بهادار تحت عنوان ناظر بازار سرمایه با شرح وظایف مشخص شروع به کار کرد و عملیات اجرا نیز به بورس‌ ها تحت عنوان فعالیت به شکل سهامی عام واگذار شد که وظایف آن ها نیز در قانون به صورت صریح آمده است. همه شرکت‌ هایی که در بازار بورس و فرابورس ایران مشغول به فعالیت هستند، کلیه اطلاعات خود را مانند؛ گزارشات و آمار تولید و فروش، صورت‌ های مالی فصلی، شفاف سازی‌ های قیمتی، آگهی‌ های مجامع شرکت‌ ها و … را به آگاهی سهامداران خود برسانند.

در این راستا و به منظور انجام این امر، سامانه جامع اطلاعات ناشران بازار موسوم به کدال (سایت Codal.ir) راه‌ اندازی شد. به این صورت تمامی اطلاعات مالی و اطلاعیه‌ های شرکت‌ ها، به وسیله این سایت به سمع و نظر سهامداران خواهد رسید. در واقع سازمان بورس تحت عنوان نهاد نظارتی بازار، بر صحت ارائه این اطلاعات نظارت خواهد کرد و در شرایطی که اطلاعات انتشار یافته واقعیت نداشته باشد، با شرکت مربوطه برخورد قاطعانه ای به عمل خواهد آمد و نماد شرکت مذکور متوقف خواهد شد و تا وقتی که شفاف‌ سازی در این مورد انجام نشود، اجازه خرید و فروش این سهم را به سهامداران نخواهد داد. به عنوان مثال وقتی که به علت اطلاعات با اهمیت منتشر شده در مورد یک شرکت، تصمیم به توقف نماد آن گرفته خواهد شد و یا اینکه شرکتی پس از انتشار اطلاعات مجاز به خرید و فروش می شود، ناظر بازار این اطلاعات را در اختیار عموم سهامداران خواهد رساند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

مشاهده پیام‌های ناظر بازار

چند راه مختلف به منظور مشاهده پیام‌ های ناظر بازار وجود دارد. که ما ۳ روش اصلی آن را برای شما عزیزان عنوان می کنیم.

 روش ۱ : در سایت tsetmc.com، صد پیام‌ اخیر ناظر بازار قابل مشاهده خواهد بود :

روش ۲ : در صفحه یک نماد با کلیک روی اعلان “پیام جدید ناظر بازار” تنها ۵ پیام اخیر را مشاهده خواهید کرد :

روش ۳ : پیام‌ های ناظر را همچنین قادر خواهید بود در ستون کناری نرم‌ افزار معاملاتی آساتریدرآگاه (و یا دیگر کارگذاری ها) نیز مشاده کنید :

مفهوم بعضی از اصطلاحات موجود در پیام ناظر بازار بورس

پیام‌ های ناظر برای بیشتر افراد قابل درک می باشد و افراد حرفه‌ ای نیز با یک نگاه متوجه میشوند که منظور پیام چیست، ولی چنانچه مبتدی و تازه‌ کار هستید، در بعضی از پیام‌ های ناظر بازار بورس شاید با اصطلاحاتی مواجه شوید که معنی دقیق آنرا متوجه نشوید. در ادامه بعضی از این اصطلاحات را توضیح خواهیم داد.

اطلاعات با اهميت گروه “الف”

نمونه پیام ناظر :

• به اطلاع می رساند : نماد معاملاتی شركت های سرمایه گذاری دارویی تامین (تیپیكو)، پتروشیمی پردیس (شپدیس)، لیزینگ خودرو غدیر (ولغدر) با توجه به افشای اطلاعات با اهمیت گروه (الف) بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مكانیزم حراج آماده انجام معامله می باشند.
• به اطلاع ميرساند : نماد معاملاتي (شراز۱) به علت افشاي اطلاعات با اهميت مصاديق گروه (الف) براي شركت پالايش نفت شيراز متوقف شد. 
• كارگزاران محترم عضو فرابورس، به اطلاع میرساند : نماد معاملاتی (وآرین۱) به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت مصادیق گروه (الف) برای شركت شركت توسعه اقتصادی آرین متوقف شد.

در حقیقت اطلاعات با اهمیت گروه (الف) شامل موارد زیر خواهد بود. یعنی چنانچه این اتفاقات قرار باشد اتفاق بیوفتد نماد به علت افشای اطلاعات با اهمیت گروه (الف) متوقف خواهد شد :

• تغییر سهامدار عمده
• بهره برداری از طرح ها و پروژه های جدید
• هر نوع ترکیب، تجزیه، ادغام و اکتساب
• اعلام اعسار یا ورشکستگی شرکت سهامی
• تعدیلات سنواتی
• نتایج شرکت در مناقصه یا مزایده
• پذیرش یا انتقال اوراق در بازارهای بین المللی
• انعقاد، فسخ و یا تغییرات اساسی در قراردادهای مهم
• نقل و انتقال دارایی‌ های ثابت شرکت
• تعلیق یا توقف تمام یا قسمتی از فعالیت شرکت
• تغییرات با اهمیت در عملکرد شرکت‌ های زیر مجموعه
• اعلام وقوع حوادث غیر مترقبه
• نتایج برگزاری مناقصه یا مزایده
• درخواست خروج از شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس مربوطه
• تأثیرات با اهمیت ناشی از تغییرات ارزی
• دریافت یا پرداخت کمک‌ های نقدی یا غیر نقدی بیشتر از ۵ درصد سرمایه شرکت
• تغییر در برآوردهای حسابداری
• برگشت بیشتر از ۵ درصد از محصولات شرکت طبق مبلغ فروش آخرین سال مالی
• کشف منابع و یا ذخایر قابل توجه
• شروع مجدد فعالیت متوقف یا تعلیق شده
• دریافت مجوز تغییر بیشتر از ۱۰ درصد در قیمت فروش محصولات یا خرید مواد اولیه
• خرید، واگذاری، دریافت، فسخ و تغییرات مجوز فعالیت، امتیاز تجاری یا علائم تجاری
• تحصیل سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل: ۱) مبلغ خرید بیش از ۵ درصد دارایی‌ های شرکت در صورت‌ های مالی سال پیش باشد؛
  ۲) ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت دیگر را خریداری کند.
• واگذاری سهام شرکت دیگر در هر یک از موارد ذیل: ۱) مبلغ واگذاری بیش از ۵ درصد دارایی‌ های شرکت در صورت‌ های مالی سال پیش باشد؛
  ۲) ناشر بیش از ۵ درصد سهام شرکت دیگر را واگذار کند.

اطلاعات با اهميت گروه “ب”

نمونه پیام ناظر بازار :

• به اطلاع مي رساند: نماد معاملاتي (قشير۱) به علت افشاي اطلاعات با اهميت مصاديق گروه (ب) براي شركت قند شيروان قوچان و بجنورد متوقف شد. بديهي است نماد مذكور تا ساعت ۱۰:۰۰ جلسه معاملاتي بعد به صورت حراج ناپيوسته با محدوديت دامنه نوسان قيمت بازگشايي خواهد شد. مديريت عمليات بازار فرابورس ايران

شایان ذکر است که اطلاعات با اهمیت گروه (ب) شامل موارد زیر خواهد بود. یعنی چنانچه این اتفاقات قرار باشد اتفاق بیوفتد، نماد به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت گروه (ب) متوقف خواهد شد :

• تغییرات در ترکیب تولید یا فروش محصولات
• توثیق یا فک رهن دارایی‌ ها
• برگزاری مناقصه یا مزایده
• تصمیم هیئت مدیره برای بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه
• شرکت در مناقصه یا مزایده
• پذیرش تعهدات جدید یا اتمام تعهدات قبلی
• توثیق، مسدود کردن، آزاد سازی یا فک رهن سهام ناشر متعلق به سهامدار عمده که عضو هیئت مدیره میباشد
• دعاوی مهم مطروحه له یا علیه شرکت
• افشای معاملات موضوع ماده ۱۲۹ اصلاحیه قانون تجارت یا معاملات با دیگر اشخاص وابسته
• تغییر وضعیت مشتریان یا عرضه‌ کنندگان عمده شرکت
• برنامه انتشار اوراق بدهی
• پیشنهاد پرداخت سود یا تغییر سیاست تقسیم سود
• ایجاد یا منتفی شدن بدهی احتمالی
• تغییر حسابرس و …

حراج پیوسته و ناپیوسته سهم در بورس اوراق بهادار

در بعضی از پیام‌ های ناظر بازار بورس، اصطلاح حراج پیوسته و ناپیوسته دیدی می شود. معنا و مفهوم آن چیست؟

نمونه پیام ناظر بازار :

• به اطلاع می رساند؛ نماد معاملاتی شرکت عمران و توسعه شاهد (ثعمرا۱) پس از افشای اطلاعات بااهمیت گروه (ب)، با محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش ۳۰ دقیقه ای، امروز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۱۴ آماده انجام معامله می باشد. لازم به ذکر است پس از انجام حراج ناپیوسته و حذف سفارشات باقیمانده، انجام معاملات در نماد مذکور به صورت حراج پیوسته در دامنه مجاز قیمتی امکان پذیر است. مدیر عملیات بازار فرابورس ایران

گفتنی است که در حراج پیوسته وقفه‌ ای در معاملات وجود ندارد و در وقت تعیین شده معاملات صورت می پذیرد، در واقع یعنی حراج پیوسته آن است که پس از ثبت سفارش و تطبیق قیمت‌ های خرید و فروش، معامله ها انجام خواهد شد. همانطور که شما این موضوع رو در معاملات بورس و فرابورس هر روز می بینید. حراج ناپیوسته نوع دیگری است که طبق آن بعد از ورود سفارش‌ ها به سامانه معاملات، معامله طبق قیمت نظری گشایش (TOP) صورت خواهد پذیرفت. حراج ناپیوسته به منظور قیمت‌ گذاری می باشد، اما معامله‌ ای انجام نخواهد شد مگر در پایان مقطع زمانی تعیین شده. در نظر داشته باشید که دامنه نوسان، محدوده‌ ای خواهد بود که قیمت سهام قادر است در یک روز معاملاتی در آن محدوده کاهش قیمتی و یا افزایش را تجربه کند. چنانچه بازگشایی نماد با محدودیت دامنه نوسان باشد به این معنی خواهد بود که کاهش یا افزایش قیمت سهم محدود به دامنه مجاز نوسانی سهم خواهد بود و چنانچه بدون محدودیت نوسان باشد، قیمت آزادی بیشتری برای نوسان پیدا خواهد کرد.

مرحله پيش گشايش سهم

در پیام‌ هایی که ناظر بازار انتشار می دهد، یک نماد در حال بازگشایی است امکان دارد از اصطلاح پیش‌ گشایش ۳۰ دقیقه‌ ای استفاده نماید. معنی آن چیست؟

نمونه پیام ناظر بازار بورس :

• به اطلاع می رساند؛ نماد معاملاتی شرکت کشتیرانی دریای خزر (حخزر۱) پس از برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی در خصوص نوسان قیمت سهام، از طریق انجام حراج ناپیوسته با محدودیت دامنه نوسان قیمت و با اعمال یک مرحله پیش گشایش ۳۰ دقیقه ای، امروز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۸/۱۲/۱۴ آماده انجام معامله می باشد.

در خاطر داشته باشید که پیش‌ گشایش در هنگام بازگشایی نماد، به معنای زمانی است که امکان ارسال سفارش وجود دارد، اما معامله‌ و در واقع خرید و فروشی انجام نخواهد شد. توجه داشته باشید که به بازه زمانی ۸:۳۰ تا ۹ صبح روز های کاری بورس نیز مرحله پیش‌ گشایش گفته می شود که دقیقا همان معنی و مفهوم را دارد و در این زمان تنها امکان ارسال سفارشات وجود دارد و معاملات ثبت شده از ساعت ۹ و با باز شدن بازار شروع خواهد شد.

تعلیق نماد سهم در بورس

به علت عدم آگاهی و درک صحیح سرمایه‌ گذاران و فعالان از بورس، کلمه تعلیف نماد موجب ترس بعضی از اشخاص می شود! ولی معنای این عبارت چیست؟

نمونه پیام ناظر بازار بورس :

• کارگزاران محترم عضو فرابورس ایران، به اطلاع می‌ رساند؛ مطابق با اطلاعیه منتشره در تارنمای کدال، به استناد بند ۷ ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، نماد معاملاتی (وگردش۱) بنا به تشخیص شرکت فرابورس ایران حداکثر تا تاریخ ۱۳۹۸/۱۲/۲۵ تعلیق شد.

همان طور که میدانید کلمه تعلیق از معلق می‌ آید. لذا تعلیق نماد به معنای معلق شدن نماد و عدم امکان معامله آن خواهد بود.در پیام‌ های ناظر بازار بورس، تاریخ معلق ماندن معاملات به صورت دقیق بیان خواهد شد، ولی از پیام‌ های ناظر که بگزریم در بعضی اوقات دیگر این امکان وجود دارد که کلمه تعلیق نماد را دیده باشیم، به عنوان مثال امکان دارد کلمه “مشمول فرایند تعلیق” را در کنار نام شرکت و نماد در بالای سایت tsetmc.com دیده باشید. به این نکات توجه داشته باشید که فرآیند تعلیق به همان شکلی که از نام آن نیز معلوم است با خود تعلیق متفاوت می باشد. حتی بعضی اوقات در کنار نمادهای شرکت‌ های بزرگی مثل گروه مپنا نیز این علامت دیده شده است.

علت مشمول فرایند تعلیق شدن با ورود به صفحه اصلی سایت tsetmc.com و کلیک روی تب “بورس اوراق بهادار” و سپس تب “مشمول فرایند تعلیق” قابل مشاده خواهد بود.

یعنی این که با توجه به این علامت شرکت ابهام یا تاخیر در اطلاع رسانی دارد که در صورت عدم ارائه اطلاعات با برخورد های بورس مواجه و مشمول تعلیق می شود. شرکت ها از ۲ جنبه مشمول تعلیق خواهند شد، این تعلیق یا از دستورالعمل پذیرش ناشی شده است و یا این که از دستور العمل افشا ناشی می شود. لازم به ذکر است که چنانچه شرکتی ناشی از دستور العمل پذیرش وارد تعلیق شود فرجه زمانی۶ تا ۹ ماهه وجود دارد، در واقع این بدین معنی است که در طی این بازه زمانی قادر خواهد بود خود را از فرآیند تعلیق خارج کند، لذا در این وضعیت بازار دقیقا می‌ داند که شرکت به چه علتی در فرآیند تعلیق قرار گرفته است و شرکت هم می داند که بازار به این موضوع واقف می باشد، پس مجبور است تا میزان شفافیت خود را افزایش دهد. ولی می بایست به این موضوع توجه کنید که روند تعلیق نماد ها ۹ تا ۱۵ ماه طول خواهد کشید و شرکت‌ ها زمان کافی در اختیار خواهند داشت تا در این مدت، نقص افشای اطلاعات خود را جبران نمایند.

بعند از انجام این فرآیند نیز نماد ها برای مدت نامعلوم متوقف نخواهند کرد، بلکه در صورت تخلف مدیران، سهام شرکت‌ ها در بازار پایه قابلیت معامله را پیدا خواهد کرد. کلاً این موضوع رو مد نظر خودتون داشته باشید که مگر در مواردی که بحث‌ های دادگاهی و خارج از بازار مطرح باشد، نماد ها متوقف نمی شوند. رویکرد سازمان در این باره این است که حتی در موارد نقص افشای اطلاعات، سهام شرکت‌ ها قابلیت معامله را دارا باشد و اختلالی در نقدشوندگی بازار پیش نیاید.

تغييرات بيش از ۲۰ درصدی قيمت سهم

در برخی از مواقع ناظر بازار بورس با ارسال پیامی شبیه به پیام زیر، توقف یک نماد را اعلام خواهد کرد. این موضوع چه مفهومی خواهد داشت؟

نمونه پیام ناظر بازار :

• وقفه معاملاتی نماد (فاذر۱) به دلیل تغییرات بیش از ۲۰ درصدی قیمت : به اطلاع می رساند نماد معاملاتی شرکت صنایع‌ آذرآب‌ (فاذر۱) با توجه به تغییرات بیش از ۲۰ درصدی قیمت سهام، به مدت ۶۰ دقیقه در وضعیت سفارش گیری قرار می گیرد و سپس معاملات در دامنه نوسان فعلی ادامه خواهد یافت. ضروری است سرمایه گذاران محترم علاوه بر توجه به این موضوع، اطلاعات منتشره شده بر روی تارنمای کدال (codal.ir) و سایر عوامل موثر بر قیمت سهام را در تصمیم گیری های خود لحاظ نمایند. مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران

بنابراین همانطور که بیان شد، نوسان قیمت سهام امکان دارد به توقف نماد منجر شود. اگر قیمت سهام شرکت در ۵ روز کاری بیش از ۲۰ درصد نوسان کند (چه مثبت و چه منفی)، نماد متوقف و ناشر می بایست اطلاعیه شفاف‌ سازی را انتشار دهد. نماد متوقف شده در روز معاملاتی با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد. همچنین به این نکته مهم توجه داشته باشید که این نوسان تنها شامل حال نوسان به سمت بالا نیست و نوسان به سمت پایین (کاهش ۲۰ درصدی قیمت طی ۵ روز کاری) را نیز شامل خواهد شد. این نکته را هم در نظر داشته باشید که اگر قیمت سهام شرکت در ۱۵ روز کاری بیش از ۵۰ درصد نوسان (مثبت یا منفی) داشته باشد، نماد متوقف و ناشر می بایست کنفرانس اطلاع رسانی را برگزار نماید، آن زمان نماد معاملاتی حداکثر ۲ روز کاری بعد با محدودیت دامنه نوسان بازگشایی خواهد شد و امکان معامله در آن نماد ایجاد خواهد شد.

کلام پایانی

در حالتی که متوجه شدید نماد یک شرکت در حال بازگشایی است یا اینکه پیش از این بسته شده، به منظور این که از علت و جزییات اطلاع یابید، پیام ناظر بازار بورس را با روش هایی که براتون گفتیم مشاهده کنید. همچنین در انتهای مقاله معنی بعضی اصطلاحات موجود در این پیام‌ ها را نیز خدمت شما عزیزان بیان کردیم تا مفهوم این پیام‌ ها را درک نمایید. چنانچه در درک پیام‌ های ناظر بازار ابهامی برایتان پیش آمده است در بخش نظرات بنویسید تا در اسرع وقت بهشون پاسخ بدیم. امیدوارم که از این مقاله کاربردی از سایت کد بورسی راضی بوده باشید و نهایت استفاده رو ازش برده باشید.

راهنما: آشنایی با معاملات دو طرفه

هر سوالی در رابطه با بورس دارید از ما سوال کنید: