بحثی که این روزها تنور آن خیلی داغ شده و در اخبار و فضای مجازی واکنش های زیادی را در بر داشته، بحث طرح اوراق سلف موازی استاندارد است. جالب است بدانید که طرح اوراق سلف موازی طرحی که در راستای تامین منابع مالی مورد نیاز دولت، جمع ‌آوری نقدینگی از سطح جامعه و البته کاهش تورم ارائه شده است و چنانچه همه چیز خوب پیش برود، هم به نفع دولت خواهد بود و هم سود مناسبی نصیب سرمایه‌ گذاران این طرح می شود. طرح اوراق سلف موازی استاندارد طرحی است که احتمالا درمورد آن اطلاعات کمی دارید و یا از آن چیزی نمی دانید. در این مقاله به بررسی و شناخت بیشتر این طرح می پردازیم که قطعا میتواند جذابیت های زیادی برای سرمایه گذاران و فعالان بازارهای مالی مخصوصا بورس داشته باشد.

اوراق سلف موازی در بورس

اوراق سلف موازی استاندارد ابزار تامین مالی کوتاه مدتی است که بر مبنای قرارداد سلف انتشار می یابد و طبق آن عرضه‌ کننده مقدار معینی از دارایی پایه رامطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد می فروشد تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

دارنده اوراق می ‌تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد بفروشد، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده تسویه نقدی کند و یا در دوره تحویل برای دریافت فیزیکی دارایی اقدام کند.

اوراق سلف موازی چیست؟

امروزه قراردادهای سلف یکی از قراردادهای پرکاربرد به حساب می آید که هم در بازارهای سنتی و هم در بازارهای مدرن دنیا بسیار پرکاربرد است. در قرارداد اوراق سلف، یک کالا یا دارایی به عنوان پایه و اساس قرارداد در نظر گرفته می‌ شود. به عنوان مثال در طرح جدید دولت که طرح پیش فروش بشکه های نفت است، نفت به عنوان پایه و اساس قرارداد در نظر گرفته شده است. خریدار، همه بها را در ابتدا می ‌پردازد و در موعد سر رسید، کالا را دریافت می ‌کند. همین طور موعد سر رسید این اوراق اغلب بین ۱ الی ۲ سال است، لذا این اوراق، به عنوان ابزار تامین مالی بلند مدت نیز شناخته می شود.

ویژگی های اوراق سلف موازی دولتی

احتمالا خبرهای مربوط به اوراق سلف موازی استاندارد دولتی را شنیده ‌اید. طرحی که با وعده گشایش اقتصادی ارائه شده و در همین مدت کوتاه، موافقان و مخالفان سرسختی پیدا کرده است. دارایی پایه این اوراق، نفت است. در واقع دولت نفت را به مردم پیش ‌فروش می‌ کند. با توجه به قیمت نفت سنگین و دلار و نرخ ارز در سامانه سنا، فروش اوراق می‌ تواند در طول ۱ سال آینده، مبلغی در حدود ۱۹۳ هزار میلیارد تومان نصیب دولت کند!

همان طور که گفتیم سررسید اوراق سلف موازی تا ۲ سال است و این یعنی دولت پیش‌ بینی کرده است که تا ۲ سال آینده وضعیت درآمدهای ارزی تغییر می‌ کند، این تغییر یا به وسیله مذاکره و رفع تحریم‌ ها امکان ‌پذیر است یا از طریق ایجاد کانال‌ های جدید فروش نفت. به عنوان مثال امکان دارد کشور چین مقدار بیشتری از نفت ایران را خریداری کند که در این صورت، گشایشی در زمینه درآمدهای ارزی پدید می آید.

حتما بخوانید : اوراق اختیار فروش تبعی چیست | نکات {طلایی} و {جادویی} اوراق

در نتیجه این وضعیت، اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه شده بودند نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم سرمایه ‌گذاران. با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب می‌ کند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرح‌ های توسعه مرتبط با حوزه نفت استفاده می کند. به منظور جذاب ‌تر کردن سرمایه‌ گذاری در این طرح، دولت ویژگی‌ های گوناگونی را در نظر گرفته است. حائز اهمیت ترین نکته این است که این اوراق بدون ضرر هستند. حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمین ‌شده برای خریداران وجود دارد.

می گویند نرخ سود اوراق سلف موازی، معادل نرخ سود سپرده‌ های بلندمدت بانکی است، بدین صورت حتی چنانچه قیمت نفت افت کند، سرمایه ‌گذار نه تنها ضرر نمی کند، بلکه در موعد سررسید سودی معادل سود سپرده‌ های بانکی را نیز دریافت خواهد کرد. در صورت افزایش قیمت نیز، هم از رشد قیمت ‌ها استفاده می کند و هم سود بانکی را دریافت خواهد کرد. این مسئله به خصوص برای افرادی که قصد سرمایه ‌گذاری ۲ ساله دارند بسیار جذاب خواهد بود.

دارندگان اوراق که پیش از موعد سررسید و در بازار ثانویه قصد فروش داشته باشند، نیاز است توجه داشته باشید که قیمت اوراق در بازار، به انتظار بستگی خواهد داشت. قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و اما قیمت آن‌ ها به وضعیت بازار وابسته خواهد بود. البته حتی در صورتی که خریداری وجود نداشته باشد، می ‌توانید اوراق را به فروش برسانید، به خاطر این که احتمالا یک بازارگردان برای این اوراق در نظر گرفته شده است تا مشکلی از بابت نقدشوندگی این اوراق وجود نداشته باشد.

البته باید در نظر داشت که این طرح مخالفانی نیز دارد؛ به خصوص برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر این باورند که فروش اوراق سلف موازی امکان دارد پر خطر باشد. در صورتی که پیش ‌بینی ‌های دولت در زمینه رشد قیمت نفت و حل مشکلات ارزی به وقوع نپیوندد، تامین هزینه و تعهد به دولت بعدی تحمیل خواهد شد و در زمان سررسید اوراق، دولت جدید با چالش تامین حجم زیادی منابع مالی روبرو می ‌شود. شایان ذکر است که نرخ فروش نفت در زمان سررسید طبق قیمت دلار در همان تاریخ در سامانه سنا تعیین می شود.

نحوه پیش فروش اوراق سلف موازی

در این روش، فروشنده پیش از تولید محصول، تمامی بهای آن را دریافت خواهد کرد و این مسئله از دو جهت به نفع فروشندگان خواهد شد؛ اول این که جای نگرانی به جهت نبودن خریدار برای محصول وجود ندارد و دوم این که، منابع مالی مورد نیازشان تامین می‌ شود. اوراق سلف موازی، محدودیت ‌ها و سختی های وام‌ های بانکی و اوراق دیگر را ندارد و از همین روی توانسته‌ است تا حدود زیادی توجه فعالان عرصه اقتصاد و تحلیل گران بازارهای مالی را به خود جلب نماید.

نحوه پرداخت سود اوراق سلف موازی چگونه 

اوراق سلف موازی سررسید ۱ تا ۲ ساله دارند. در این مدت به دارندگان اوراق سودی پرداخت نمی ‌شود و اصل پول به همراه سود آن در پایان دوره به صورت یک جا پرداخت می شود. این اوراق حداقل سود تضمین‌ شده دارند. یعنی بدون توجه به رشد یا سقوط قیمت کالای پایه، درصد مشخصی از سود به دارندگان پرداخت می ‌شود.

حتما بخوانید : خرید و فروش اوراق سخاب در بورس

با رشد قیمت دارایی پایه، این سود نیز تا سقف مشخصی امکان رشد دارد. خریداران قادرند تا پایان دوره، اوراق را نزد خود نگه دارند یا هر زمان که خواستند آن را در بورس بفروشند. این موضوع قابلیت نقدشوندگی اوراق سلف موازی را افزایش می دهد و ریسک آن را کمتر خواهد شد. ویژگی های حائز اهمیت این ابزار به شرح زیر است؛

• دوره عمر اوراق بین ۱ تا ۲ سال در نظر گرفته شده است؛ طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمی ‌شود.
• اصل و سود بدهی در انتهای دوره به صورت یکجا بازپرداخت خواهد شد؛ اوراق دارای حداقل سود تضمین شده هستند که این سود طبق رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخصی می ‌تواند افزایش یابد.

مزایای تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندارد

• این قرارداد ریسک پایینی دارد، به خاطر این که یک درصد سود تضمینی برای آن‌ در نظر گرفته شده است.
• قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و این مسئله باعث می شود مردم رغبت بیشتری به سرمایه‌ گذاری در آن نشان دهند.
• در این گونه اوراق، کشف قیمت به صورت لحظه ‌ای و طبق خرید و فروش ‌ها انجام می ‌شود و لذت شفافیت بیشتری دارد.
• قید موازی در این نوع اوراق، به معنای امکان فروش آن‌ ها در بازار ثانویه است. خریداری که قبل از موعد سررسید بخواهد پول خود را نقد کند، می ‌تواند تغییر وضعیت دهد و اوراق را با قیمت مناسب بفروشد.

طرح پیش فروش این اوراق به نفع مردم است یا به نفع دولت؟

اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه می شود نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم به نفع سرمایه‌ گذاران؛ با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب می ‌کند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرح‌ های توسعه مرتبط با حوزه نفت استفاده می کند. همچنین دولت ویژگی‌ های گوناگونی را جهت جذاب تر کردن این طرح در نظر گرفته است. حائز اهمیت ترین نکته در رابطه با اوراق سلف موازی این است که این اوراق بدون ضرر هستند؛ حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمین شده برای خریداران وجود دارد.

‏تفاوت سلف موازی استاندارد با دیگر اوراق سلف‏

طبق شرع یکی از شرایط اصلی در معاملات این است که تا وقتی که شخصی مالک کالایی نباشد نمی ‌تواند آن را به دیگری واگذار نماید، بر همین اساس معاملات ثانویه اوراق سلف دارای اشکال شرعی خواهد بود از این رو طبق مصوبه کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، سرمایه ‌گذاران به واسطه عقد سلف موازی استاندارد که همزمان با انجام خرید و فروش بین معامله‌ گران منعقد می‌ شود می ‌توانند به معاملات ثانویه اوراق بپردازند.

حتما بخوانید : انواع اوراق مشارکت

به عبارتی خرید و فروش قراردادهای سلف در بازار ثانویه، مصداق خرید و فروش مبیع سلف پیش از سررسید است که مشهور فقیهان شیعه مخالف آن است، این مسئله هرچند از دید فقهی محل بحث و گفتگوی علمی است، ولی برای ابزارسازی نیاز به راهکاری مطابق فتوای مشهور است و راهکار ترکیبی قرارداد سلف موازی و حواله برای حل مشکل بازار ثانویه صحیح است؛ به این بیان که خریدار سلف، به فروش مقدار معینی کالا به‌ صورت سلف مستقل اقدام کرده و جهت دریافت کالا به فروشنده نخست سلف حواله می ‌دهد.

نتیجه گیری و کلام پایانی

تحریم‌ ها و محدودیت فروش نفت، اقتصاد کشور را با مشکلات جدی مواجه کرده است و دولت همواره به دنبال راهکار جدیدی برای رفع این مشکلات است. اوراق سلف موازی استاندارد بر پایه نفت راهکار جدیدی است که با جمع ‌آوری نقدینگی از مردم و تبدیل درآمد آتی به درآمد فعلی، سعی در تامین منابع مالی دولت و کنترل نقدینگی دارد. این اوراق با امید به بهبود وضعیت نفت و دلار در دو سال آینده منتشر می ‌شوند، ولی در هر صورت، برای سرمایه مردم، ریسکی در پی ندارد.

امیدوارم از این مقاله آموزشی با عنوان اوراق سلف موازی استاندارد نهایت استفاده رو برده باشید.

هر گونه سوال و یا ابهامی بود، از طریق بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها با و دیگر مخاطبان در میان بگذارید، همچنین نظرات و تجربیات خود درباره خرید اوراق سلف موازی در بورس و همین طور نحوه خرید و فروش اوراق سلف موازی را با ما و دیگر مخاطبان کد بورسی به اشتراک بگذارید تا از تجربیات شما هم استفاده کنیم.