تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس – اثر نوسانات بازار ارز در بازار بورس ایران
اخیرا شاهد افزایش قیمت شدید دلار در کشورمون هستیم و در کنار دلار، قیمت سکه و طلا هم افزایش های چشم گیری را به خود دیده است و همچنین بازار مسکن هم متاثر از بازارهای مالی دیگر، از رکود خارج شده و روند افزایشی خود را از سر گرفته است! در این بین سوال اینجاست که تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس به چه شکل است و روند شاخص کل بورس به چه صورتی خواهد بود؟ قطعا با افزایش قیمت دلار و ارزهای دیگر ، خودرو ، مسکن ، طلا و سکه و حتی مواد مصرفی مورد نیاز مردم، تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس هم جالب خواهد بود و باید دید که با افزایش شدید قیمت دلار طی روز های گذشته، اثرات این افزایش قیمت در قیمت سهام های شرکت های مختلف چجور است. در این مطلب راهنما قصد داریم تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس را به صورت کامل بررسی کنیم و یک نتیجه گیری کلی در خصوص با آینده بازار سهام با توجه به نوسانات ارزی داشته باشیم، پس با کد بورسی همراه باشید.
تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس
بازار بورس و بازار ارز همیشه به عنوان قسمت های حساس بازار مالی مورد توجه ویژه سیاست گذاران مالی و اقتصادی بوده اند. نرخ ارز در همه بورس های دنیا از متغیرهای حائز اهمیت و تاثیرگذار بر شاخص قیمت سهام بوده و هست. در حقیقت نرخ ارز، قیمت نسبی پول خارجی به پول داخلی است که به عنوان یکی از عوامل کلان اقتصادی، همیشه مورد توجه سهامداران و فعالان بازارهای مالی بوده است.
به عبارتی دیگر این نرخ نشان دهنده شرایط کلی اقتصادی کشور است و عاملی مهم برای مقایسه اقتصاد داخلی با اقتصاد دیگر ملت ها به حساب می آید. در ادامه این مقاله تحلیل از کد بورسی بنا داریم تا تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل خودمان قرار دهیم. بازار سهام ایران رابطه تنگاتنگی با قیمت محصولات جهانی دارد و از آنجایی که محصولات جهانی با ارز معامله و ارزش گذاری می شوند، تغییرات ارزش ارز بر قیمت کالاها و محصولات تاثیر گذار خواهد بود.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
بنابراین می توان نتیجه گرفت که شاخص ارز و بورس در ایران همبستگی نزدیکی با یکدیگر دارند. با توجه به صادراتی و وارداتی بودن بیشتر شرکت های فعال در بازار سهام و میزان وابستگی آن ها به نرخ ارز، نوسانات ارز می تواند تاثیرات متفاوتی بر منابع پذیرفته شده در بورس و شرکت ها داشته باشد. این نوسانات می تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم ارزش سهام شرکت های بورسی را تحت تاثیر قرار دهد. که در ادامه به بررسی هر یک از این دو مورد خواهیم پرداخت :
تاثیرات مستقیم نوسانات نرخ ارز در بورس
تاثیر مستقیم شامل آن دسته از شرکت های بورسی است که صادراتی هستند و با نرخ های جهانی قیمت گذاری می شوند، مثل صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزی، معدنی و …) این شرکت ها با افزایش قیمت دلار محصولات تولیدی خود را با قیمت بالاتری می فروشند و سودآوری بیشتری نصیب شرکت های صادرکننده می شود، پس معمولا به دنبال افزایش نرخ ارز، ارزش سهام این شرکت ها نیز افزایش خواهد یافت. امروزه این موضوع در خصوص با نیمی از شرکت های فعال در بورس صدق می کند.
همین طور دیگر شرکت ها نیز امکان دارد از بابت افزایش نرخ های احتمالی پس از رشد دلار تعدیلات مثبت خوبی داشته باشند. چنانچه روند افزایشی در نرخ ارز موجب افزایش در قیمت سهام شود نسبت E/P شرکت ها تغییر یافته و به دنبال آن ارزش سهام این شرکت ها نیز با افزایش روبرو خواهد شد. از آنجایی که افزایش نرخ ارز موجب افزایش قدرت صادرات شرکت ها می شود، شرکت هایی که درآمد حاصل از فروش محصولات صادراتی خود را بر مبنای برابری نرخ ارز با ریال در بازار آزاد، شناسایی و وصول می کنند از این بابت با تعدیل مثبت درآمد مواجه می شوند، پس قیمت سهام آنها به دلیل افزایش تقاضا جهت خرید سهام با افزایش روبرو خواهد شد.
در مقابل ولی سهام شرکت هایی که مواد اولیه، تکنولوژی و تجهیزات تولیدی آنها از خارج کشور تامین می شود مثل بعضی ار خودروسازان، صنایع دارویی و غذایی و نیز حمل و نقلی ها و … از افزایش قیمت ارز معمولا تاثیر منفی می گیرند، به این دلیل که قیمت و هزینه تمام شده محصولات در این حوزه زیاد خواهد شد و به دلیل کاهش قدرت خرید روند سودسازی در این شرکت ها با کاهش مواجه می شود. در واقع این یعنی در صورتی که یک بنگاه اقتصادی از تقاضاکنندگان ارز باشد، تغییرات نرخ ارز می تواند برنامه های تولیدی این شرکت ها را تغییر دهد و بهای تمام شده محصولات تولیدی این دسته از بنگاه ها را افزایش یا کاهش دهد که طبیعتا به دنبال آن ارزش سهام این شرکت ها نیز دچار نوساناتی می شوند که می تواند مثبت و بعضا منفی باشد.
به عنوان مثال خودروسازی سایپا، با نماد معاملاتی خساپا را فرض می گیریم؛ اگر این شرکت ورقه های فولادی مورد نیاز برای ساخت بدنه خودروهای خود را با بالا رفتن قیمت جهانی فولاد و افزایش قیمت دلار داخلی، ۳۰ درصد بالاتر از قیمت پیش بینی شده در صورت های مالی خود تامین کند، سود قطعی انتهای سال آن ها مستعد تعدیل منفی است و ارزش سهم این شرکت در بورس روند کاهشی به خود خواهد گرفت، بنابراین به صورت کلی به خاطر این که افزایش قیمت مواد اولیه مصرفی وارداتی، افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی را به دنبال دارد، موجب افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مصرف کننده خواهد شد.
تاثیرات غیرمستقیم نوسانات نرخ ارز در بورس
بیش از نیمی از شرکت های حاضر در بازار بورس، به نوعی به صورت مستقیم با اقتصاد بین الملل و به ویژه قیمت کالاهای جهانی مرتبط اند و همچنین تعداد زیادی از شرکت های دیگر بازار بورس به صورت سرمایه گذاری و هلدینگی مشغول به فعالیتند که می توان گفت به صورت غیرمستقیم با قیمت های جهانی محصولات ارتباط دارند و با توجه به منابعی که روی آنها سرمایه گذاری کرده اند با نوسانات نرخ ارز امکان دارد ارزش آنها افزایش و یا کاهش پیدا کند. چنانچه تمرکز آن ها روی شرکت های صادرات محور باشد، افزایش قیمت ارز موجب افزایش ارزش سهام آنها شده و بالعکس چنانچه روی شرکت های واردات محور متمرکز باشند، با افزایش قیمت ارز معمولا دچار کاهش ارزش می شوند.
البته باید این موضوع را هم در نظر داشت که به طور کلان، افزایش نرخ ارز نه تنها قیمت کالاهای وارداتی را زیاد می کند، بلکه قیمت برخی کالاهای تولیدی داخل کشور هم با افزایش روبرو شده و به دنبال تضعیف پول ملی در برابر ارزهای خارجی، تورم به بیشترین حد خودش می رسد. چنانچه کاهش ارزش پول ملی در کشوری آگاهانه و با کنترل های لازم پولی و مالی دولت انجام شود، بی تردید اثر مثبتی بر افزایش صادرات کشورها و بینیازی از واردات دارد. کاهش ارزش پول ملی دغدغه ای است که سرمایه گذاران را ترغیب به روش هایی برای حفظ ارزش سرمایه خود خواهد کرد، با وجود تفاوت بین شرکت ها و صنایع ارز بر و ارزآور می توان این طور بیان داشت که بیشتر صنایع از افزایش نرخ ارز تاثیر مثبت می گیرند و با رشد سودآوری روبرو خواهند شد، ولی میزان تاثیر پذیری، شدت و تناسب آن یکسان نیست.
تاثیر نوسانات اخیر دلار در بازار بورس
در سالیان اخیر اغلب نوسانات بازار ارز با اثرگذاری روی بازار بورس همراه بوده است، به خاطر این که همانطور که اشاره شد بازار ارز و بازار بورس همبستگی نزدیکی با یکدیگر دارند و با افزایش نرخ ارز به دلایل سیاسی و اقتصادی بازار بورس به صورت هیجانی و به سرعت تحت تاثیر بازار ارز قرار می گرفته است. اخیرا شاهد نوسانات بسیار زیاد در بازار ارز و افزایش بیش از حد قیمت دلار بودیم که این افزایش نرخ موجب ایجاد هیجانات اقتصادی در بنگاه های اقتصادی کشور شد که بازار بورس تیز از این قاعده مستثنی نیست.
افزایش قیمت دلار به افزایش تمایل سرمایه گذاران به خرید سهام شرکت های صادرات محور منجر می شود، ولی پس از آن با تعیین ارز تک نرخی از جانب دولت از تمایل سهامداران کم خواهد شد. این رویدادها باعث شد تا صنایع صادرات محور و صنایعی که مجبور به تهیه مواد اولیه با ارز هستند، در هفته های گذشته نوسانات بسیاری را به خود ببینند. تحلیلگران معتقدند که تحولات ارزی در روزهای اخیر تأثیر یکسانی بر سهام شرکت ها نخواهد گذاشت، ولی به تعدیل سود غیرواقعی بعضی از شرکت ها منجر می شود، به خاطر این که این موضوع موجب کاهش حاشیه سودهای غیرواقعی برخی از شرکت های فعال در بورس شد که خوراک خود را با نرخ دلار مبادله ایی دریافت کرده اما فروش شان با نرخ آزاد انجام می شد.
در حقیقت با تحولات بازار ارز، پیش بینی بازار سهام برای سهامداران کار ساده ای نیست و از همین روی در این نوسانات رشدها و کاهش های متوالی در قیمت سهام برخی شرکت ها مشاهده می شود، اگرچه که روند بازار سهام به صورت کلی در سال ۹۷، ۹۸ و تا به اینجای ۹۹ صعودی بوده است و همراه سود خوبی نصیب سهامداران شده است و چه بسا این افزایش قیمت دلار و ارزهای دیگر، مزید علت باشد تا مسیر صعودی بورس ایران ادامه دار تر و مطمئن تر شود، به ویژه در شرکت های پلایشی و پتروشیمی و فلزی که صادرات محورند و با افزایش قیمت ارز، حاشیه سودی بهتری خواهند داشت و از این طرف، سهامداران هم با اوردر های خرید خود، ارزش سهام این گونه از شرکت ها را افزایش می دهند.
بی تردید نکته حائز اهمیت برای معامله گران و همچنین فعالان اقتصادی و سرمایه گذاران رسیدن قیمت دلار به تعادل و کاهش نوسان بازار ارز است، به این دلیل که نوسانات بازار ارز موجب رشد و یا افت هیجانی ارزش برخی شرکت ها شده و تصمیم گیری و انتخاب صحیح و آگاهانه سهام را سخت تر از قبل خواهد کرد.
شایان ذکر است که هر عامل تورم زا به رشد سهام در بورس منتهی خواهد شد، دلیل این موضوع هم این است که قیمت سهام یک ارزش نسبی است که متاثر از سود حسابداری شرکت ها می باشد که این سود با تورم افزایش خواهد یافت، همچنین باید توجه داشته باشید که این سود را باید از سود اقتصادی تفکیک کنید. به همین منظور، هر عامل تورم زایی این سود را تغییر داده و به تبع آن، قیمت افزایش پیدا می کند. بدیهی است شرکت هایی که درآمد ارزی دارند یا قیمت کالاهای آن ها با قیمت های جهانی معیین می شود، اثرپذیری بیشتری از نرخ دلار دارند، مثل شرکت هایی که صادرات دارند که طبعا قیمت صادراتی آنها در قیمت دلار ضرب شده و در بودجه آن ها قابل محاسبه خواهد بود.
نتیجه گیری و کلام آخر
به صورت کلی می توان این طور گفت ارز نقشی اهرمی در بازار سهام بازی می کند و تغییرات قیمت ارز بر روند سودآوری شرکت های حاضر در بورس ایران، به ویژه شرکت های صادرکننده از جمله شرکت های پالایشی، معدنی و فلزی اثرات بسیار زیادی دارد و همچنین افزایش قیمت ارز موجب افزایش بهای تمام شده کالاهای تولیدی نیز خواهد شد.
در مجموع هر چه صادرات بدون ریسک و مطمئن شرکت ها افزایش یابد و به علاوه بازار این شرکت ها نیز کمتر متاثر از سیاست ها باشد، اهرم دلاری نیز از تاثیر فوری و شدیدتری برخوردار خواهد بود، ولی در مقابل هر چه فروش داخلی شرکت ها افزایش یابد، نقش اهرم دلار، ضعیف تر خواهد شد.
البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که افزایش نرخ ارز و برجسته شدن این نوسانات در چشم عموم جامعه، تهدیدی علیه بازار سهام، به عنوان بازاری موازی و رقیب بازار ارز، محسوب می شود.
سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار باید به اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تغییرات قیمتی و ارزی توجه داشته باشند و تغییرات یکباره شاخص قیمت را ملاک ارزیابی سودآوری و انتخاب سهام جدید قرار ندهند و با اطلاعات و آگاهی کامل در سهام کم ریسک و بنیادی و با نگاه بلند مدت وارد شوند و درگیر هیجان های زودگذر و شایعات و حاشیه های بازار نشوند.
امیدوارم از این مقاله با عنوان آموزش نوسان گیری روزانه در بورس نهایت استفاده رو کرده باشید. هر گونه سوال و یا ابهامی هم داشتید، از طریق بخش ارسال نظرات و دیدگاه ها در انتهای صفحه، با ما در ارتباط باشید.
دیدگاه
نظر بدهید