۱) اوراق مشارکت ساده یکی از انواع اوراق مشارکت

جالب است بدانید که اوراق مشارکت ساده مرسوم ترین نوع ورقه مشارکت محسوب می شود که به علت مکانیسم‌ های حقوقی ویژه من جمله تضمین باز پرداخت اصل و سود ورقه که مقررات متفرقه حاکم بر این اوراق مقرر کرده‌ اند ابزار بسیار مناسبی به منظور شرکت عوام در سرمایه‌ گذاری‌ های بازه کوتاه‌ مدت می باشد، بخاطر این که صاحب ورقه با نام یا بی‌ نام قادر است آن را به فرد دیگری انتقال دهد و یا به ناشر بازپس دهد.

۲) اوراق مشارکت قابل‌ تبدیل به سهام

در خصوص با این نوع از اوراق مشارکت باید گفت ک در واقع اوراق مشارکت قابل‌ تبدیل به سهام، اقتباسی کامل از مقررات سابق اوراق قرضه قابل‌ تبدیل به سهام توسز قانون‌ گذار پس از انقلاب اسلامی به حساب می آید، بخاطر این که ورقه مشارکت قابل‌ تبدیل ورقه‌ ای خواهد بود که بتوان آن را به سهم شرکت انتشار دهنده تبدیل نماید.

حتما بخوانید : خرید اوراق مشارکت در بورس + راهنمای گام به گام

شایان ذکر است که در این نوع ورقه بر خلاف نوع ساده، صاحب ورقه، چنانچه شرایط شرکت انتشار دهنده به علت اقتصادی و سود دهی بهتر از زمان انتشار نخست ورقه مشارکت شود، قادرند با تبدیل ورقه مشارکت خود به سهم شرکت در توسعه شرکت مشارکت کرده و از مزایای آن نیز استفاده نمایند.

۳) انتشار اوراق مشارکت قابل‌ تعویض

در این بخش از مقاله باید این طور بیان کرد که اوراق مشارکت قابل‌ تعویض یکی دیگر از انواع اوراق مشارکت محسوب می شوند که به همان صورتی که از اسم آن ها نیز پیداست قابل‌ تعویض با سهام دیگر شرکت‌ های پذیرفته در بورس می باشند. هنگامی که این اوراق به سرمایه‌ گذار واگذار می‌ گردد، انتشار دهنده این وظیفه را خواهد داشت تا حداقل به‌ مقدار اوراق مشارکت قابل تعویض، موجودی سهام شرکت‌ های یاد شده را تا سر رسید نهایی اوراق مشارکت پیش خود نگهدارد.

۴) اوراق مشارکت بی ‌نام و بانام 

یک نوع دسته‌بندی در مورد انواع اوراق مشارکت مربوط به بانام بودن یا بی‌نام بودن آنها است. احتمالا در تبلیغات رسانه‌ها در خصوص بانام یا بی‌نام بودن اوراق چیزهایی شنیده‌اید.  اوراق مشارکت بانام به اسم افراد ثبت شده و در صورت مفقودی یا سرقت فرد دیگری نمی‌تواند از آن سوءاستفاده کند. این در حالی است که اوراق بی ‌نام اینگونه نیست و افراد در صورت مفقودی می‌توانند از آن سوءاستفاده کنند. با این اوصاف اوراقی بی‌نامی که افراد می‌خرند؛ باید به خوبی نیز از آنها نگهداری کنند. هر چند می‌توانند آن را با پرداخت کارمزد ناچیز در نزد بانک نگه دارند تا خیالشان از بابت سرقت و مفقودی راحت باشد.

۵) اوراق ‌مشارکت وزارتخانه‌ ها و شرکت‌ های دولتی

اوراق ‌مشارکت وزارتخانه ‌ها و شرکت ‌های دولتی اوراق مشارکتی محسوب می شوند که توسط وزارتخانه ‌ها و شرکت ‌های دولتی با هدف تأمین مالی پروژه‌ های عمرانی انتشار یافته و در اختیار خریداران و مشتاقان قرار می گیرند و امکان بازخرید به وسیله بانک عامل را دارا می باشند. این نکته را در نظر داشته باشید که اوراق ‌مشارکت وزارتخانه‌ ها و شرکت ‌های دولتی هم در بورس خرید و فروش نمی شوند.

۶) اوراق ‌مشارکت شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس

اوراق ‌مشارکت شرکت ‌های پذیرفته شده در بورس اوراق مشارکتی محسوب می شوند که با هدف تامین مالی به وسیله شرکت‌ های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار انتشار می یابند و این گونه اوراق در بورس اوراق بهادار قابلیت خرید و فروش را خواهند داشت.

خرید اوراق مشارکت چگونه است؟ 

به بخش جذاب مقاله یعنی نحوه خرید اوراق مشارکت رسیدیم. هر گروه از اوراق به وسیله نهاد یا سازمان خاصی انتشار می یابند که شیوه خرید هر کدام از آن ها با یک دیگر متفاوت است، لذا ما در اینجا به دسته ‌بندی این اوراق و نحوه خرید آنها اشاره کرده ایم :

• خرید اوراق مشارکت شرکت‌ های بورسی : اوراق مشارکت بورسی مربوط به شرکت‌ هایی هستند که سهام آنها در بازار سرمایه عرضه شده است، لذا اوراق این شرکت ‌ها متفاوت با اوراق منتشر شده از طرف شهرداری‌ها یا سازمان ‌های دولتی است، به همین خاطر خرید اوراق مشارکت شرکت‌ های بورسی از طریق بازار سرمایه امکان ‌پذیر است. همین طور نیاز به دریافت کد بورسی داشته و انجام معاملات به صورت آنلاین انجام می شود.
• خرید اوراق مشارکت سازمان ‌های دولتی : قسمت عمده‌ ای از اوراق مشارکت مربوط به اوراق سازمان‌ ها، نهادها و شرکت‌ های دولتی بوده که برای تامین مالی پروژه‌ های خود اقدام به انتشار اوراق می ‌نمایند. این اوراق در بازار سرمایه عرضه نشده و برای خرید آنها باید به بانک‌های عامل که اطلاع ‌رسانی می‌ شود، مراجعه کرد. همچنین برای فروش آنها نیز باید به همین بانک‌ها مراجعه نمود.
• خرید اوراق مشارکت بانک مرکزی : اوراقی که از طرف بانک مرکزی انتشار می یابد، اغلب به دو صورت خواهد بود. بخشی از آن ها مربوط به خود دولت بوده که در راستای اهداف اقتصادی و سیاست ‌های بودجه ‌ای دولت انتشار می یابد. بخشی دیگر ولی مربوط به شرکت ‌های غیربورسی بوده که برای تامین مالی پروژه ‌های خود منتشر می‌کنند. در هر صورت خرید این گونه اوراق از جانب بانک‌ های عامل انجام می شود. نکته مهمی که در خصوص خرید اوراق مشارکت باید در نظر داشته باشید این است که قیمت اسمی هر برگه اوراق معادل ۱۰۰ هزار تومان است. شما باید حداقل ۱۰ عدد از این اوراق را که قیمت حداقلی ۱۰۰ هزار تومان دارند، خریداری کنید یعنی حداقل جمعا باید ۱ میلیون تومان اوراق خریداری کنید.

نکات مهم در مورد سود اوراق مشارکت

۱) سود اوراق مشارکت از پرداخت مالیات معاف است و این موضوع هم یکی از جذابیت های سرمایه گذاری در اوراق مشارکت محسوب می شود.

۲) سررسید پرداخت سود ۱ یا ۳ ماهه است. هرچه دوره های پرداخت سود کوتاه تر باشد، برای سرمایه گذار از جذابیت بیشتری برخوردار خواهد بود.

۳) سود اعلامی اوراق مشارکت برای دوره ۱ ساله به صورت معمول بین ۲۰ الی ۲۲ درصد است. لذا هرچه درصد سود بیشتر باشد، خرید اوراق آن جذاب تر خواهد بود.

۴) برخی اوقات به دلیل کمبود نقدینگی و رقابت برای جذب منابع با بانک ها برخی از ناشران اوراق علاوه برسود اعلامی، سود ۳ درصدی برای یکسال را بر روی تابلو معاملاتی تضمین می کنند.

حتما بخوانید : اوراق اختیار فروش تبعی چیست | نکات {طلایی} و {جادویی} اوراق

۵) سود تضمین شده اوراق مشارکت به صورت علی الحساب به سرمایه گذار پرداخت می شود و این بدین معنی است که بعد از پایان پروژه و در سررسید نهایی، ناشر اوراق موظف است سود قطعی پروژه را محاسبه کند و در صورتی که سود قطعی پروژه بیشتر از سود علی الحساب پرداختی به سرمایه گذار باشد مابه التفاوتش را به سرمایه گذار پرداخت کند. البته این را هم باید در نظر داشت؛ در صورتی که سود قطعی پروژه از سود پرداختی کمتر باشد، جبران مابه التفاوت به عهده ی ضامن اوراق مشارکت است و ضرر و زیانی از این بابت متوجه سرمایه گذار نخواهد بود.

۶) معمولا اوراق مشارکت بی نام منتشر می شوند و فردی که این اوراق را دارد مالک آن شناخته می شود، لذا می بایست از اوراق مشارکت هم مانند اسکناس و بلکه بیشتر از آن مراقبت کنید. البته بانک ها معمولا این امکان را در اختیار خریداران اوراق مشارکت قرار می دهند که خریدار بتواند اوراق خود را در بانک به امانت بگذارد تا از مواردی مانند سرقت، آتش سوزی و … حفظ شود.

۷) سود اوراق مشارکت در فواصل زمانی تعیین شده مانند ۱ یا ۳ ماهه و از طریق برگه هایی که همراه اوراق مشارکت تحویل داده می شود، به خریدار پرداخت می شود. خریداری که اوراق مشارکت را پیش خود نگه می دارد موقع تحویل برگه های دریافت سود به بانک باید اصل اوراق مشارکت را هم همراه داشته باشد تا مالکیت فرد بر این اوراق توسط بانک احراز شود. البته همان طور که پیش تر هم گفتیم، خریدار اوراق مشارکت می تواند اوراق خود را نزد بانک به امانت بسپارد و با پرداخت کارمزد جزیی از بانک بخواهد تا سود اوراق را در سررسید های تعیین شده به صورت منظم به حسابش واریز نماید.

۸) این را در خاطر داشته باشید که طرح های توسعه که برای تامین مالی آن ها اوراق مشارکت منتشر می شود عمدتا طرح های زمان بر هستند، لذا اوراق مشارکت هم معمولا با سررسیدهای ۳ تا ۴ ساله منتشر می شوند، ولی چنانچه خریدار اوراق به هردلیلی پیش از دوره سررسید به پول خود نیاز داشته باشد، می تواند با مراجعه به یکی از شعب بانکی که اوراق را از آن خریداری کرده ضمن تحویل اوراق مربوطه به بانک، اصل پول خود را دریافت کند. طبیعتا سودهای دریافتی تا تاریخ تحویل اوراق به بانک به عنوان سود دوره ی مشارکت به فرد تعلق می گیرد. البته به صورت معمول در صورت تسویه زودتر از موعد بانک ها نرخ سود قابل پرداخت به مشتری را کمی کاهش می دهند مثلا از ۲۰ درصد به ۱۹ درصد و مابه التفاوت نرخ جدید با نرخ پرداختی تا اون زمان را از مشتری دریافت می کنند.

حتما بخوانید : اوراق سخاب در بورس | همه چیز راجب اوراق سخاب در بورس

۹) در صورتی که اوراق مشارکت در بورس یا فرابورس هم پذیرفته شده باشند، دارنده ی این اوراق می تواند برای فروش آن ها قبل از سررسید به یکی از شرکت های کارگزاری بورس مراجعه کند و نسبت به فروش اوراق خود اقدام کند. در این صورت طبیعتا اوراق مشارکت هم مثل سهام براساس قیمتی که در بورس برای آن متقاضی وجود داشته باشد فروخته می شود و سود دارنده اوراق مشارکت هم از بابت تسویه زودتر از موعد کاهش پیدا نخواهند کرد.

۱۰) بین نسبت ریسک به ریوارد رابطه مستقیمی وجود دارد. با توجه به این که اوراق مشارکت بازدهی تضمین شده ای دارند و ریسکی متوجه سرمایه گذار نمی کنند، لذا بازده مورد انتظار اوراق مشارکت در قیاس با دیگر انواع اوراق بهادار به مراتب پایین تر می باشد.

نتیجه گیری و کلام پایانی

این نکته بسیار حائز اهمیت است که در واقع بیشتر انواع اوراق مشارکت‌ از نوع ساده و با نام خواهند بود، همین طور بدانید که اوراق مشارکتی مانند؛ قابل تبدیل به‌ سهام و قابل‌ تعویض با سهام‌ های سایرین خیلی مورد استقبال و استفاده افراد قرار نمی گیرد. امیدواریم که از محتوای این مقاله استفاده برده باشید و سرمایه گذاری های پر سودی در آینده داشته باشید، در ادامه لینک مقالاتی برای شما آورده شده است که می تواند آگاهی شما را در خصوص با بهترین نوع سرمایه گذاری در سال های پیش رو، افزایش دهد، پس حتما از آن ها استفاده نمایید.

در انتها امیدوارم متوجه شده باشید که انواع اوراق مشارکت در ایران کدام است و سود هر یک چقدر می باشد.

تا به حال شده است که برای سرمایه گذاری روی انواع اوراق مشارکت اقدامی انجام دهید؟ (حتما تجربیاتتون رو بنویسید تا دیگران هم استفاده کنند)

پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید: 

در سال ۹۹ کجا سرمایه گذاری کنیم؟

پیش بینی قیمت جهانی طلا در سال ۲۰۲۰

نرخ بازگشت سرمایه چیست؟