معاملات اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب در بانک ها ممنوع اعلام شد و این اوراق در بازار سرمایه قابلیت معامله دارند. اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب پیش از این خارج از بورس و در شعب منتخب بانک ملی معامله می شد. تحت تاثیر قرار گرفتن بازار سرمایه و نرخ سهام شرکت ها از نرخ های مورد معامله اخزا و نیاز پیمانکاران به نقدینگی و عدم تسلط کافی فروشندگان به بازار بورس موجب شد تا اسناد بعدی خارج از بورس و داخل شبکه بانکی تحت عنوان اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب با نام اختصاری سخاب منتشر و مورد معامله قرار گیرد. از سال ۱۳۹۶ اما طی مجوز بانک مرکزی و دستورالعمل بانک ملی، نقل و انتقال سخاب در داخل شعبه منتشر کننده اوراق مجاز گردیده است و در این مطلب سعی داریم همه چیزی که در مورد این اوراق باید بدانید را به شما آموزش دهیم (آخرین بروزرسانی سال ۱۴۰۲)

اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب

دولت جمهوری اسلامی ایران در انتهای سال ۱۳۹۴ اقدام به انتشار اوراق مشارکت طرح های عمرانی دولت به جهت پرداخت مطالبات معوق پیمانکاران نمود. اوراق مذکور که در ابتدا با عاملیت بانک سپه به جهت حوزه وزارت نیرو و عاملیت بانک مسکن در حوزه وزارت راه و ترابری با نرخ سود ۲۱ درصد سالیانه با سررسید های ۴ ساله منتشر گردید و به عنوان پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران واگذار شد.

در سال ۱۳۹۵ با کاهش تورم و کاهش نرخ رسمی سود بانکی، اوراق بعدی با نرخ ۱۸ درصد، ۱۶، و نهایتا ۱۵درصد سود سالیانه منتشر گردیده و در چند مرحله در اختیار پیمانکاران قرار گرفت. همچنین اوراق اسناد خزانه اسلامی نیز به موازات به عنوان اوراق کوتاه مدت با تضمین بانک مرکزی با سررسید های کمتر از یک سال منتشر و برای تسویه بخشی از مطالبات پیمانکاران استفاده شد.

اسناد مذکور با موافقت سازمان بورس اوراق بهادار تحت عنوان اخزا در تابلوی بورس پذیرش، و بصورت رسمی و شفاف داد و ستد شد. اسناد خزانه اسلامی بانکی با نماد سخاب ۱ تا ۷ برای تسویه بدهی پیمانکاران منتشر شده بوده و سررسید آن در همان سال مالی انتشار اوراق است.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و …  بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید. 

دریافت کد بورسیسریع و رایگان

با توجه به حجم بالای اوراق بدهی و اعتقاد بعضی فعالان بازار به تاثیر منفی انتشار اوراق بدهی بر ارزش معاملات، سازمان بورس از پذیرش این اوراق در بازار ممانعت کرده و معاملات ثانویه، به بانک ملی ارجاع شده است. اوراق سخاب از روز ۲۴ ام تیرماه در شعب منتخب بانک ملی قابل معامله شد.

یک کارشناس مالی و مسئول معاملات اوراق سخاب در شعبه مهر ملی بانک ملی شعبه میرداماد در این خصوص اعلام کرد؛ دارنده اوراق سخاب می تواند پس از یافتن مشتری، به شعب منتخب بانک ملی مراجعه کرده و اوراق را انتقال دهد. فروشنده یا دارنده اوراق، پیمانکاران هستند و هر فرد حقیقی یا حقوقی می تواند برای خرید مراجعه کنند.

پیمانکارانی که برای سازمان های دولتی کار کرده اند، به جای مطالبات خود اوراق دریافت کرده اند. این اوراق کاملا رسمی است و در زمان نقل و انتقال، نماینده سازمان بورس در شعبه حضور دارد و معامله را تایید می کند. در حال حاضر این شعبه، نقل و انتقال اوراق سخاب ۲ را انجام می دهد.

حتما بخوانید : اوراق قرضه چیست

---

معمولا دارنده اوراق به سبب نیاز به نقدینگی، با کسر ۲۰ تا ۳۰ درصد از مبلغ اسمی اوراق، اقدام به فروش اوراقی که سررسید آنها تقریبا ۴ ماه دیگر است، می کند. هر چند در نگاه اول چنین معامله ای غیر منطقی به نظر می رسد؛ اما پیرامون این موضوع از دفاتر چند تن از مراجع تقلید سوال شده و این معامله، از لحاظ شرعی و قانونی هیچ گونه ایرادی ندارد.

خرید اوراق سخاب

خرید و فروش اوراق اسناد خزانه اسلامی بانکی تحت عنوان اوراق سخاب در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران صورت می پذیرد. فرآیند خرید اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب تشابه زیادی با دیگر اوراق بهادار با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و انواع صکوک دارد.

به منظور خرید سخاب تنها کافی است به یکی از کارگزاری‌ های عضو فرابورس ایران مراجعه کرده و نسبت به تکمیل فرم خرید اوراق بهادار اقدام کرد. همچنین در صورتی که متقاضی کد بورسی نداشته ‌باشد، می‌تواند پس از مراجعه به یکی از کارگزاران عضو فرابورس ایران، نسبت به دریافت کد بورسی اقدام کرده و پس از آن برای خرید سخاب به صورت حضوری یا آنلاین اقدام نماید.

حتما بخوانید : خرید و فروش اوراق خزانه اسلامی از صفر تا ۱۰۰

---

این اوراق در هر زمانی در بازار قابل خرید و فروش است. به علت وجود بازار گردانان متعدد، سخاب از درجه نقد شوندگی بالایی برخوردار است. به بیانی دیگر، بازار گردانان در هر روز، از آغاز ساعت معاملاتی در بازار حضور خواهند داشت و همزمان اقدام به ارسال سفارش خرید و فروش در بازار می ‌کنند، لذا این اوراق در هر زمان قابل خرید و فروش به قیمت روز هستند.

قیمت ‌گذاری این اوراق به وسیله محاسبه ارزش فعلی جریانات آتی آن حاصل می شود، لذا به منظور محاسبه ارزش فعلی سخاب کافی است مبلغ اسمی اوراق با توجه به نرخ مورد انتظار سرمایه ‌گذار و زمان باقی مانده تا سررسید تنزیل گردد.

فرآیند انتشار و فروش اسناد خزانه اسلامی چگونه است؟

وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت، سخاب را از محل ردیف بودجه اختصاص یافته، انتشار می دهد. دستگاه‌ های ذی ‌ربط نیز طبق بودجه اختصاص یافته و اولویت ‌بندی، لیست پیمانکاران طلبکار از دولت را به بانک عامل معرفی می کنند. (این که اوراق اختیار فروش تبعی چیست را همین الان در این مطلب یاد بگیرید)

در واقع پس از احراز هویت و اخذ اطلاعات مورد نیاز به وسیله بانک عامل، لیست پیمانکاران به فرابورس ایران اعلام می شود. سپس حداکثر ظرف ۱۰ روز کاری، اطلاعات در سامانه معاملات ثبت شده و پیمانکاران می ‌توانند نسبت به فروش سخاب در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران اقدام نمایند.

مزایای انتشار اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب

• معاف از مالیات بودن درآمدها و معاملات این اوراق
• فراهم آوردن بستر لازم جهت توسعه ابزارهای مالی بازار
• کشف نرخ سود بدون ریسک مورد انتظار بازار در اقتصاد کشور
• استخراج انتظارات بازار از نرخ سود بدون ریسک با سررسیدهای گوناگون
• کمک به حفظ استقلال کشور با استفاده از تامین مالی داخلی دولت و کاهش استقراض بین ‌المللی
• کمک به سیاست‌ های پولی و مالی برای اعمال سیاست‌ های بهینه جهت تنظیم و کنترل انتظارات بازار

نحوه نقد کردن اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب توسط پیمانکاران

اوراق بدهی یا دارای کوپن پرداخت سود هستند یا بدون کوپن پرداخت سود. دارنده اوراق صرفا می ‌تواند در سررسید با مراجعه به منتشرکننده اوراق، مبلغ اسمی اوراق را از منتشرکننده اوراق یا ضامن آن (در اینجا دولت است) دریافت نماید. اوراق خزانه اسلامی که با نام اخزا یا سخاب در بازار معروف گردیده‌ اند، از نوع بدون کوپن دریافت سود است که به مبلغ اسمی یک میلیون ریال (صد هزار تومان) منتشر گردیده‌اند.

حتما بخوانید : انواع بازارهای بورس اوراق بهادار

---

لذا اگر دارنده تمایل داشته باشد مبلغ اسمی اوراق را دریافت نماید باید تا سررسید آن صبر کند (سررسید این اوراق معمولا از زمان انتشار کمتر از یک سال است). در این حالت پیمانکار باید شماره حساب و اطلاعات خود را در فرابورس ثبت نماید (بهتر است این کار از طریق یک کارگزار بورس انجام شود). در سررسید ارزش اسمی اوراق توسط فرابورس به حساب معرفی شده واریز می‌ شود.

سوالات پرتکرار درباره اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب

نقد شوندگی اوراق سخاب چقدر است؟ ریسک نقد شوندگی به معنی احتمال عدم فروش اوراق بهادار است. یکی از اهداف پذیرش سخاب در فرا بورس ایران، کاهش ریسک برای دارندگان این اوراق است، زیرا به دلیل وجود بازار بزرگ و نقد شونده اوراق بهادار با درآمد ثابت در بازار، دارندگان این اوراق می ‌توانند در هر زمان نسبت به فروش اوراق خود در بازار اقدام نمایند.

هدف از انتشار اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب چیست؟ این اوراق، با هدف تسویه بدهی‌ های دولت به طلبکاران غیر دولتی، کنترل نقدینگی بازار، اجرای سیاست ‌های پولی، تأمین کسری بودجه و مدیریت بازار منتشر می ‌شود. همین طور این ابزار، اساسی ‌ترین ابزار بازار پول به منظور اعمال سیاست‌ های پولی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود.

سود میان دوره‌ ه­ای در سخاب چقدر است؟ نرخ سود این اوراق صفر است و هیچ ‌گونه پرداخت میان دوره ‌ای در آن وجود ندارد.

شرایط فروش سخاب چگون است؟ دارندگان سخاب، قادرند با مراجعه به یکی از کارگزاری‌ های عضو فرابورس ایران، به صورت حضوری یا آنلاین، برای فروش اوراق خود اقدام نمایند.

مبنای قیمت گذاری اوراق سخاب در هنگام فروش چیست؟ قیمت این اوراق با در نظر گرفتن دو عامل نرخ سود مورد انتظار بازار و فاصله تا سررسید اوراق مشخص می شود. هرچه به سررسید نزدیک می ‌شویم، قیمت سخاب به قیمت اسمی آن نزدیک ‌تر خواهد شد. همچنین با افزایش نرخ بازده مورد انتظار بازار، قیمت بازاری سخاب کاهش می یابد.

تسویه وجوه سخاب، پس از معاملات چگونه انجام می شود؟ تسویه وجوه ناشی از معاملات این اوراق، مطابق ضوابط معاملات بازار به وسیله شرکت سپرده‌ گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه انجام شده و وجوه ناشی از فروش این اوراق یک روز کاری پس از معامله به حساب فروشنده واریز می شود. در سایت فرابورس، لیست اوراق بدهی منتشر شده به همراه مشخصاتی همچون حجم انتشار، حجم پذیرش، مبلغ اسمی هر ورقه، بازدهی، بازار گردان، تاریخ انتشار و دیگر مدارک و مستندات، در دسترس است.

تفاوت سخاب با سایر اوراق بهادار چیست؟ تفاوت اصلی این اسناد با دیگر اوراق بهادار، در سررسید آن و پرداخت سود است. این اوراق عموما سررسیدی کم تر از یک سال داشته و معمولا سررسید آن ها به صورت ۴، ۱۳، ۲۶ و ۵۲ هفته ‌ای است. سخاب بدون سود بوده و هیچ‌ گونه پرداخت میان دوره‌‌ای تحت عنوان سود ندارند و سرمایه گذاران از مابه ‌التفاوت قیمت خرید اوراق و ارزش اسمی دریافتی آن در سررسید، منتفع می شوند. دارندگان اوراق، مبلغ اسمی را در سررسید از دولت دریافت می ‌کنند. همه چیز درباره اوراق سلف موازی را به زبان ساده اینجا توضیح دادیم.

نتیجه گیری و کلام آخر

سخاب یا اسناد خزانه اسلامی در زمره اوراق بهادار با نامی قرار می‌گیرند که بیانگر تعهد دولت ‌ها به بازپرداخت مبلغ اسمی آن‌ ها در آینده است. سخاب از ابزارهای مالی با ماهیت بدهی بوده که بدون کوپن سود منتشر می‌شود و هدف اصلی آن، تامین کسری بودجه دولت ها می باشد. اوراق خزانه اسلامی که با نام اخزا یا سخاب در بازار معروف گردیده‌اند، از نوع “بدون کوپن” دریافت سود است که به مبلغ اسمی ۱ میلیون ریال (۱۰۰ هزار تومان) منتشر گردیده ‌اند.

اسناد خزانه مرسوم در دنیا توسط دولت به رقمی کمتر از قیمت اسمی به خریداران فروخته شده و از منابع مالی حاصل از فروش، بدهی‌های دولت پرداخت می ‌شود، ولی به دلیل اشکالات فقهی وارد بر این روش، دولت جمهوری اسلامی ایران، این اوراق را صادر و به شکل مستقیم به طلبکاران غیر دولتی واگذار می ‌کند. دارنده اوراق در صورت نیاز به وجه نقد، این اوراق را در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران به فروش می ‌رساند. در نظر داشته باشید که سخاب همانند سایر اوراق بهادار طبق مکانیزم عرضه و تقاضا در بازار معامله می‌ شود، لذا امکان دارد تحت تاثیر ریسک نوسانات قیمتی قرار بگیرد.

امیدوارم اطلاعات خوبی را از این مقاله آموزشی با عنوان اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب کسب کرده باشید.

هر سوال یا ابهامی در خصوص اوراق سخاب داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید.

امکان معامله اسناد خزانه اسلامی بانکی سخاب در بازار سرمایه وجود دارد؛ اطلاعات بیشتر: سخاب در بورس

در صورتی که تمایل به خرید و یا فروش اوراق سخاب را دارید فرم زیر را پر کنید تا در اولین فرصت با شما تماس بگیریم: