در آموزش بورس, بورس, کاربردی
پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟
پذیره نویسی در بورس اصطلاحا عبارت است از عملی حقوقی که در پی آن فرد متعهد می گردد با تامین بخشی از سرمایه در شرکت سهامی عام سهیم گردد. جالب است بدانید که در فرآیند پذیره نویسی در بورس شخص متعهد می شود که مبلغی را برابر با میزان تعیین شده در برگه تعهد سهام بپردازد و در مقابل، پس از تشکیل شرکت تعداد مشخصی سهام کسب کند و به اندازه سرمایه خود در سود و زیان شرکت سهیم گردد. حال سوال اینجاست که منظور از پذیره نویسی در بورس چیست و چگونه در بورس پذیره نویسی شرکت کنیم که قصد داریم در این مطلب به صورت کامل توضیح دهیم و در انتها هم شرایط پذیره نویسی در بورس را کاملا شرح دهیم که قطعا میتواند جذاب باشد، پس با کد بورسی تا انتها همراه باشید.
پذیره نویسی در بورس
افرادی که با بازار بورس یا با مباحث حقوقی مالی در ارتباط هستند، به احتمال زیاد اصطلاح “پذیره نویسی” برخورد داشته اند. یکی از موارد حائز اهمیت در این اصطلاح، تعهد و تسهیل تامین مالی است. در حقیقت این فرآیند، حضور اشخاصی که قصد سهامداری در شرکت ها را دارند، ساده تر کرده است و به تامین مالی بهتر و سریع تر شرکت ها کمک شایانی کرده است. در این مطلب قصد داریم توضیح بدیم که پذیره نویسی چیست و انواع روش های مختلف پذیره نویسی به چه صورت است و پذیره نویسی چه تفاوتی با عرضه اولیه دارد. پذیره نویسی در لغت به معنی “نوشتن و امضا کردن در پای سند و نوشته” است. در حقیقت، پذیره نویسی به تعهد انجام کار یا تعهد امری که در آن نوشته و سند شرح داده شده، می گویند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام رایگان نمایید.
همچنین پذیره نویسی به معنی فرآیند خرید اوراق بهادار از ناشر یا نماینده قانونی او و پرداخت یا تعهد پرداخت وجه کامل آن طبق قرارداد نیز است. به بیانی دیگر پذیره نویسی، عملی است که به واسطه آن شخصی تعهد می کند بخشی از سرمایه شرکت را متقبل شود و در شرکت سهامی عام شریک شود. موسسان شرکت سهامی عام، بخشی از سرمایه را به وسیله فروش سهام به مردم تامین می کنند. بر اساس ماده ۳۸ قانون تجارت، شرکت سهامی عام، وقتی تشکیل می شود که کلیه سهام آن تادیه شود، بدین معنی که تشکیل شرکت، زمانی امکان پذیر است که کل سرمایه چه از جانب موسسان و چه از طرف مردم تعهد شده باشد.
پذیره نویسی در بورس به چه معناست ؟
پذیره نویسی به صورت کلی مرحله پیش از عرضه اولیه است. در پذیره نویسی شرکت هنوز راه اندازی نشده است و خریدارانی که در پذیره نویسی شرکت می کنند، در حقیقت در تامین سرمایه شرکت مشارکت داشته اند. شرکت ها اغلب می بایست اول به سایت فرابورس در بخش بازار سوم یا بورس در قسمت ناشران مراجعه نمایند و با توجه به شرایطی که دارند، بازار خود را انتخاب کنند. این را در نظر داشته باشید که فرابورس از ۴ بازار مختلف برخوردار است و بورس نیز دارای ۲ نوع بازار است. شرکت ها پیش از پذیره نویسی باید شرایط خود را بسنجند و طبق نیازمندی های همان بازار، مستندات خود را آماده کرده و ارائه دهند.
در این فرایند، شرکت درصد کوچکی از سهم خود را که عموما کمتر از ۱ درصد است، برای فروش به بانک ارائه می دهد و دیگر معامله ای انجام نمی شود تا مراحل ثبت شرکت انجام شود. پذیره نویسی در حقیقت عملی حقوقی است که به دنبال آن شخص متعهد خواهد شد تا بخشی از سرمایه شرکت را تامین مالی نماید. پروسه پذیره نویسی مستلزم تهیه طرحی از طرف موسسان شرکت است که لازم است به امضای همه آن ها رسیده باشد و به اداره ثبت شرکت ها و در نقاطی که اداره ثبت شرکت ها وجود ندارد، به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم گردد.
شرایط پذیره نویسی شرکت در بورس
گفتنی است که در شرکت های سهامی عام، حداقل ۳۵ درصد سرمایه شرکت باید تأدیه شود. یعنی پرداخت کل سرمایه اجباری نیست ولی حداقل ۳۵ درصد باید تعهد به پرداخت شود که این کار از طریق بانک انجام می شود. اعلام تعهد پرداخت سرمایه به وسیله سهامداران در صورت جلسه ای که به امضای همه آن ها می رسد، درج می شود. هر کسی در مقابل نام خود میزان سرمایه تعهدی و مبلغی را که حاضر است بی درنگ پرداخت کند، نوشته و امضا می کند. در حقیقت، آنها باید ورقه ای را تحت عنوان “ورقه تعهد سهم” که نشان از قبول و تعهد پرداخت بهای سهم است، تکمیل و امضا نمایند. به این کار “پذیره نویسی” گفته می شود.
حتما برایتان جالب است : آموزش مفاهیم اولیه بورس | مفاهیم اولیه بورس به زبان ساده
در ادامه و در طول مهلتی که در اعلامیه پذیره نویسی معین شده است ،علاقه مندان به بانک می روند، ورقه تعهد سهم را تکمیل کرده، امضا می زنند و مبلغی را که باید به صورت نقد پرداخت شود تأدیه و رسید می گیرند. امضای ورقه تعهد سهم، به خودی خود نیازمند قبول اساسنامه شرکت و تصمیم های مجامع عمومی شرکت است. ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم و با درج تاریخ به امضای پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او خواهد رسید. نسخه دوم ورقه تعهد سهم یاد شده با قید رسید وجه و با مهر و امضای بانک به پذیره نویس داده خواهد شد.
پذیره نویسی در صندوق های سرمایه گذاری
اخیرا صندوق های سرمایه گذاری دولتی با نام های دارا یکم و پالایش (دارا دوم) روانه بازار بورس شده است و دارا سوم نیز به همین صورت. در این فرآیند دولت با ارائه اطلاعات اولیه و شفاف سازی کامل تصمیم به تشکیل چند صندوق سرمایه گذاری گرفت تا بخشی از دارایی های خود را در صنایع مختلف برای فروش در اختیار مردم قرار دهند. در این فرآیند همه جزئیات مثل ارزش موجود و به روز دارایی های مربوط به صندوق، به صورت کامل برای تمام افراد انتشار می یابد. این صندوق ها از نوع ETF یا همان قابل معامله محسوب می شوند.
افراد پس از کسب اطلاعات مورد نظر، برای پذیره نویسی از درگاه های اعلام شده اقدام می کنند و با توجه به چهارچوب های منتشر شده، به میزان اعلام شده یا کمتر، قادر خواهند بود خرید خود را انجام دهند. دولت یک بازه زمانی بدین منظور در نظر گرفته می شود. با توجه به شرایط صندوق های مذکور، مدت زمانی تا بازگشایی صندوق به طول می انجامد که معمولا ۱ ماه است و بعد از آن افراد قادر به خرید و فروش واحدها به صورت مستقیم در بورس خواهند بود.
انواع روش های پذیره نویسی کدام است؟
پذیره نویسی با دو روش صورت می پذیرد؛ تعهد پذیره نویسی و بهترین کوشش. در پروسه تعهد پذیره نویسی، کارگزار یا متعهد پذیره نویس، متعهد می شود باقی مانده اوراق بهاداری را که تا پایان دوره فروخته نشده است، خریداری کند. همچنین کارگزار پذیره نویس باید به سازمان بورس وثیقه و شواهد لازم را ارائه دهد و این اطمینان را به وجود آورد که می تواند به تعهدات پذیره نویسی خود عمل نماید.
حتما برایتان جالب است : عرضه سهام شرکت های دولتی در بورس – جزئیات کامل به زبان ساده
یکی از مزایای روش تعهد پذیره نویسی، جلوگیری از رفتارهای سفته بازانه در هفته های آغازین عرضه سهام شرکت ها در بازار سرمایه است و همچنین باعث می شود سهام زودتر به قیمت واقعی خود در بازار نزدیک شود. با این کار واسطه ها در بازار حذف خواهند شد و میزان ریسک سرمایه گذاری روی سهام شرکت های تازه وارد، کاهش محسوسی پیدا خواهد کرد. در روش بهترین کوشش، شرکت تامین سرمایه بیشترین تلاش را برای فروش اوراق استفاده می کند، ولی امکان دارد تعدادی از آن ها فروخته نشوند و تعهدی در مورد خرید تمامی اوراق وجود ندارد.
مهلت پذیره نویسی چقدر است؟
بر اساس تبصره یک ماده ۲۳ قانون بازار اوراق بهادار، سازمان بورس تعیین کننده مدت زمان انجام پذیره نویسی خواهد بود که این مدت اغلب بیشتر از ۳۰ روز نخواهد بود. با این وجود سازمان بورس می تواند با تقاضای موسسان و احراز ادله مستدل، حداکثر ۳۰ روز دیگر پذیره نویسی را تمدید نماید. تبصره ۲ همین ماده مقرر کرده است که نتایج توزیع و فروش اوراق بهادار باید به سازمان اطلاع داده شود.
این امر جهت حفظ حقوق سرمایه گذاران است تا سرمایه آن ها بدون دلیل در بانک باقی نماند. تبصره ۳ ماده فوق پیش بینی کرده که استفاده از وجوه دریافتی، بعد از تکمیل پروسه عرضه عمومی به وسیله سازمان مجاز است. از طرفی در تبصره ۴ این ماده این طور عنوان شده است که در صورت عدم تکمیل پروسه عرضه عمومی، وجوه تادیه شده باید حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز به سرمایه گذاران عودت داده شود.
ورقه تعهد سهم چه مواردی را شامل می شود؟
شایان ذکر است که تعهد پذیره نویسی، با ورقه تعهد سهم اعتبار پیدا می کند که این امر از قانون فرانسه اقتباس و در لایحه قانونی ۱۳۴۷ ذکر شده است. این ورقه به پذیره نویسان این امکان را می دهد تا اطلاعاتی درباره شرکت کسب نمایند.
بر اساس ماده ۱۳ لایحه قانونی ۱۳۴۷ ورقه تعهد سهم مشمول موارد زیر می باشد :
- سرمایه شرکت
- نام، موضوع و مرکز اصلی
- مدت زمان تشکیل شرکت
- هویت و نشانی کامل پذیره نویس
- تعداد سهام، مبلغ اسمی آن و همچنین مبلغی که در موقع پذیره نویسی باید پرداخت شود.
- نام بانک و شماره‌حسابی که مبلغ لازم به وسیله پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
- شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن و سرانجام درج این که پذیره نویس باید مبلغ پرداخت نشده سهام مورد تعهد را مطابق با مقررات اساسنامه شرکت پرداخت نماید.
پذیره نویسان چند نفرند و ویژگی آن ها چیست؟
در شرکت سهامی عام هیئت مدیره از حداقل ۵ نفر از صاحبان سهم تشکیل می گردد، به همین خاطر تعداد پذیره نویسان باید به حدی باشد که کل شرکا از ۵ نفر کمتر نباشند. قانون برای حداکثر تعداد شرکا، شرطی را تعیین نکرده است، لذا امکان دارد این تعداد بین ۵ تا چندین هزار نفر باشد.
حتما برایتان جالب است : تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بورس چیست؟
همه افرادی که دارای اهلیت هستند، قادر خواهند بود در پذیره نویسی یک شرکت تازه راه اندازی شده شرکت داشته باشند، چه اشخاص حقیقی و چه اشخاص حقوقی؛ با این وجود اشخاص حقوقی در حدود هدف و اساسنامه خود مجاز به این امر هستند. از آن جایی که پذیره نویسی یک عمل تجاری به حساب نمی آید، لازم نیست حتما اشخاص حق تجارت داشته باشند.
تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی در بازار سرمایه
- عرضه اولیه یک بازه قیمتی مشخص دارد، ولی پذیره نویسی با قیمت اسمی ۱۰۰ تومان صورت می پذیرد.
- نخستین و حائز اهمیت ترین تفاوت این است که پذیره نویسی در مورد شرکت هایی انجام می شود که هنوز فعالیت خود را آغاز نکرده اند و برای تامین سرمایه اقدام به پذیره نویسی می نمایند. ولی عرضه اولیه مربوط به شرکت هایی است که برای اولین بار سهام آن ها در بورس عرضه می شود. این شرکت ها ثبت و تاسیس شده اند و مدتی از زمان فعالیت شان می گذرد، ولی تا کنون سهام خود را روانه بازار بورس نکرده اند و شرکت فعالیت روزانه و سالیانه خود را دارد.
- عرضه اولیه به شکل کلی در ابتدا سوددهی قابل توجهی خواهد داشت، به همین خاطر هر شخص تنها می تواند تعداد سهم محدودی را خریداری کند. برای مثال اعلام شده است که برای عرضه اولیه تنها هر شخص می تواند ۱۵۰۰ سهم خریداری کند و حدودا هر شخص تنها ۲۵۰ هزار تومان می تواند روی این عرضه اولیه سرمایه گذاری نماید که با توجه به میزان مشارکت مردم در عرضه، حجم تخصیص گرفته به افراد تعیین می شود، اما همواره قیمت در سقف قیمتی کشف قیمت می شود و سفارشات باید بر مبنای سقف قیمت اعلام شده ثبت شوند تا فرآیند تخصیص به صورت درست انجام شود.
- بازه زمانی عرضه اولیه برای ثبت سفارش از ۲ الی ۳ ساعت است و پس از آن نماد مورد نظر مانند دیگر نمادهای بورسی خرید و فروش می شود، ولی انجام پذیره نویسی در بیشتر اوقات در یک بازه زمانی ۳۰ روزه است. تا مراحل بعدی ثبت و آغاز فعالیت شرکت و عرضه اولیه امکان دارد چندین ماه زمان لازم باشد.
- پذیره نویسی پیش از عرضه اولیه انجام می شود و خریداران به نوعی سرمایه اولیه شرکت را برای فعالیت های مختلف و سودآوری تامین می کنند. پس از تشکیل شرکت طبق ورقه تعهد، اشخاص شرکت کننده در پذیره نویسی حق دریافت سهام دارند.
نتیجه گیری و کلام پایانی
بر اساس مطالب بیان شده در این مقاله، دانستیم که پذیره نویسی چیست و پذیره نویسی در صندوق های سرمایه گذاری چگونه انجام می شود. در ادامه دریافتیم که مهم ترین تفاوت پروسه پذیره نویسی و عرضه اولیه سهام، زمان قابل معامله شدن سهم در بازار سهام است. در عرضه اولیه بلافاصله در روز بعد از عرضه، نماد شرکت باز و آماده خرید و فروش می شود. در پذیره نویسی بعد از اتمام فرآیند، بایستی مراحل مربوط به ثبت شرکت دنبال شود. این مرحله امکان دارد روزها یا ماه ها طول بکشد. پس از اتمام این مراحل، شاهد بازگشایی نماد معاملاتی در بازار سهام و انجام خرید و فروش خواهیم بود.
گفتنی است که پذیره نویسی اقدامی برای تامین مالی راحت شرکت های سهامی عام است. برای شرکت هایی که قصد حضور در بورس را دارند، تأمین مالی شرکت به وسیله متعهد پذیره نویس، حضور و قدرت شرکت را تا حدی تضمین می کند. در حقیقت پروسه پذیره نویسی، پیوند دهنده بخش تقاضای منابع مالی و عرضه منابع مالی به حساب می آید. این موضوع می تواند به رشد رقابت، شفافیت و کیفیت نقل و انتقال منابع مالی کمک بسیار زیاد نماید.
همچنین باید در نظر داشت که در شرکت سهامی عام باید یک هیئت مدیره متشکل از حداقل ۵ نفر از میان صاحبان سهم تشکیل شود. بنابراین تعداد پذیره نویسان باید به حدی باشد که تعداد شرکا از ۵ نفر کمتر نباشد. قانون برای حداکثر تعداد شرکا، شرطی را تعیین نکرده و امکان دارد این تعداد بین ۵ تا هزاران نفر برسد.
دیدگاه
نظر بدهید