در بورس, سرمایه گذاری
قوانین بازار پایه – بازار پایه چیست ، تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه
شرکت ها، با توجه به شرایطی که دارند، یا در بورس حضور دارند یا فرابورس. چنانچه شرکتی دارای شرایط عضویت در بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس نباشد، عضو بازار پایه بورس خواهد شد. بازار پایه در پایین ترین سطح بازار فرابورس قرار دارد که شرایط عضویت شرکت ها در آن آسان تر در نظر گرفته شده است. حال نکته اینجاست که اصلا بازار پایه چیست؟ یا قوانین بازار پایه کدام است؟ قوانین جدید بازار پایه چه تغییراتی ایجاد کرده است؟
تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه در چیست؟ سهم های بازار پایه کدام اند و با چه شرایطی به بورس ورود می کنند؟ بازار پایه زرد فرابورس با دیگر بازارهای قرمز و نارنجی بازار پایه چه تفاوتی دارد؟ دامنه نوسان بازار پایه به چه صورتی است؟ و سوالاتی از این قبیل که در این مقاله آموزشی قصد داریم تا به این سوالات و به صورت کلی هر چیزی که در خصوص با قوانین بازار پایه وجود دارد، بپردازیم. لذا تا انتها این مطلب راهنمای بورسی با عنوان قوانین بازار پایه با سایت کد بورسی همراه باشید.
قوانین بازار پایه
همانطور که احتمالا میدانید بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس به حساب می آید که برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار به وجود آمده است. شرکت های بازار پایه بورس ، فرایند پذیرش را طی نخواهند کرد و به ۳ گروه کلی تقسیم بندی می شوند :
- شرکت هایی که در بازار بورس ثبت شده اند، ولی شرایط لازم برای پذیرش در بازارهای اصلی بورس را در اختیار ندارند.
- شرکت هایی که درخواست پذیرش ندارند و به علت الزام قانونی بایستی در بازار پایه درج نماد شوند.
- شرکت هایی که به علت از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، پذیرش آن ها لغو شده است. همانطور که به نظر می رسد، مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب ساده تر از بازار اول و دوم تعبیه شده است و به مراتب ریسک بیشتری از نمادهای دیگر بورسی خواهند داشت.
نکته مهم : بر اساس قوانین جدید بازار پایه ، شرکت های این بازار در ۳ بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز گروه بندی شده اند و دامنه نوسان روزانه آن ها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد در نظر گرفته شده است.
بازار پایه چیست ؟
همانطور که احتمالا میدانید، فرابورس از ۵ بازار برخوردار است که یکی از آن ۵ بازار، بازار پایه به حساب می آید. در این بخش از این مقاله قصد داریم به صورت کلی بازار پایه و قوانین مربوط به آن را مورد بررسی قرار دهیم و به نکات و اطلاعاتی که در خصوص با بازار پایه بورس باید بدانید، اشاره داشته باشیم. در ابتدا باید گفت که این بازار در راستای درج و نقل و انتقال سهام شرکت هایی به وجود آمده است که در سازمان بورس ایران ثبت شده اند، اما با این وجود امکان پذیرش آن ها در یکی از بازارهای بورس و فرابورس فراهم نیست.
بر اساس آنچه که تا بدین اینجا به آن اشاره کردیم، شرکت ها، با توجه به شرایطی که دارند، در بورس و یا فرابورس جای خواهند گرفت. چنانچه شرایط شرکتی به منظور عضویت در بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس فراهم نباشد، عضو بازار پایه خواهد شد. پیش تر هم اشاره شد که بازار پایه در پایین ترین سطح بازار فرابورس قرار دارد که شرایط عضویت شرکت ها در آن آسان تر در نظر گرفته شده است تا نقدینگی بورس شامل حال شرکت هایی در سطوح پایین تر هم شود.
پیش از این بازار پایه که خود عضوی از فرابورس به حساب می آید، به ۳ تابلوی الف، ب و ج تقسیم شده بود. هرچه در این بازار به پایین تر برویم، ریسک سرمایه گذاری در شرکت های آن افزایش پیدا خواهد کرد. به صورتی که پیش از این دامنه نوسان بازار پایه، به جز تابلوی ج که نامحدود بود، عدد ۱۰ درصد بود، ولی اخیرا، قوانین بازار پایه عوض شد که در ادامه این قوانین جدید را برای شما عزیزان توضیح می دهیم، ولی این را در نظر داشته باشید که دلیل تفاوت تابلوهای گوناگون بازار پایه، میزان سرمایه شرکت ها و معاملات آن ها خواهد بود.
قوانین جدید بازار پایه
در ابتدا باید گفت که نوسان شدید قیمتی روزانه، بسته به دامنه نوسان ۱۰ درصدی یا عدم وجود دامنه نوسان در بازار پایه بورس موجب شده بود تا افراد تازه کاری که وارد بورس می شدند و اطلاعات کافی درباره این گونه سهم ها را در اختیار نداشتند، با خرید آن ها دچار ضرر های سنگینی شده و با زیان از بازار بورس خارج می شدند. اما اخیرا طی اطلاع رسانی سازمان بورس اوراق بهادار، این طور بیان شد که اصلاحات مفیدی به منظور کنترل نوسانات بازار پایه بورس، در راستای منافع سهامداران اتخاذ شده است و قرار است اجرایی شود که شد. طبق قوانین جدید بازار پایه این طور قرار شد که سهام بازار پایه تحت ۳ تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز گروه بندی شوند. بازار پایه بورس که قبل از این دارای بیش از ۱۰۰ سهم در پایه های الف، ب و ج بود، طبق گروه بندی جدید، قرار شد بیشتر تحت کنترل و بازرسی قرار گیرد.
جالب است بدانید که حدودا ۱/۳ ارزش فرابورس به بازار پایه تعلق دارد. همانطور که پیش تر هم اشاره هایی داشتیم، دامنه نوسان بالای این بازار، سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در این بازار جذب کرده و از آگاهی کم آن ها سو استفاده می شد و این موجب شد تا قوانین جدید بازار پایه جای قوانین پیشین آن را بگیرند. دامنه نوسان در تابلوی زرد ۳ درصد، در تابلوی نارنجی ۲ درصد و در تابلوی قرمز ۱ درصد در نظر گرفته شده است. طبق قوانین جدید بازار پایه، روزهای دوشنبه قیمت پایانی تعیین و تا دوشنبه هفته بعد، همان قیمت به عنوان قیمت پایانی مبنا قرار خواهد گرفت، ولی این قوانین جذابیت بازار پایه را برای سرمایه گذاران بسیار کم کرده است، لذا قوانین مذکور مجددا مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت.
بروزترین تغییرات در قوانین بازار پایه به صورت زیر خواهد بود :
- چنانچه صف خرید و یا صف فروش در ۳ روز متوالی و در یک جهت برقرار باشد و در پایان هر جلسه معاملاتی حداقل ۰٫۰۰۰۲ تعداد سهام شرکت مورد معامله قرار گیرد، در روز بعدی، دامنه نوسان تابلو های زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، به ۵، ۴ و ۲ درصد افزایش پیدا خواهد کرد (در نظر داشته باشید که این دامنه نوسان در حالت عادی برای تابلو های زرد، نارنجی و قرمز، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد میباشد) و در ادامه، دامنه نوسان به شرایط قبلی خود باز خواهد گشت.
- صندوق های سرمایه گذاری مختلط و سهام مجازند تا ۱۰ درصد از دارایی های تحت مدیریت خود را در بازار پایه سرمایه گذاری نمایند.
- تحت شرایطی که ارائه اطلاعات ناشران بازار پایه قابل اتکا باشد و به موقع انتشار داده شود، فرابورس می تواند پیشنهاد افزایش سرمایه گذاری صندوق ها را در بازار پایه روی میز قرار دهد.
نحوه معامله در تابلوی زرد نارنجی قرمز چگونه است؟
- شیوه انجام معاملات در تابلو زرد به صورت ۲ روز در هفته حراج ناپیوسته و ۳ روز در هفته با دامنه نوسان ۱ ریالی
- شیوه انجام معاملات در تابلو نارنجی به صورت ۱ روز در هفته حراج ناپیوسته و ۴ روز در هفته با دامنه نوسان ۱ ریالی
- شیوه انجام معاملات در تابلو قرمز به صورت ۱ روز در ماه حراج ناپیوسته و در مابقی روزها با دامنه نوسان ۱ ریالی
تفاوت بورس و فرابورس و بازار پایه
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
شرایط پذیرش شرکت ها در بازارهای مختلف پایه
| شرایط پذیرش | بازار بورس | بازار فرابورس | |||
| تابلوی اصلی بازار اول | تابلوی فرعی بازار اول | بازار دوم | بازار اول | بازار دوم | |
| حداقل سرمایه ثبت شده شرکت | ۱۰۰ میلیارد تومان | ۵۰ میلیارد تومان | ۲۰ میلیارد تومان | ۱ میلیارد تومان | ۱۰۰ میلیون تومان |
| حداقل سهام شناور | ۲۰ درصد | ۱۵ درصد | ۱۰ درصد | ۱۰ درصد | ۵ درصد |
| حداقل تعداد سهامداران | ۱۰۰۰ نفر | ۷۵۰ نفر | ۲۵۰ نفر | ۲۰۰ نفر | – |
| حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه | ۳ سال | ۳ سال | ۲ سال | حداقل ۲ سال از زمان بهره برداری با ارائه خدمات گذشته باشد | حداقل ۱ سال از تاسیس آن گذشته باشد |
| زیان انباشته | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد |
| نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها | ۳۰ | ۲۰ | ۱۵ | ۱۵ | – |
| روند سودآوری | ۳ دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | ۲ دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | ۱ دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | ۱ دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | – |
مزایا و معایب قوانین جدید بازار پایه
- مزایا : محدود کردن فعالیت های سفته بازان، حذف هیجانات موجود در این بازار و رشد تدریجی و منطقی سهام که بهتر از رشد حبابی و دروغین آن که با ضررهای هنگفتی همراه است، می باشد.
- معایب : احتمال تبانی بازیگران سهام برای اعمال صف خرید یا صف فروش هر سهم و افزایش دامنه نوسان آن سهم در روزهای آتی.
کلام آخر
در انتها باید گفت که فعالان بازار سرمایه باید در نظر داشته باشند که بازنگری در گروه بندی شرکت هر سال ۲ بار و در پایان ماه های مرداد و دی به وسیله کمیته درج انجام می شود. بر اساس آخرین گروه بندی در مرداد سال ۹۸ تعداد ۱۲۵ شرکت در تابلوی زرد، ۴۲ شرکت در تابلوی نارنجی و ۱۴ شرکت در تابلوی قرمز ثبت شده اند. از آن جا که شرکت های پذیرفته شده در بازار پایه به صورت کلی از شفافیت اطلاعات به مراتب کم تری به نسبت شرکت های پذیرفته شده در بورس یا بازار اول و دوم فرابورس برخوردار است، سرمایه گذاری در آن ها هم به طبع نیاز به دانش و مهارت بیش تری خواهد داشت.
دیدگاه
نظر بدهید